SKKN Một số biện pháp giúp Giáo viên chủ nhiệm lớp đầu cấp Trung học cơ sở hoàn thành tốt nhiệm vụ

Sáng kiến kinh nghiệm

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LỚP ĐẦU CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ HOÀN THÀNH TỐT NHIỆM VỤ.
———-🙡★🙣———-
I. Phần mở đầu:
1. Lí do chọn đề tài:
Giáo dục luôn là quốc sách hàng đầu mà Đảng và nhà nước ta đề ra trong những nhiệm vụ để xây dựng đất nước. Trong đó, nhà trường có vai trò vô cùng to lớn trong sự nghiệp phát triển giáo dục. Bởi lẽ, nhà trường chính là cái nôi ươm mầm của thế hệ trẻ, là nơi dạy dỗ, truyền tải những tri thức về mọi mặt trong cuộc sống cho chúng ta. Trường học là nơi đào tạo nhiều thế hệ học trò, là môi trường tạo dựng cho đất nước những con người xã hội chủ nghĩa – có đủ tài năng trí tuệ và những phẩm chất đạo đức cách mạng, để sau này thực sự là người của dân, vì nhân dân mà cống hiến. Người trực tiếp đào tạo những con người như thế không ai khác là đội ngũ những thầy cô giáo tận tụy, nhiệt huyết, yêu nghề, mến trẻ.
Đội ngũ giáo viên là những người thầy, người cô được đào tạo về kiến thức, về nghiệp vụ chuyên môn nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, trở thành công dân tốt cho xã hội. Bên cạnh đó, ngoài công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm lớp còn là một công việc mà bất kì người giáo viên nào có tâm huyết cũng không thể xem nhẹ được. Tuy nhiên công tác chủ nhiệm lớp trong nhà trường hiện nay gặp phải không ít khó khăn trong việc quản lý, giáo dục học sinh sa sút về đạo đức, thiếu ý thức trong việc học tập, đặc biệt là những học sinh cá biệt, chậm tiến.
Dẫu biết rằng, giáo viên chủ nhiệm lớp là linh hồn của lớp, bằng các biện pháp tổ chức, giáo dục, bằng sự gương mẫu và quan hệ tình cảm, giáo viên chủ nhiệm xây dựng khối đoàn kết trong tập thể, dìu dắt các em nhỏ như con em mình trưởng thành theo từng năm tháng. Học sinh kính yêu giáo viên chủ nhiệm như cha mẹ mình, đoàn kết thân ái với bạn bè như anh em ruột thịt, lớp học sẽ trở thành một tập thể vững mạnh. Tình cảm của lớp càng bền chặt, tinh thần trách nhiệm và uy tín của giáo viên chủ nhiệm càng cao thì chất lượng giáo dục càng tốt. Nhưng không hẳn bất kì ai làm công tác chủ nhiệm lớp đều làm được những điều như vậy. Như vậy nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm có vai trò quan trọng, ảnh hưởng nhất định đến việc học tập cũng như rèn luyện nhân cách của học sinh.
Trong thực tế, chủ nhiệm lớp là công tác vô cùng khó khăn, phức tạp, vui ít, buồn nhiều, thành công cũng có, thất bại cũng không phải là hiếm. Bởi lẽ, mỗi một tập thể lớp đều có những đặc thù riêng của lớp đó. Có lớp như thế này, có lớp như thế khác: nào là học sinh cá biệt về học tập, về đạo đức, nào là học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn về kinh tế, con mồ côi, rồi có lớp có tỉ lệ học sinh người đồng bào thiểu số quá nhiều, còn nhiều học sinh thiếu tích cực, chưa ngoan …
Thực tiễn là như vậy đó, cho nên giáo viên chủ nhiệm phải có phương pháp chủ nhiệm như thế nào để có hiệu quả cao nhất. Công tác chủ nhiệm của một giáo viên thành công đồng nghĩa với việc giúp các em hoàn thiện mình hơn, xây dựng được tập thể lớp vững mạnh, đưa nhà trường ngày càng tiến lên.

