SKKN Một số biện pháp dạy trẻ 4 – 5 tuổi làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo bằng nguyên liệu phế thải

I.MỞ ĐẦU.

1.1. Lý do chọn đề tài.

       Như chúng ta đã biết, đối với trẻ mầm non vui chơi đóng vai trò chủ đạo, thông qua chơi “Trẻ học  bằng chơi, chơi mà học”, trò chơi chính là động cơ thúc đẩy trẻ “học” là tình huống hấp dẫn kích thích trẻ hứng thú, tự nguyện khám phá thử nghiệm, cho phép trẻ mở rộng hiểu biết về sự vật và hiện tượng của thế giới xung quanh. Thông qua chơi giúp phát triển thể lực, trí tuệ, là phương tiện giáo dục thÈm mỹ cho trẻ, trẻ  cảm nhận được cái đẹp ở xung quanh mình từ đó phát triển tư tuy, trí tò mò của trẻ, các phẩm chất đạo đức và khả năng sáng tạo của trẻ. Vì vậy đồ dùng đồ chơi là nhu cầu thiết yếu không thể thiếu được trong cuộc sống của trẻ, đặc biệt trong các hoạt động của trẻ ở trường Mầm non. 

      Trẻ mÇm non mỗi ngày đến trường trẻ được chăm sóc, nuôi dưỡng  giáo dục, một cách rất khoa học, ngoài những nội dung mà giáo viên chăm sóc trẻ như ăn, ngủ, ra thì giáo viên còn phải dạy trẻ các hoạt động học như: Hoạt động âm nhạc, hoạt động tạo hình, hoạt động thể dục, hoạt động khám phá khoa học vv…. Đặc biệt đối với trẻ mẫu giáo hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo, muốn trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào các trò chơi phải có đồ dùng, đồ chơi vì  đồ dùng ,đồ chơi  là sách giáo khoa của trẻ, nếu đồ chơi có nhiều chủng loại màu sắc rực rỡ, đảm bảo an toàn thẩm mỹ, làm cho trẻ vui vẻ, sung sướng khêu gợi ở trẻ thái độ tích cực với thế giới xung quanh, là phương tiện giúp trẻ thực hiện các hoạt động, đồng thời cũng chính là cách giúp trẻ tiếp thu bài học một cách sinh động, nhiệt tình hơn và hình thành ở trẻ tình cảm thân ái gắn bó với đồ chơi, với bạn chơi. 

       Đặc điểm của trẻ mầm non là có nhu cầu chơi với những đồ dùng đồ chơi (ĐDĐC) có màu sắc đẹp, mới lạ, phong phú và hấp dẫn. Để thỏa mãn được điều đó của trẻ, đòi hỏi người giáo viên mầm non phải luôn tìm tòi, sáng tạo và làm ra được nhiều ĐDĐC mới lạ, hấp dẫn và phù hợp với lứa tuổi, với nội dung với mỗi bài dạy, mỗi tình huống giáo dục trong các hoạt động, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ trong trường mầm non.

• å dïng ®å ch¬i cã t¸c dông lín ®Õn viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho trÎ, ®å ch¬i gióp trÎ ®­îc thao t¸c, ®­îc ho¹t ®éng, tr¶i nghiÖm, ®­îc thÓ hiÖn nh÷ng nhu cÇu c¸ nh©n, ®­îc ph¸t triÓn c©n ®èi hµi hßa tõ ®ã góp trÎ ph¸t triÓn toµn diÖn.

      Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều đồ dùng, đồ chơi đa dạng cho trẻ mầm non, tuy nhiên xét về phương tiện giáo dục thì chúng ta không thể đáp ứng đầy đủ các nhu cầu và mục đích của chương trình dạy học ở trường Mầm non. Hơn thế nữa việc mua sắm quá nhiều đồ chơi cho trẻ làm ảnh hưởng đến kinh tÕ của các bậc phụ huynh. Trong khi các nguyên vật liệu, phế phẩm từ cuộc sống, trong sinh hoạt đang sẵn có và có rất nhiều để cho các cháu có thể sử dụng tái tạo làm đồ dùng đồ chơi cho chính  mình. Khi trẻ có được những đồ chơi do tự tay mình làm ra các cháu sẽ cảm thấy yêu quý và hứng thú hơn rất nhiều so với những đồ chơi mua sẵn. Đây cũng là một hình thức dạy cho trẻ biết yêu quý sức lao động ngay từ khi còn bé. Xuất phát từ những ý tưởng nêu trên, tôi nghĩ rằng việc dạy cho trẻ tự làm đồ dùng đồ chơi là việc hết sức cần thiết và bổ ích. Là một giáo viên mầm non, tôi luôn nhận thức sâu sắc được tầm quan trọng của “Đồ dùng đồ chơi” đặc biệt là những đồ dùng đồ chơi tự tạo đó chính là động lực thôi thúc tôi tìm tòi ra những giải pháp, biện pháp để giúp trẻ tạo ra những đồ chơi phù hợp với khả năng tư duy của trẻ, giúp trẻ tận hưởng cảm giác thú vị khi hoàn thành sản phẩm từ những đồ chơi ấy, kích thích trẻ say mê sáng tạo. Đó cũng chính là đề tài tôi chọn cho sáng kiến kinh nghiệm của mình: “Một số biện pháp dạy trẻ 4 – 5 tuổi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo bằng nguyên liệu phế thải ở trường mầm non Nga Nhân”.

