SKKN Biện pháp phát huy tính tích cực hóa của học sinh trong dạy học môn Lịch sử lớp 4

I.Phần mở đầu:

1. Lý do chọn đề tài.

     Môn lịch sử ở tiểu học nói chung, môn lịch sử ở lớp 4 nói riêng đều nhằm cung cấp cho học sinh thời gian của lịch sử Việt Nam từ buổi đầu dựng nước cho tới nay. Dạy môn lịch sử là bước đầu hình thành cho học sinh các kĩ năng quan sát sự vật, hiện tượng; thu thập, tìm kiếm tư liệu lịch sử từ các nguồn thông tin khác nhau, biết đặt câu hỏi trong quá trình học tập, trình bày kết quả bằng lời nói, hình vẽ, sơ đồ,… Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống. Góp phần bồi dưỡng ở học sinh những thái độ và thói quen: ham học hỏi, tìm hiểu để biết các kiến thức về lịch sử dân tộc Việt Nam, tôn trọng các di tích văn hóa và tìm hiểu về lịch sử thế giới. Việc sử dụng phương pháp dạy học (PPDH) giống như đồ nghề của người thợ mộc, chúng đều bình đẳng với nhau. Việc sử dụng chúng tùy vào mục đích và khả năng của người dạy học và học, tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể: Đối tượng học sinh, thiết bị dạy học và không khí học tập. Trong thực tiễn không một giáo viên có kinh nghiệm nào lại sử dụng đơn điệu một phương pháp trong hoạt động dạy học của mình. Nghệ thuật dạy học là nghệ thuật phối hợp các PPDH trong một bài dạy của một giáo viên.

     Qua thực tế giảng dạy, bản thân tôi băn khoăn suy nghĩ phải làm gì và thế nào để các em có hứng thú học tập nhất là đối với phân môn lịch sử. Chính vì vậy tôi nhận thấy cần phải có những biện pháp thiết thực và hữu hiệu để tăng cường tích cực hóa học tập của học sinh, giúp các em nắm vững kiến thức môn này. Hình thành nhân cách cho mỗi học sinh hiểu và yêu thương, kính trọng, tôn vinh các anh hùng dân tộc, yêu quý tôn trọng các chiến công hiển hách hào hùng của ông của ông cha ta, các di tích lịch sử lừng danh thế giới, từ đó tăng lòng yêu quê hương đất nước, tinh thần xây dựng và ý thức bảo vệ tổ quốc Việt Nam. Đó cũng chính là lí do thúc đẩy tôi nghiên cứu và thực hiện đề tài:

“Biện pháp phát huy tích cực hóa của học sinh trong dạy học môn Lịch Sử lớp 4”.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.

     Mục tiêu:

     Tìm hiểu nguyên nhân tại sao học sinh không yêu thích môn lịch Sử. Học sinh thường học trước quên sau, hay nhầm giữa các sự kiện hay các mốc thời gian.

Tìm ra phương pháp dạy học nhằm khơi dậy lòng tự hào và yêu thích môn học. Qua đó nâng cao chất lượng dạy học môn lịch sử lớp 4.

     Nhiệm vụ của đề tài:

     Trên cơ sở kết hợp lí thuyết với thực hành, phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh, khắc phục những tồn tại. Tìm hiểu thực trạng của việc dạy và học môn Lịch sử lớp 4 qua đó tìm ra các giải pháp giúp học sinh học môn Lịch sử tốt hơn.

3. Đối tượng nghiên cứu.

Biện pháp phát huy tính tích cực hóa của học sinh trong dạy học môn Lịch Sử lớp 4.

4. Giới hạn của đề tài.

– Học sinh lớp 4B Trường Tiểu học Lê Lợi năm học 2015-2016.

5. Phương pháp nghiên cứu.

– Phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu.

– Phương pháp điều tra giáo dục.

– Phương pháp thực nghiệm giáo dục.

– Phương pháp nghiên cứu tài liệu.

1. Phần nội dung.

1.Cơ sở lý luận để thực hiện đề tài.