Tập thể lớp 6A4 – năm học ………..
Năm học ………., bản thân tôi được phân công làm công tác chủ nhiệm lớp 6A4. Ngay từ khi nhận lớp chủ nhiệm, điều làm tôi luôn trăn trở, suy nghĩ là: làm thế nào để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao? Chính vì vậy, bằng kinh nghiệm và sự quyết tâm của mình, tôi đã nghiên cứu và vận dụng một số giải pháp nhằm giúp bản thân mình làm tốt hơn, có hiệu quả hơn đối với nhiệm vụ chủ nhiệm lớp mà nhà trường đã phân công, quyết tâm cuối năm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chủ nhiệm của mình.
Chính vì những suy nghĩ đó, cùng với nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm để có thể làm tốt công tác của một người giáo viên chủ nhiệm lớp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và giúp lớp chủ nhiệm có những thành tích đáng tự hào. Vì vậy, trong khuôn khổ sáng kiến này, tôi trao đổi cùng quý đồng nghiệp một kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm đó là “Một số biện pháp giúp Giáo viên chủ nhiệm lớp đầu cấp Trung học cơ sở hoàn thành tốt nhiệm vụ”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
Thông qua quá trình lâu dài, nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, bản thân luôn đặt ra những giải pháp nhằm mục đích nâng cao chất lượng lớp chủ nhiệm và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chủ nhiệm lớp mà lãnh đạo nhà trường giao cho.
Bên cạnh đó, nêu ra một số biện pháp mới hữu hiệu, khả thi về công tác chủ nhiệm mà có thể vận dụng tốt cho lớp chủ nhiệm. Tạo điều kiện cho phong trào thi đua của lớp vào nề nếp, khuôn khổ, phát huy tính tích cực của học sinh và tinh thần làm chủ tập thể, tự quản của học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số giải pháp hiệu quả trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường Trung học cơ sở nhằm giúp giáo viên chủ nhiệm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
4. Giới hạn của đề tài:
Quá trình vận dụng các kinh nghiệm, các giải pháp làm công tác chủ nhiệm lớp đối với lớp 6A4 – trường THCS Dur Kmăn, xã Dur Kmăn, huyện KrôngAna năm học ………..
5. Phương pháp nghiên cứu:
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
– Phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu
– Phương pháp đặt vấn đề.
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
– Phương pháp điều tra.
– Phương pháp quan sát.
– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục.
– Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động.
– Phương pháp liên hệ thực tế.
c) Phương pháp thống kê toán học
II. Phần nội dung:
1. Cơ sở lí luận:
Theo PGS-TS Võ Thị Minh Chí (Viện nghiên cứu Sư phạm – Đại học Quốc gia Hà Nội) đã chỉ rõ về những thay đổi về tâm sinh lí của lứa tuổi học sinh THCS. Theo bà nhận định rằng: “Sự phát triển tính cách mạnh mẽ thái quá của trẻ trong các tình huống không thuận lợi đều có thể phát triển xấu và chuyển thành bệnh thái nhân cách. Quá trình này ở thiếu niên diễn ra phụ thuộc chặt chẽ vào điều kiện giáo dục, hoàn cảnh gia đình, sự cố gắng của chính bản thân trẻ. Do ở lứa tuổi này, cơ chế bù trừ chức năng thường hình thành chưa đầy đủ nên dễ dẫn đến các hành vi lệch lạc. Song, nếu được quan tâm đầy đủ và được giáo dục tế nhị thì mọi lệch lạc đều có thể được điều chỉnh và trẻ hoàn toàn có cơ hội phát triển bình thường ở những giai đoạn phát triển tiếp theo”. Từ nhận định trên, những người làm công tác giáo dục như chúng ta không thể phủ nhận một điều là, những đặc điểm tâm lý, trình độ hiểu biết, vốn sống của học sinh THCS còn nhiều hạn chế. Chính vì vậy, người giáo viên làm công tác chủ nhiệm là người quan trọng nhất, có vai trò quyết định đến sự phát triển và hoàn thiện của học sinh. Do đó, đối với học sinh luôn cần có một người thường xuyên hướng dẫn giúp đỡ, chỉ bảo cho các em, định hướng và giáo dục các em phát triển toàn diện theo hướng tích cực, phù hợp với yêu cầu xã hội.
