SKKN Dạy học tích hợp thông qua tổ chức trò chơi trong môn Vật lí gây hứng thú học tập cho học sinh lớp 8

1. MỞ ĐẦU
2. Lí do chọn đề tài:

Ngày nay do yêu cầu ngày càng cao của xã hội,  nhằm nâng cao chất lượng của học sinh phổ thông, để rút ngắn khoảng cách giữa nền giáo dục nước ta với nền giáo dục của các nước trong khu vực và trên thế giới. Bộ giáo dục đã thực hiện đổi mới phương pháp dạy học cho tất cả các cấp học. Đây là một chủ trương đúng đắn của ngành, hứa hẹn đạt hiệu quả cao. Đổi  mới phương pháp dạy học cho tất cả các cấp học nhằm đạt được những mục tiêu mà nó hướng tới. Trong đó dạy học tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục đang được quan tâm. Thực hiện tích hợp trong dạy học sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho việc góp phần hình thành và phát triển các năng lực hành động, năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. Trong thực tế ở các trường học hiện nay, việc dạy học theo hướng tích hợp ở môn Vật lí chưa thực sự được quan tâm, đa số giáo viên ngại liên kết, tích hợp với những nội dung liên quan từ bài học trước hoặc các bài học của môn học khác.

Là một giáo viên dạy môn Vật lí ở trường THCS, một môn học mà rất nhiều học sinh ngại học và có nhiều học sinh cho rằng môn học này khô khan, tôi luôn trăn trở làm thế nào để việc dạy học tích hợp đạt chất lượng và hiệu quả cao  nhất. Để một giờ học Vật lí đạt hiệu  quả cao, phát huy tối đa khả năng lĩnh hội của học sinh, người thầy phải tìm ra phương pháp dạy học phù hợp với  từng giờ dạy, thu hút học sinh vào giờ dạy…. Để đạt được mục tiêu này không gì hơn là phải đổi mới phương pháp dạy học, bản thân tôi nhận thấy cần phải đổi mới thường xuyên phương pháp tổ chức các hoạt động dạy học. Từ thực nghiệm tôi rút ra rằng cũng là dạy học tích hợp nhưng tích hợp như thế nào để học sinh có hứng thú học tập, tiếp thu nhẹ nhàng hiệu quả. Do đó  việc dạy học tích hợp thông qua tổ chức trò chơi trong môn Vật lí mới gây hứng thú học tập cho học sinh trong giờ học Vật lí. Chính những lí do trên thôi thúc tôi chọn đề tài “Dạy học tích hợp thông qua tổ chức trò chơi trong môn Vật lí gây hứng thú học tập cho học sinh lớp 8 ở trường THCS”  làm sáng kiến kinh nghiệm cho mình.

2. Mục đích nghiên cứu:

– Thực hiện tích hợp trong dạy học sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho việc góp phần hình thành và phát triển các năng lực hành động, năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh.

– Áp dụng việc “dạy học tích hợp thông qua tổ chức trò chơi trong môn Vật lí” có tác dụng giải trí, loại trừ mệt mỏi, căng thẳng, tạo hứng thú học tập cho học sinh, nâng cao chất lượng học tập bộ môn Vật lí, để từ đó các em có thể nắm vững kiến thức một cách nhẹ nhàng hiệu quả, có ý thức tìm hiểu tất cả kiến thức tự nhiên, xã hội ở nhiều môn học thông qua dạy học tích hợp.

– Tăng cường được khả năng chú ý của học sinh, thu hút được sự tích cực của học sinh cùng tham gia xây dựng, chuẩn bị và là thành viên trong các đội chơi (hoặc là cổ động viên nhiệt tình) .

– Là cơ hội để học sinh thể hiện khả năng tiếp thu, vận dụng kiến thức, rèn luyện khả năng tư duy, nhanh nhẹn của học sinh.

– Là một phương pháp dạy học đạt hiệu quả cao về việc truyền tải nội dung kiến thức, củng cố hoặc vận dụng kiến thức vào cuộc sống và sản xuất.

3. Đối tượng nghiên cứu:

Học sinh lớp 8 trường THCS Nga Liên năm học ………..trong dạy học tích hợp thông qua tổ chức trò chơi trong môn Vật lí.

4. Phương pháp nghiên cứu:

+  Dựa vào thực tế giảng dạy, dự giờ, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp.

+  Dựa vào kinh nghiệm thực tế, các hoạt động thực tiễn, từ đó phân tích, tổng hợp để lựa chọn phương pháp dạy học.

Trong quá trình nghiên cứu tôi đã sử dụng một số phương pháp sau :

• Phương pháp điều tra giáo dục.
• Phương pháp quan sát sư phạm
• Phương pháp thống kê, tổng hợp, so sánh.
• Phương pháp mô tả.
• Phương pháp Vật lí.

+ Tích hợp kiến thức các môn học: Tích hợp theo từng phần học có liên quan trong bài học.

5. Điểm mới của SKKN:

Thay cho việc tích hợp các môn học một cách dàn trải thì tổ chức trò chơi kích thích sự tìm tòi của các em thông qua các môn học để nhận thức tốt hơn các vấn đề thực tiễn.

1. NỘI DUNG
2. Cơ sở lý luận:

Thực hiện nghị quyết 40/ 2000/ QH 10- Định hướng “ Đổi mới giáo dục phổ thông là đổi mới một cách đồng bộ, đổi mới nội dung chương trình gắn liền với đổi mới phương pháp dạy học ”.

Căn cứ vào công văn Số: 3790/BGDĐT-GDTrH V/v tổ chức cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn và cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp.

Với những căn cứ trên tôi thấy rằng dạy học tích hợp thông qua tổ chức các trò chơi có thể được xem là các kỹ thuật hay các hoạt động dạy học mới rất phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh, không chỉ gây hứng thú cho  người học mà còn cho cả lẫn người dạy khi mà đã sử dụng thành thạo các trò chơi. Ngoài ra chúng còn có khả năng nâng cao được chất lượng dạy học. Trong các trò chơi này, không ít khi bất ngờ xuất hiện năng khiếu nào đó ở học sinh. Ở đó tất cả đều bình đẳng, vừa sức và phù hợp với cả lớp, thậm chí cả học  sinh yếu kém. Hơn thế nữa, nhiều khi một  học sinh ít chuẩn bị vẫn có thể dẫn điểm trong trò chơi. Ở đây sự nhanh trí, thông minh quan trọng hơn nhiều so với sự hiểu biết về sự vật, đối tượng. Cảm giác  bình đẳng, bầu không khí hồ hởi, hấp dẫn, cảm giác vừa sức của trò chơi – tất cả các yếu tố đó tạo cho các em khả năng vượt qua tâm lý ngại ngùng thường cản trở việc sử dụng linh hoạt thí nghiệm, diễn đạt, điều này có ảnh hưởng rất tốt đến kết quả dạy học. Vì vậy, muốn đạt được mục đích dạy học tích hợp thì cần làm cho môn Vật lí trở thành môn yêu thích của học sinh bằng cách tổ chức trò chơi khi tích hợp các môn học.

1. Thực trạng của vấn đề:

1) Thuận lợi:

Đại đa số học sinh của trường THCS Nga Liên có ý thức ham mê học bộ môn Vật lí. Với số lượng giáo viên của tổ chuyên môn có tới 2 giáo viên bộ môn Vật lí, có những  giáo viên giảng dạy nhiều năm có kinh nghiệm dạy học bộ môn rất thuận lợi trong việc xây dựng bài dạy đổi mới phương pháp. Ở đây quan