SKKN Biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 2

1. MỞ ĐẦU.
1.1. Lý do chọn đề tài.
Người ta nói “ Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý.” Đúng như vậy, nhưng để làm tròn bổn phận là đóng góp một phần không nhỏ công sức của mình cho nghề cao quý này, mỗi giáo viên chúng ta phải tận tuỵ và miệt mài để làm tốt nhiệm vụ của mình. Dù là giáo viên, hay phụ huynh học sinh, chúng ta ai cũng mong mỏi ở trẻ những điều hết sức bình dị:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn, ngủ, biết học hành là ngoan”.
Những cái “biết” đó phải được nằm trong khuôn khổ của gia đình, nhà trường và xã hội. Chúng ta không ai có thể tự ý đi ra ngoài những nguyên tắc cơ bản của cuộc sống. Và trẻ em lại càng không thể.Chính vì lí do đó, trong bất kì giai đoạn nào, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đặc biệt đến thế hệ trẻ. Với truyền thống tốt đẹp của dân tộc, thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”.
“Con trẻ là cái mầm, cái búp của cả dân tộc. Con trẻ có được nuôi dưỡng, giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới có thể tự cường tự lập”. (Trích “Trẻ em Việt Nam”– Hồ Chí Minh 1942).
Là một giáo viên khi đọc những dòng thư trên, bản thân tôi càng thấm thía hơn khi đối tượng học sinh của mình vừa rời lớp một, ý thức tự giác chưa cao, chưa xác định được cho mình một hướng đi đúng trong học tập và kỉ luật đồng thời tâm lí bỡ ngỡ khi đến trường. Làm sao cho các em học sinh yêu thích học tập, hăng hái tham gia các hoạt động của trường, của lớp… để các em cảm thấy trường học chính là ngôi nhà thứ hai của các em và mỗi ngày đến trường chính là một ngày vui của các em. Chính vì vậy, muốn cho các em có nề nếp trong học tập cũng như trong sinh hoạt, biết ngăn nắp, gọn gàng, khoa học trong từng hoạt động thì người giáo viên phải uốn nắn, rèn cho các em ngay từ khi bước chân vào ngưỡng cửa nhà trường. Nếu ngay từ lớp một học sinh được rèn nề nếp trong sinh hoạt và trong học tập một cách nghiêm túc và có hiệu quả thì ở các lớp sau các em cũng sẽ là những học sinh có nề nếp học tập tập tốt, tạo những bước đi vững chắc cho các em trong việc học tập ở các lớp trên và tạo tiền đề cho việc rèn luyện, phấn đấu trở thành người công dân tốt, có ích cho đất nước sau này.
Trong những năm qua, hầu hết nhà trường thường chú trọng quá nhiều đến chất lượng- kết quả học tập, mặt khác còn có nhiều nguyên nhân khách quan khác như: Việc chạy theo thành tích dẫn đến học sinh ngồi nhầm lớp … mà rất ít chú trọng đến việc giáo dục nề nếp cho học sinh. Công tác xây dựng nề nếp học tập cho học sinh là một trong những nhiệm vụ trọng yếu hàng đầu của người giáo viên tiểu học. Thực tế cho thấy, nếu học sinh không có nề nếp thì việc giáo dục và dạy học trên lớp không bao giờ đạt hiệu quả cao.
Tuy nhiên,việc hình thành cho các em một thói quen tốt hay một nề nếp tốt ở một số hoạt động gắn liền với việc học tập cho các em là một điều không hề đơn giản đối với giáo viên. Đa phần trong những năm qua giáo viên đến trường đến lớp thường chú trọng nhiều đến việc dạy miễn sao các em biết đọc, biết viết đạt mục tiêu,nhiệm vụ năm học được xem như hoàn thành “ sứ mệnh”. Vẫn còn một vài giáo viên chưa thật sự quan tâm đến việc hình thành nề nếp và chưa tìm hiểu tâm tư, tình cảm, tính cách, điều kiện sống của các em, từ đó việc xây dựng nề nếp lớp khó mà thực hiện, nếu lớp không có nề nếp thì việc dạy kiến thức khó mà thực hiện đạt mục tiêu theo cá thể hoá.
Với những lí do khách quan nêu trên, việc giáo dục và giảng dạy đối với người giáo viên hết sức quan trọng, để tạo ra một con người toàn diện rong suy nghĩ và trong hành động. Để có nề nếp tốt cho học sinh ở các lớp đầu cấp của bậc tiểu học nói chung mà đặc biệt là học sinh lớp 2 chúng ta phải làm như thế nào cho có hiệu quả, giúp các em có ý thức học tập và có nề nếp và khoa học. Nếu lớp học không có nề nếp, cho dù người giáo viên có tài giỏi đến đâu thì cũng không thể giáo dục và truyền đạt cho các em những kiến thức để giúp các em trở thành những học sinh chăm ngoan và đặc biệt là không thể đáp ứng được mục tiêu giáo duc đó là “ Phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức- trí tuệ- thể chất- thẫm mĩ và các kĩ năng cơ bản, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, bước đầu xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh vững bước tiếp tục học ở trung học cơ sở.”
