MỤC LỤC 

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 

1.1. Lí do chọn đề tài 

Thế hệ trẻ Việt Nam ngày càng khẳng định vai trò to lớn, quan trọng trong xây dựng và phát triển đất nước. Tài và đức, tâm và trí là những giá trị cốt lõi cần giáo dục, bồi dưỡng cho thế hệ trẻ trở thành những lớp người kế tục xuất sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng. Sinh thời Bác Hồ đã từng nói: “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó.” 

Thế nhưng, một thực tế đang báo động là lối sống đạo đức của một bộ phận học sinh đang đi xuống như chửi thề, chửi bậy, gây gỗ đánh nhau, bỏ giờ, trốn học, gian lận trong thi cử, sự xuống cấp của tôn sư trọng đạo, nói dối cha mẹ, sống buông thả, chạy theo lối sống ảo, lệch chuẩn… 

Điều đó xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, một nguyên nhân quan trọng là ngành giáo dục và đào tạo “chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục đạo đức, lối sống và kỹ năng làm việc”, “chưa chú trọng đúng mức đến phát triển phẩm chất và kỹ năng” cho người học. 

Vì vậy, trong những năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm giáo dục đạo đức cho học sinh như “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, “đề án văn hóa ứng xử trong trường học”, xây dựng mô hình “trường học hạnh phúc, thầy cô hạnh phúc, học sinh hạnh phúc”…, đặc biệt với việc ban hành Chương trình giáo dục phổ thông 2018 sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện về phẩm chất và năng lực. Trong đó, sẽ hình thành và phát triển cho học sinh những phẩm chất chủ yếu sau: “Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm”. 

Việc giáo dục đạo đức, phẩm chất… cho học sinh là một nội dung của các môn học và các hoạt động giáo dục, trong đó bộ môn lịch sử có vai trò đặc biệt quan trọng. 

Là một giáo viên dạy bộ môn Lịch sử, bản thân tôi nhận thấy nhiều giá trị tốt đẹp của Nho giáo như Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí, Tín, Dũng, Liêm, Trung, Hiếu… có thể vận dụng hiệu quả để giáo dục, rèn luyện, hình thành và phát triển cho học sinh các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. 

Vì vậy, tôi đã chọn đề tài “Vận dụng một số nội dung trong tư tưởng Nho giáo để góp phần giáo dục đạo đức cho học sinh theo hướng tiếp cận phẩm chất, năng lực ở trường trung học phổ thông” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm. Hi vọng sẽ giúp cho các đồng nghiệp có thêm một kênh thông tin để góp phần vào giáo dục đạo đức học sinh. 

1.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 

1.2.1. Mục đích nghiên cứu. 

Qua việc nghiên cứu đề tài này,  tôi mong muốn sẽ  góp phần góp phần cùng với nhà trường vã xã hội đẩy mạnh việc giáo dục đạo đức, giúp các em có ý thức trong những việc làm, việc học, việc ứng xử của bản thân mình với những người xung quanh; sống có ước mơ, lý tưởng; biết yêu thương, vị tha, có trách nhiệm, đối với gia đình, nhà trường  và xã hội. Qua đó có tác dụng tích cực trong việc duy trì trật tự, kỷ cương nhà trường và xã hội, giúp học sinh hình thành và phát triển toàn diện nhân cách,  trở thành những con người tốt, sống có nghĩa khí, nhân văn, trở thành người Việt Nam toàn diện “ đức, trí, thể, mĩ”. 

1.2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu. 

• Tìm hiểu thực trạng đạo đức hiện nay của học sinh nói chung, thực trạng dạy đạo đức hiện nay nói riêng ở trường THPT. 
• Nguyên nhân dẫn đến tình trạng xuống cấp, suy thoái về đạo đức của học sinh. 
• Vận dụng một số nội dung trong tư tưởng Nho giáo để góp phần giáo dục đạo đức cho học sinh 
• Thực nghiệm sư phạm để đánh giá tính khả thi của đề tài. 
• Đưa ra được các kết luận và kiến nghị. 

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu. 

Từ những tư tưởng tiến bộ của Nho giáo, kiến thức trong sách giáo khoa lớp 

10, kết hợp với thực tiễn dạy học đạo đức hiện nay ở trường THPT để hướng tới các giải pháp góp phần giáo dục đạo đức cho các em học sinh lớp 10. 

3.2. Phạm vi nghiên cứu.