SKKN Áp dụng âm nhạc vào dạy học môn thể dục học sinh lớp 5

1. MỞ ĐẦU

1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI

        Thể dục thể thao trong nhà trường nói chung và trong Trường Tiểu học nói riêng là hoạt động rất cần thiết không thể thiếu. Để hoàn thành tốt một giờ học thể dục, giáo viên cần nắm vững các nguyên tắc giáo dục thể chất, trong đó nguyên tắc trực quan sinh động là nguyên tắc cơ bản không thể thiếu trong giảng dạy. Ngoài việc dùng hình ảnh minh họa thị phạm trực tiếp bằng động tác mẫu thì Âm nhạc là một trong những yếu tố vừa có tính thẩm mỹ, vừa có tính hiện đại khoa học và tạo hứng thú học tập cho học sinh rất cao.

Giáo dục Tiểu học nhằm phát triển tình cảm, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản của học sinh. Bộ môn Thể dục trong các trường Tiểu học là một trong các bộ môn có đặc thù riêng, bởi nó không mang lại cho học sinh những kiến thức văn hoá như những môn học khác. Mục đích là nhằm rèn luyện cho học sinh về thể chất, giúp các em có sức khoẻ tốt, có ý trí, có tính tự giác, tinh thần đồng đội, qua đó giúp các em học tập tốt hơn và bộc lộ năng khiếu của bản thân mình.

         Sử dụng âm nhạc trong dạy Thể dục được coi như một phương tiện truyền thụ kiến thức rất hiệu quả cho học sinh. Bởi vậy, đưa âm nhạc vào tiết thể dục làm nhạc nền sử dụng âm nhạc vào giai đoạn của các bước lên lớp chính là góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy. Dùng âm nhạc có thể di chuyển từ đội hình hàng ngang thành vòng tròn, để khởi động chơi  trò chơi. Trước đây khi di chuyển cần khẩu lệnh thì nay được áp dụng âm nhạc,các em sẽ vừa hát theo nhạc vừa vỗ tay vừa di chuyển về vị trí đã được qui định trên sân.

Xuất phát từ đặc điểm đổi mới phương pháp, mục tiêu, nội dung chương trình, do vậy phương pháp giảng dạy cũng được thay đổi theo hướng tích cực hoá học sinh. Chính vì vậy tôi xin đưa ra sáng kiến: “Áp dụng âm nhạc vào dạy học môn  Thể dục lớp 5 Trường Tiểu học Nga An – Nga Sơn.

1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

+ Nhằm giúp cho các em học sinh lớp 5 trường tiểu học Nga An

   nâng cao chất lượng giáo dục thể chất, tố chất thể lực góp phần phát triển con  người theo hướng toàn diện: Đức; Trí; Thể; Mỹ.

          +  Trang bị cho học sinh hiểu biết về những kỹ năng cơ bản.

          + Giáo dục cho các em có tính nề nếp trong tập luyện TDTT, có ý thức giữ gìn vệ sinh và nếp sống lành mạnh vui chơi giải trí có tính tổ chức và kỷ luật, góp phần giáo dục đạo đức lối sống hình thành nhân cách con người mới.

          + Tiếp tục duy trì và đẩy mạnh phong trào rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại thường xuyên luyện tập và thi đấu các môn thể thao, góp phần phát triển giáo dục thể chất, tăng cường sức khỏe, góp phần nâng cao sức đề kháng của cơ thể, phòng chống các loại dịch bệnh như”cảm cúm do thời tiết thay đổi và tiêu chảy cấp.. cho học sinh trong trường học.

+ Phát hiện và tuyển chọn những em có tài năng thể thao, bổ sung cho lực lượng vận động viên năng khiếu tham gia hội khỏe phù đổng do ngành giáo dục và đào tạo tổ chức hàng năm.

1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

 Học sinh lớp 5 trường Tiểu học Nga An; Phương pháp dạy học môn Thể dục

1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

– Phương pháp nghiên cứu tài liệu:

–  Phương pháp phân tích tổng hợp.