1.2. Mục đích nghiên cứu.

– Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ trong các lĩnh vực giáo dục.

– Nâng cao khả năng phát triển giáo dục thẩm mỹ cho trẻ. Trẻ biết yêu cái đẹp, thích làm ra cái đẹp và biết bảo vệ cái đẹp.

– Nhằm giúp trẻ phát triển tư duy, óc sáng tạo, rèn luyện tính kiên trì, khéo léo của đôi bàn tay.

1.3. Đối tượng nghiên cứu: 

  “Một số biện pháp dạy trẻ 4 – 5 tuổi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo  bằng nguyên liệu phế thải’’ Lớp Hoa Mai –  Trường mầm non Nga Nhân – Nga Sơn – Thanh Hóa.

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

1. Phương pháp trực quan minh họa

Là phương pháp cho trẻ quan sát, tiếp xúc với đồ dïng, ®å chơi, vật thật thông qua sử dụng các giác quan kết hợp với lời nói nhằm tăng cường vốn hiểu biết, phát triển tính thẩm mỹ cho trẻ.

2. Phương pháp dùng lời

Là phương pháp sử dụng các phương tiện ngôn ngữ (Giải thích) nhằm truyền đạt và thu thập thông tin, kích thích trẻ suy nghĩ, chia sẻ  ý tưởng.

3. Phương pháp thực hành trải nghiệm

Là phương pháp thực hành thao tác với các đồ vật, đồ chơi. Trẻ sử dụng và phối hợp các giác quan, làm theo sự hướng dẫn của cô. Rèn kỹ năng khéo léo cho trẻ.

5. Phương pháp điều tra khảo sát thực tế thu thập thông tin, xử lý số liệu

–  Để nắm bắt được tình hình chính xác thông tin của trẻ tôi đã đến từng hộ gia đình, trao đổi với phụ huynh nắm bắt thông tin, ghi chép cụ thể, lập biểu bảng để tổng hợp kết quả và xử lý số liệu phù hợp với đề tài.

II.NỘI DUNG SÁNG KIẾN.

2.1. Cơ sở lý luận.

      Có thể nói rằng đồ dïng ®å chơi có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với trẻ, đồ chơi không chỉ là giải trí mà còn có tác dụng giáo dục. Được hoạt động với đồ chơi sẽ giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Đó là:

      Phát triển thể chất: Thông qua làm đồ dùng, đồ chơi giúp trẻ phát triển các cơ, sự khéo léo của đôi bàn tay như nắm, cầm, cắt…

     Phát triển nhận thức: Thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi các giác quan của trẻ được phát triển.

      Phát triển ngôn ngữ: Làm đồ dùng đồ, đồ chơi trẻ trao đổi, bàn bạc cách làm, cách chơi qua đó phát triển ngôn ngữ và mở rộng vốn từ cho trẻ.

      Phát triển tình cảm  – kỹ năng xã hội: Thông qua làm đồ dùng, đồ chơi phát triển ở trẻ tinh thần hợp tác, gắn kết, chia sẻ giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với cô.

     Phát triển thẩm mĩ: Sau khi làm xong được sản phẩm mình làm ra trẻ sẽ rất vui vẻ, thoải mái khi giới thiệu sản phẩm của mình. Trẻ biết tôn trọng và giữ gìn sản phẩm mình làm ra.

     Ở lứa tuổi này đặc điểm tâm sinh lý phát triển rất mạnh: nhiều phẩm chất chú ý có chủ định phát triển nhanh do sự phát triển của ngôn ngữ và tư duy. Sức tập trung chú ý của trẻ rất cao. Do đó cần phải có những biện pháp hữu hiệu để giúp trẻ bộc lộ hết khả năng của trẻ trong mọi hoạt động đặc biệt là hoạt động  trẻ tham gia làm đồ dùng đồ chơi cùng cô.

      Luật giáo dục năm 2005 ban hành số 38/ 2005 QH 11 ngày 14/6/2005 ở điều 23 yêu cầu về nội dung và phương pháp GDMN cũng nhấn mạnh: “Phương pháp giáo dục mầm non chủ yếu là thông qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ em phát triển toàn diện”. V× vËy ®ể trẻ chơi tốt thì phải có đồ dùng đồ chơi đáp ứng cho trẻ ngoài nguồn đồ dùng đồ chơi do giáo viên cung cấp thì đồ dùng đồ chơi cho trẻ tạo ra cũng vô cùng đa dạng và phong phú.