SKKN Biện pháp nâng cao chất lượng phân môn Chính tả lớp 3

1. PHẦN  MỞ  ĐẦU.

1.1. Lí do chọn đề tài.

       Chữ viết là một công cụ dùng để giao tiếp và trao đổi thông tin, là phương tiện để ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hoá, khoa học và đời sống…Việc dạy cho học sinh biết chữ và từng bước làm chủ được công cụ chữ viết để phục vụ cho học tập và giao tiếp là một yêu cầu và việc làm quan trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt.      

 Biết đọc thông, viết thạo là ước mơ của mọi học sinh khi được cắp sách đến trường. Đọc thông và viết thạo có quan hệ mật thiết với nhau. Viết đúng mẫu, rõ ràng và nhanh, học sinh sẽ có điều kiện ghi chép bài học của tất cả các môn học được tốt hơn.

Chính tả là một trong những phân môn có đóng góp một phần không nhỏ trong quá trình rèn chữ viết và rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, tinh thần kỷ luật, óc thẩm mĩ như lời cố vấn Phạm Văn Đồng đã nói: “Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người. Dạy chữ cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, tính kỷ luật cũng chính là dạy cho học sinh biết về lòng tự trọng của bản thân mình cũng như đối với thầy cô và các bạn đọc, làm mọi người cảm thấy hài lòng khi đọc bài vở của mình”.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay ở nhiều trường Tiểu học, đa số học sinh viết đúng mẫu chữ theo quy định, cách trình bày sạch đẹp, viết đúng chính tả. Song bên cạnh đó vẫn còn tình trạng học sinh chữ viết chưa đẹp, chưa đúng mẫu, còn sai lỗi chính tả….Trong các kì thi, vẫn còn học sinh bị điểm kém do nguyên nhân chữ viết và trình bày tuỳ tiện, cẩu thả. Bên cạnh đó, tình hình viết sai lỗi chính tả của các em còn  khá phổ biến. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập của  các em. Vấn đề này có thể do nhiều nguyên nhân, nguyên nhân chủ yếu là do giáo viên và học sinh đôi khi còn phát âm theo tiếng địa phương (chưa nói chuẩn theo tiếng phổ thông). Hơn nữa một số giáo viên chữ viết chưa đẹp, chưa chuẩn mực, còn lúng túng trong việc giảng dạy luật chính tả cho học sinh. Mặt khác do gia đình các em chưa thực sự quan tâm, sát sao đến việc học tập của con em mình. Phần nữa là ý thức học tập của các em còn hạn chế, không có sự tự giác ….Vậy làm thế nào để dạy chữ viết – rèn nết người cho học sinh ? Qua quá trình giảng dạy, từ thực trạng dạy và học chính tả trong trường học ở địa phương mình tôi thấy: Nếu hiện tượng viết sai chính tả kéo dài sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng học tập của các em. Do đó để góp phần nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh tôi đã chọn đề tài:“Biện pháp nâng cao chất lượng phân môn chính tả lớp 3” làm đề tài nghiên cứu của mình trong năm học này.

1.2. Mục đích nghiên cứu:

Dựa trên cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn, đề tài sẽ chỉ rõ những loại lỗi chính tả cơ bản mà học sinh thường mắc phải. Đồng thời chỉ ra những nguyên nhân mắc lỗi và  những biện pháp khắc phục.

1.3. Đối tượng nghiên cứu: 

Sáng kiến kinh nghiệm đưa ra những biện pháp nâng cao chất lượng phân môn chính tả cho học sinh lớp  3A- Trường tiểu học Hoằng Long- thành phố Thanh Hóa – Năm học  ……….

1.4. Phương pháp nghiên cứu: 

       Phương pháp thực nghiệm và đối chứng kết quả

      Phương pháp luyện tập – thực hành 

      Phương pháp khảo sát thực tế thu thập thông tin 

Nghiên cứu tài liệu, tổng kết kinh nghiệm

  Phương pháp thống kê xử lí số liệu

Điều tra phỏng vấn dự giờ thăm lớp.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lí luận của sáng  kiến kinh nghiệm

Chữ viết hiện nay của người Việt là chữ viết ghi lại theo phát âm. Do đó việc viết đúng phải dựa trên đọc đúng, đọc đúng là cơ sở của viết đúng. Vì vậy, phân môn chính tả có vị trí đặc biệt quan trọng, nhằm thực hiện mục tiêu của môn Tiếng Việt là rèn và phát triển tiếng mẹ đẻ cho học sinh, trong đó có năng lực chữ viết. Trong những năm gần đây, các nhà trường tiểu  học luôn quan tâm đến chữ viết qua các phong trào thi “Viết chữ đẹp”. Đây là một hình thức để tuyên truyền lan tỏa cho toàn dân trong việc giáo dục con em viết chữ đẹp. Viết chữ đẹp không phải chỉ đẹp về hình thức mà còn đúng cả về luật chính tả. Bởi vậy,chính tả luôn luôn là những chuẩn mực của ngôn ngữ viết, và được thừa nhận trong ngôn ngữ toàn dân. Mục đích của nó làm phương tiện thuận lợi cho việc giao tiếp bằng chữ viết bảo đảm cho người viết và người đọc đều hiểu thống nhất những điều đã viết. Chính tả trước hết là sự quy định có tính chất xã hội, một sự quy định có tính chất bắt buộc gần như tuyệt đối, nó không cho phép vận dụng quy tắc một cách linh hoạt hay có tính chất sáng tạo cá nhân.

Tuy nhiên do yếu tố vùng miền, cách phát âm mỗi nơi mỗi khác. Mặc dù những quy tắc, quy ước về chính tả được thống nhất theo ngữ pháp chung. Nhưng việc “viết đúng chính tả” trong học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp tôi nói riêng còn nhiều khó khăn, tồn tại mà mỗi giáo viên và học sinh cần phải nỗ lực để khắc phục tồn tại trên. 

Hiện nay có nhiều phương án dạy – học Tiếng Việt khác nhau ở Tiểu học. Đó là một xu hướng lành mạnh – điều đáng nói là các phương án này đều hướng tới một mục tiêu chung đó là giáo dục một cách toàn diện hình thành và phát triển cho học sinh những tri thức và kĩ năng cơ sở thiết thực với cuộc sống cộng đồng, lòng tự tin, tính hồn nhiên, sự năng động và linh hoạt. Giúp học sinh có đầy đủ phẩm chất, ý chí và ước mơ đem sức mình đáp ứng được những nhu cầu phù hợp với xã hội trong thời đại mới.

         Người giáo viên muốn đánh giá kết quả học tập của học sinh cũng phải thông qua năng lực viết đúng chính tả của các em. Vì vậy mỗi thầy, cô giáo cần phải nhiệt tình trong công tác giảng dạy: rèn cho học sinh viết đúng chính tả ngay từ đầu, dần dần các em ham thích trong mỗi giờ học chính tả cũng như các môn học khác.

2.2. Thực trạng của việc dạy – học chính tả:

2.2.1. Thuận lợi:

Học sinh có đầy đủ sách giáo khoa, vở chính tả, vở bài tập Tiếng Việt ( ghi đầy đủ nội dung bài tập chính tả ). Về nhà trường trong những năm học gần đây, luôn quan tâm đến chữ viết qua các phong trào thi “Viết chữ đẹp”. Đây là một hình thức để tuyên truyền cho các bậc phụ huynh học sinh trong việc giáo dục con em viết chữ đẹp. Ngay từ đầu năm học ……….này, qua học tập, tiếp thu chuyên đề “ Nói chuẩn, viết chuẩn tiếng phổ thông” của Ủy ban nhân dân; Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Thanh Hóa, được nhà trường tiếp tục triển khai thực hiện và nghiên cứu Thông tư 22. Tôi đã định hướng cho bản thân là tìm hiểu, theo dõi sáng kiến của mình về nâng cao chất lượng phân môn chính tả lớp 3, cụ thể là lớp 3A. Lớp học gồm 30 em: 14 nữ, 16 nam. Các em đều ngoan ngoãn, biết nghe lời thầy cô dạy bảo. Về cơ sở vật chất cũng như các thiết bị đồ dùng dạy hoc…Đã được nhà trường quan tâm và trang bị tương đối đầy đủ. Mặt khác với chương trình mới này học sinh đươc tham gia học tập một cách thoải mái và giảm bớt áp lực, nhờ đó các em đã có nhiều cơ hội để bộc lộ khả năng của mình hơn. Vì vậy có sự thuận lợi cho giáo viên dạy học.

 2.2.2. Khó khăn:

– Lớp 3A là lớp học có phần đa gia đình làm nông nghiệp và một số gia đình có bố mẹ làm công nhân, một số em có  bố mẹ đi làm ăn xa gửi con lại cho ông bà …nên việc quan tâm chăm lo đến học tập của các bậc phụ huynh đối với con em mình còn hạn chế. Có nhiều em đi học còn hay quên đồ dùng học tập, không có sự chuẩn bị bài trước khi đến lớp….

–  Các em chưa hiểu rõ mục đích và tầm quan trọng của việc giữ vở sạch viết chữ đẹp, Đa số các em ngại viết, không có hứng thú và lòng say mê khi viết chữ mà chủ yếu chỉ dừng lại ở mức độ viết đúng như em Quỳnh, Trang, Hà Linh. Một số em khác không nắm được cấu tạo các con chữ và kỹ năng viết đúng dẫn đến sai ngay từ những giờ Tiếng Việt đầu tiên của cấp học.