– Phương pháp giảng dạy và làm mẫu :

–  Phương pháp điều tra phỏng vấn

– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm

1.5. NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

– Giáo dục thể chất trong nhà trường còn có phần bồi dưỡng nhân tài thể dục thể thao cho đất nước

– Để học sinh yêu thích và học tốt bài thể dục phát triển chung với vai trò là người giáo viên dạy chuyên thể dục tôi luôn băn khoăn suy nghĩ nhằm tìm ra các biện pháp hợp lý nhất đưa âm nhạc vào dạy học để học sinh hứng thú trong khi học.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:

         Âm nhạc đóng vai trò kết nối sự vận động của cơ thể nhưng ít người chú ý đến điều này. Họ vẫn nghe nhạc theo sở thích trong khi tập luyện và không quan tâm đến nhịp điệu bản nhạc tác động như thế nào đến cơ thể. Trong khi đó, theo nhiều nhà nghiên cứu khoa học, Âm nhạc sẽ gây ra một số tác động tới nhịp tim và sự hô hấp của người tập.

–  Mối liên hệ giữa nhịp tim và nhịp điệu nhạc:

Các nhà tâm lý học chuyên về thể thao đã tìm hiểu mối liên quan giữa thói quen nghe nhạc và chuyển động của cơ thể. Theo các nhà khoa học, có 4 yếu tố tạo nên chất lượng vận động trong lúc đang nghe nhạc:

                             + Khả năng phản ứng của cơ thể đối với giai điệu.

                             + Nhạc tính.

                             + Sự tác động của văn hoá.

                             + Sự kết hợp.

         Trong đó, hai yếu tố đầu tiên có liên quan đến cấu trúc của bản nhạc. Phản ứng của cơ thể có liên quan đến tốc độ nhịp điệu của bản nhạc và sự phối hợp hài hoà của bước chân hoặc nhịp tim của người tập. Hai yếu tố còn lại phản ánh sự cảm nhận của chúng ta khi nghe nhạc. Đây chính là yếu tố tác động đến việc bạn chọn nhạc để làm nhạc nền cho bài tập.

– Chọn nhạc sao cho phù hợp với bài tập.

          Để làm rõ hơn mối liên hệ giữa nhịp điệu âm nhạc với chuyển động cơ thể. Các nhà khoa học đã nghiên cứu với nhiều nhóm người nghe các nhạc điệu khác nhau khi tập luyện. Cuối cùng, các nhà khoa học kết luận tốc độ âm nhạc có tác động đến tốc độ vận động. Như vây chọn nhạc cho bài tập thể dục có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể. Khi mới bước vào buổi tập, nên chọn bài nhạc có nhịp điệu nhẹ nhàng và tăng dần và giảm dần vào cuối buổi tập.

2.2. THỰC TRẠNG VẤN  ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:

       *. Thực trạng giáo viên:

         Qua quá trình dạy và học của thầy và trò thời gian đầu năm học ……..; Qua quá trình dự giờ, thăm lớp, tìm hiểu sách báo, tài liệu và qua kinh nghiệm thực tế giảng dạy ở nhà trường tôi nhận thấy: Các hình thức tổ chức hoạt động dạy học và học tập trong giờ thể dục còn bị gò bó, đơn điệu, nghèo nàn, nhàm chán và khô khan. Trong giảng dạy việc sử dụng thiết bị dạy học và tổ chức các trò chơi của giáo viên thực sự chưa phát huy được hiệu quả, đôi khi còn không sử dụng ĐDDH khi lên lớp. 

          *. Thực trạng học sinh: 

          Học sinh luyện tập nhàm chán, không hứng thú luyện tập, tạo cho giờ học không đạt hiệu quả cao. Học sinh chưa chủ động, chưa phát huy được tính tích cực, tính linh hoạt, chưa nắm vững được kỹ thuật, kỹ năng, kỹ xảo. Đặc biệt tính độc lập sáng tạo, luyện tập theo nhóm của học sinh chưa thực hiện được tốt. 