Bản thân tôi khi trở thành giáo viên tiểu học, tôi luôn lấy quan điểm “Rèn ý thức – Dạy kiến thức”. Do vậy, khi nhận lớp, tôi luôn vạch ra cho mình những định hướng cụ thể để giúp các em học sinh dần đi vào ổn định nề nếp trong tuần đầu tiên của năm học. Với 14 năm đứng lớp chủ nhiệm tôi luôn có gắng tìm ra những biện pháp để giúp học sinh thực hiện tốt các nề nếp, quy định của nhà trường, của lớp học. Xuất phát từ những điều trên tôi đã chọn đề tài: “Biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm xây dựng nề nếp học tập cho học sinh lớp 2” khu Buốn, trường tiểu học Tén Tằn.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm giúp các em học sinh :
– Học sinh không nói tục, chửi bậy, biết lễ phép với người lớn, biết vâng lời ông bà, cha mẹ, thầy cô, …
– Tích cực trong các hoạt động của trường, lớp, của liên đội …
– Nâng cao tinh thần tự quản trong lớp, sôi nổi trong học tập, trong hoạt động vui chơi …
– Giúp học sinh mạnh dạn trong giao tiếp, tự tin về bản thân.
– Học sinh trung thực, đoàn kết.
– Hình thành một số kĩ năng sống cho học sinh.
– Chăm học chăm làm, tích cực tham gia các hoạt động giáo dục, lao động, thể dục thể thao, văn nghệ …
– Tự giác học tập ở trường cũng như ở nhà.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
– Học sinh lớp 2, khu Buốn Trường tiểu học Tén Tằn.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
– Phương pháp quan sát nhận xét.
– Phương pháp kiểm tra, đánh giá, nhận xét.
– Phương pháp trò chuyện.
– Tuyên dương, khen thưởng.
– Điều tra, tổng hợp.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Là người giáo viên dạy Tiểu học, hầu như chịu hoàn toàn trách nhiệm về lớp mình phụ trách, trực tiếp giảng dạy các môn học, đồng thời tổ chức, hướng dẫn tất cả các hoạt động giáo dục. Trong những giờ tới trường giáo viên chủ nhiệm lúc nào cũng ở cạnh các em, là người “mẹ thứ hai” của các em, luôn gần gũi, dõi theo mọi hành động, hành vi của từng em trong lớp. Học sinh tiểu học còn chưa biết hành động độc lập, giáo viên phải là người tổ chức các hoạt động, làm sao cho từng em học sinh có được công việc thích hợp và bộc lộ được khả năng của mình. Mở rộng và khơi sâu trí thức, rèn luyện kĩ năng, giáo dục ý thức tự giác và ứng xử, thỏa mãn nhu cầu, kích thích sự hứng thú, phát triển năng lực của học sinh. Trong mắt các em, giáo viên chủ nhiệm là “Thần tượng”, là người mà các em tin tưởng tuyệt đối nhất, cô giáo nói gì các em cũng nghe, vâng lời cô giáo là cái duy nhất có ở tất cả các em học sinh. Chính vì thế mà người giáo viên chủ nhiệm phải chú trọng từng lời nói, hành động, việc làm chuẩn mực nhất trước học sinh, là tấm gương sáng để các em noi theo. Qua công tác chủ nhiệm, người giáo viên tiểu học góp phần to lớn trong việc hình thành và phát triển toàn diện cho các em, giúp các em trở thành người có ích cho xã hội, gia đình và bản thân, để các em trưởng thành, lớn lên, vững vàng bước vào đời.
Trong trường học ngoài việc đặt nền tảng và đặt cơ sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của học sinh thì việc xây dựng một số nề nếp tự quản trong lớp cũng là một trong những biện pháp quan trọng góp phần xây dựng và phát triển học sinh toàn diện sau này. Bậc tiểu học là bậc học đầu tiên, là nền tảng của bậc học phổ thông, chính vì vậy chúng ta cần coi trọng việc xây dựng nề nếp cho học sinh để lớn lên các em sẽ hoàn thiện mình hơn và trở thành một con người có ích cho xã hội. Để thực hiện được vấn đề này không phải dễ mà cần có một quá trình và dựa vào mỗi giáo viên chúng ta.
Vì vậy người giáo viên cần phải biết sáng tạo, năng động, kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp, biện pháp giáo dục để các em sớm đi vào nề nếp tốt và nâng dần tầng nhận thức cho các em học sinh.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Trường Tiểu học Tén Tằn nằm trên địa bàn xã Tén Tằn một xã vùng 135 có 99% là học sinh dân tộc thiểu số.
-Tôi được phân công chủ nhiệm lớp 2, đầu năm nhận lớp tôi thấy tình hình chung của lớp như sau:
– Trong lớp học Hội đồng tự quản chưa tự quản lớp tốt, còn ồn dẫn tới chất lượng học tập chưa cao.
– Chưa tự giác trong học tập, còn nói chuyện riêng nhiều, hay quên sách vở, bỏ bài không làm bài tập…
– Một số học sinh có hoàn cảnh khó khăn hộ nghèo, cận nghèo dẫn đến thiếu dụng cụ, đồ dùng học tập, quần áo rách, bẩn…
– Học sinh trong lớp còn hay chửi bậy, nói tục, đánh nhau, nói tiếng dân tộc địa phương trong lớp, trong trường.
– Các em còn rụt rè, chưa mạnh dạn trong giao tiếp đặc biệt là giao tiếp với người lạ.
– Hay tự ái vặt, xấu hổ trước mọi người.
– Tinh thần đoàn kết, giúp bạn bè và giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn chưa có.
– Mặt khác trí tuệ các em không đồng đều, khả năng nhận thức (tiếp thu) cũng không đồng đều. Có một số em không chú ý, không có thái độ tích cực học, mà đến lớp như một thói quen, với thái độ lơ đễnh. Khi cô giáo giảng xong, hỏi lại là không biết gì, chính vì vậy những em đó thường hay tự ti, mặc cảm, sợ sệt, nhút nhát, chưa biết thể hiện mình.