  – Mỗi chúng ta sinh ra và lớn lên trên đất nước Việt Nam. Mỗi người đều mang trong mình dòng máu Lạc Hồng, chúng ta đều là con một mẹ, sống chung một mái nhà nước Việt. Vậy tại sao con em chúng ta không hiểu biết gì về lịch sử nước ta. Không biết không hiểu sao yêu mến được? Tất cả phải làm sao cho các em biết – hiểu – yêu mến – tự hào về lịch sử dân tộc. Trách nhiệm nặng nề vẻ vang này là của mỗi giáo viên. Người giáo viên là người lãnh sứ mệnh cao cả đó. Là cầu nối để đưa các em đến gần hơn với trang lịch sử hào hùng của ông cha ta. Nhưng làm được điều đó trước hết người giáo viên phải có kiến thức, am hiểu lịch sử dân tộc và bản thân người giáo viên đã yêu mến- tự hào thì mới thực sự làm tròn trách nhiệm vẻ vang đó.

-Trong sự nghiệp giáo dục hiện nay, theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học, trong đó người giáo viên luôn giữ vai trò tổ chức chỉ đạo, học sinh tích cực chủ động nắm tri thức, tạo cho học sinh sự tham gia hứng thú và trách nhiệm. Người giáo viên đảm nhận vai trò xây dựng kế hoạch, hướng dẫn hoạt động và hợp tác. Người học được người dạy theo sát giúp đỡ trong quá trình học nên tích cực tự giác và thể hiện sự năng động trong hoạt động học tập, kết quả cuối cùng là học sinh đã tiếp thu được nguồn tri thức mới. Bằng sự khám phá của bản thân với sự định hướng, giúp đỡ của giáo viên. Tự mình khám phá ra tri thức học sinh sẽ cảm nhận được sự hứng thú say mê và yêu mến môn học.

2.Thực trạng.

    Thuận lợi:

– Lãnh đạo nhà trường luôn chú trọng, quan tâm đến việc giáo dục học sinh.

– Hiện nay các nguồn thông tin từ sách báo,truyền hình truyền thanh khá phong phú.

– Nội dung sách giáo khoa phù hợp với học sinh.

– Gia đình học sinh phần lớn đã có sự quan tâm đế việc học tập và rèn luyện ở trường, nên sự phối kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh học sinh có nhiều thuận lợi. Bản thân các em đều có nhận thức, tương đối ngoan, có ý thức trong học tập và rèn luyện, luôn cô gắng vượt lên học tập.

    Khó khăn:

– Tập thể lớp 4B với sĩ số là 18 học sinh, trong đó 100% học sinh là con em đồng bào dân tộc, gia đình làm nông nghiệp, một số em hoàn cảnh gia đình còn khó khăn, có em bố mẹ đi làm xa, ở với ông bà, thiếu sự quan tâm thường xuyên của bố mẹ; còn một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học và giáo dục con em mình.

– Bên cạnh đó, một số học sinh còn có tính ham chơi, chưa xác định rõ nhiệm vụ học tập nên chưa tích cực và tự giác học bài.

– Chất lượng học sinh chưa thật sự đồng đều, có sự phân rõ giữa ba đối tượng cụ thể.

*Nguyên nhân, các yếu tố tác động.

    Giáo viên:

  – Trong quá trình dạy học chưa chú ý phân loại đối tượng học sinh, chưa thực quan tâm đến tâm lí học sinh, chưa đầu tư nhiều đến việc thay đổi phương pháp và hình thức dạy học phù hợp.

  Học sinh:

– Một số học sinh chưa xác định động cơ học tập đúng đắn, chơi các trò chơi vô bổ của điện tử ảnh hưởng đến việc học tập.

Phụ huynh học sinh:

– Một số phụ huynh học sinh khoán trắng cho trường, chưa tạo điều kiện cho con em tham gia các phong trào sợ con em mệt vất vả.

 Phân tích đánh giá các vấn đề thực trạng mà đề tài đã đặt ra.