Chính vì vậy tôi đã tiến hành khảo sát học sinh khối 5 đầu năm học ……..

kết quả như sau:

Từ những nhu cầu thực tế trên, tôi nhận thấy việc: “Áp dụng phương pháp dạy học kết hợp giữa  Âm nhạc vào trong  môn thể dục lớp 5 ở Tiểu học” là hết sức cần thiết. Nó sẽ giúp cho các em yêu thích, say mê, nhiệt tình, chủ động hơn khi tham gia học tập bộ môn thể dục. 

2.3CÁC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM HOẶC CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

* Giải pháp thực hiện: Nắm vững quy trình , phương pháp dạy học và vận dụng linh hoạt phù hợp đối với tâm lý học sinh lớp 5.

 Các yêu cầu cần thực hiện cho một tiết lên lớp.

+ Mục tiêu dạy học

           Nhằm vào mục tiêu chuẩn bị cho học sinh thích ứng với đời sống xã hội khoẻ để học tập – khoẻ để bảo vệ Tổ quốc. Giáo dục vào rèn luyện phẩm chất đạo đức tốt, tính tổ chức kỷ luật cao, tác phong nhanh nhẹn, khẩn trương, tính tập thể, tinh thần trách nhiệm tôn trọng nhu cầu, hứng thú và khả năng lợi ích của  học sinh.

+ Nội dung dạy học

         Chú trọng những tiết thực hành, luyện tập phát triển các tố chất thể lực, góp phần củng cố và tăng cường sức khỏe cho học sinh. Kết hợp với những trò chơi mang tính tập thể, sự đa dạng phong phú, thực tiễn, lôi cuốn, thu hút học sinh muốn tìm tòi học hỏi và từ đó dẫn tới bản thân tự trau dồi và chủ động trong các hoạt động.

+ Phương pháp dạy học

Sử dụng các phương pháp tối ưu thích nghi với điều kiện ở mỗi trường học, mỗi lớp học. Coi trọng việc rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học, tự luyện tập ở nhà, phát huy tính tích cực của học sinh về 2 mặt;

               +  Nắm vững kĩ thuật.

               +  Rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo.

          Một mặt quan trọng khác đó là giáo viên cần phải xây dựng, đào tạo được cán sự lớp để chỉ đạo các hoạt động luyện tập trong giờ học, rèn tính tự quản cho các em trong học tập cũng như vui chơi.

+ Hình thức tổ chức dạy học

          Đội hình lớp học được bố trí linh hoạt tuỳ theo nội dung bài giảng, kết hợp với điều kiện thời tiết, dụng cụ, sân bãi tạo mọi điều kiện cho học sinh tiếp thu và tập luyện tốt nội dung bài.

+ Đánh giá

         Giáo viên chịu trách nhiệm đánh giá, nhận xét, tuy nhiên cần phải kết hợp cho học sinh tham gia tự đánh giá và các học sinh đánh giá lẫn nhau. Nội dung đánh giá chú trọng đến các mặt kỹ thuật, kỹ năng, kỹ sảo. Cần khuyến khích động viên những học sinh đạt hay chưa đạt.

Đội hình nhận lớp

Đội hình tập luyện

+ Đối với Giáo viên

   Luôn biết dẫn dắt học sinh giải quyết tình huống có vấn đề, biết khơi dậy lòng ham mê tập luyện, tạo cơ hội cho học sinh nhận xét đánh giá và đề xuất yêu cầu.

– Tạo không khí thi đua giữa các tổ, nhóm  

– Quan tâm đến năng lực, sở trường của từng học sinh, để phân nhóm sao cho mọi học sinh đều có cơ hội phấn đấu và hoàn thành mục tiêu dạy học.

– Sử dụng một cách có hiệu quả các phương pháp dạy học tích cực vào điều kiện cơ sở vật chất để kích thích học sinh tính tự giác, tính tích cực khi luyện tập.

– Biết khuyến khích động viên kịp thời khi học sinh có tiến bộ.

    + Đối với học sinh

• Học sinh có nhu cầu và hứng thú tập luyện
• Học sinh được chia tổ, nhóm luyện tập để tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau.