SKKN Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy văn bản “Đồng chí” cho học sinh lớp 9

1, Mở đầu.

1.1. Lí do chọn đề tài.

Môn Ngữ văn là môn học vô cùng quan trọng trong việc đào tạo con người, bồi dưỡng trí tuệ, tâm hồn và nhân cách cho học sinh. Đây là môn học thuộc nhóm công cụ, điều đó nói lên mối quan hệ giữa môn Ngữ văn với các môn khác. Học môn Ngữ văn sẽ có tác động tích cực đến kết quả học tập các môn khác và ngược lại các môn khác cũng sẽ góp phần giúp học tốt môn Ngữ văn.

Trong những năm gần đây, tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học đã và đang được coi là tâm điểm của giáo dục. Nguyên tắc này được thực hiện ở tất cả các cấp học, ngành học, môn học trong đó có môn Ngữ văn – một môn học quan trọng trong nhà trường phổ thông.

Qua thực tế quá trình dạy học tôi thấy rằng việc kết hợp kiến thức liên môn vào để giải quyết một vấn đề nào đó trong một môn học là việc làm hết sức cần thiết. Điều đó đòi hỏi người giáo viên bộ môn không chỉ nắm chắc môn mình dạy mà còn phải không ngừng trau dồi kiến thức các môn học khác để tổ chức, hướng dẫn các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt ra trong môn học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình trong việc nâng cao chất lượng của mỗi giờ dạy Ngữ văn. Tôi chọn đề tài: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy văn bản “Đồng chí” cho học sinh lớp 9, trường THCS Ngọc Phụng, Thường Xuân. 

1.2. Mục đích nghiên cứu:

– Nhằm nâng cao hiệu quả giờ học văn, phát huy được tính tích cực học tập của HS. Từ đó khơi gợi lòng say mê yêu thích môn Ngữ văn.

1.3.  Đối tượng nghiên cứu:

– Học sinh khối 9 – Trường THCS Ngọc Phụng – Thường Xuân. 

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

– Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.

– Phương pháp thu thập thông tin.

– Phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề.

– Phương pháp phân tích, tổng hợp, khái quát.

– Dạy thử nghiệm trên lớp.

2, Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

  Dạy học tích hợp liên môn là dạy cho học sinh biết tổng hợp kiến thức, kĩ năng ở nhiều môn học để giải quyết các nhiệm vụ học tập và hình thành năng lực giải quyết các tình huống thực tiễn.

Môn Ngữ văn là môn học rất quan trọng trong trường phổ thông, có ý nghĩa lớn trong việc hình thành, phát triển, định hướng nhân cách cho học sinh. Nhà văn Nga M.Go – ro – ki đã từng viết: “Văn học là nhân học”. Giáo sư Hà Minh Đức từng khẳng định “Văn học không chỉ là một nguồn tri thức mà còn là nguồn năng lượng tinh thần lớn lao, có ý nghĩa cổ vũ, tiếp sức cho con người trong cuộc sống”.

Từ tầm quan trọng của văn học đối với việc hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh, mỗi giáo viên dạy văn không chỉ xác định cho mình một nhiệm vụ đơn giản là cung cấp cho học sinh một lượng tri thức nhất định, mà quan trọng hơn là người giáo viên thông qua các bài giảng của mình làm cho học trò “tự cảm thấy môn văn thật sự cần thiết cho sự khôn lớn tinh thần” (Nghĩ từ công việc dạy văn (Trang 185) – Đỗ Kim Hồi – NXB Giáo dục) của các em, làm cho các em thấy được thấm vào từng trang văn là tâm hồn, là trí tuệ, là những nghĩ suy, trăn trở, là tâm sự của nhà văn trước cuộc đời, là tấc lòng mà nhà văn muốn gửi gắm đến các thế hệ độc giả của mình. Xuất phát từ điều đó, mỗi giáo viên phải biết phát huy tối đa sức mạnh của mỗi giờ dạy của mình, để mỗi giờ văn trôi qua trong niềm vui, sự hứng khởi và thích thú của học trò và các em thật sự cảm thấy khôn lớn sau mỗi giờ học văn.  

Việc tích hợp kiến thức liên môn với Lịch sử, Sinh học, GDCD, Âm nhạc, Mĩ thuật và ứng dụng công nghệ thông tin làm cho hiệu quả của giờ dạy Ngữ văn trở nên sinh động hơn, vì không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh, giúp học sinh hứng thú học tập và khắc sâu được kiến thức đã học.

2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.

Hiện nay giáo viên rất tích cực trong việc đổi mới phương pháp dạy học, vận dụng quan điểm dạy học tích hợp liên môn vào giảng dạy để nâng cao hơn nữa hiệu quả giáo dục. Từ đó thấy được những thuận lợi cũng như khó khăn khi vận dụng quan niệm dạy học này. 

2.2.1.Thuận lợi:

– Nhà trường quan tâm tạo điều kiện cho tổ chuyên môn hoạt động, như được trang bị máy tính, được nối mạng intơnet, có máy chiếu…

 – Học sinh có đầy đủ sách giáo khoa, thư viện trường có sách tham khảo cho các môn học.

– Trong những năm qua giáo viên cũng đã được trang bị thêm nhiều kiến thức mới về phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực.

– Vận dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn hình thành và thúc đẩy tư duy trong quá trình làm việc nhóm của giáo viên và học sinh.

2.2.2. Khó khăn:

* Đối với học sinh:

 – Đa số học sinh đều có sức ì lớn và tâm lí ngại thay đổi tìm tòi, ngại khó khăn, vẫn mang tư duy lối mòn cũ nên khi đổi mới học sinh thấy lạ lẫm và khó bắt kịp.

– Phần lớn học sinh ít có tư liệu để tham khảo và cũng chưa có thói quen đọc sách tham khảo để bổ sung kiến thức môn học.

* Đối với giáo viên:

–  Thực tế việc dạy học tích hợp kiến thức liên môn phải có sự phối kết hợp làm việc nhóm giữa nhiều giáo viên các bộ môn nên tốn thời gian.