Bên cạnh đó, khi nói về nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm thì tại điều 31, Điều lệ trường Trung học cơ sở, Trung học phổ thông và Trung học phổ thông có nhiều cấp học (ban hành kèm theo Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) đã chỉ rõ 05 nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viên làm công tác chủ nhiệm:
– Xây dựng kế hoạch các hoạt động giáo dục thể hiện rõ mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục bảo đảm tính khả thi, phù hợp với đặc điểm học sinh, với hoàn cảnh và điều kiện thực tế nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của cả lớp và của từng học sinh;
– Thực hiện các hoạt động giáo dục theo kế hoạch đã xây dựng;
– Phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, với các giáo viên bộ môn, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, các tổ chức xã hội có liên quan trong việc hỗ trợ, giám sát việc học tập, rèn luyện, hướng nghiệp của học sinh lớp mình chủ nhiệm và góp phần huy động các nguồn lực trong cộng đồng phát triển nhà trường;
– Nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kỳ và cuối năm học; đề nghị khen thưởng và kỷ luật học sinh; đề nghị danh sách học sinh được lên lớp thẳng, phải kiểm tra lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm trong kỳ nghỉ hè, phải ở lại lớp; hoàn chỉnh việc ghi sổ điểm và học bạ học sinh;
– Báo cáo thường kỳ hoặc đột xuất về tình hình của lớp với Hiệu trưởng.
Từ đó, mỗi giáo viên làm công tác chủ nhiệm như chúng ta luôn xác định vai trò, trách nhiệm to lớn của mình trong việc giáo dục toàn diện học sinh.
Để làm tốt điều này, giáo viên chủ nhiệm phải thực hiện tốt những nhiệm vụ của mình, phải nắm được đường lối quan điểm lí luận giáo dục, đồng thời giáo dục những phẩm chất đạo đức để giúp học sinh trở thành những công dân tốt mai sau. Không những thế, người giáo viên chủ nhiệm phải tham gia các hoạt động chính trị xã hội tốt hơn, phải rèn luyện ở mức cao hơn. Đó là trách nhiệm nghĩa vụ và cũng là vinh dự vì học sinh.
2. Thưc trạng vấn đề nghiên cứu:
Năm học ………., trường THCS DurKmăn gồm 14 lớp, trong đó lớp 6 có 4 lớp, lớp 7 có 4 lớp, lớp 8 có 3 lớp và lớp 9 có 3 lớp. Ngoài công việc giảng dạy, giáo viên chúng tôi được phân công làm công tác chủ nhiệm lớp. Mỗi lớp có những đặc điểm riêng, có lớp là lớp chọn, có lớp là lớp đại trà và có những lớp học theo mô hình trường học mới. Tuy nhiên, vai trò của những giáo viên làm công tác chủ nhiệm đều như nhau, tùy thuộc vào đặc điểm của các lớp và điều chủ yếu là tùy thuộc vào khả năng, kinh nghiệm của từng giáo viên.
Với nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp thì việc được phân công chủ nhiệm lớp nào đối với tôi không quan trọng, mà điều quan trọng là đối với lớp học đó bản thân giáo viên chủ nhiệm cần làm gì để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Năm học ………., tôi được nhà trường giao cho chủ nhiệm lớp 6A4 – một lớp đầu cấp học theo chương trình đại trà, đây cũng là một trong những điều kiện thuận lợi giúp tôi hoàn thành công tác chủ nhiệm dễ dàng hơn.
Trong suốt một năm chủ nhiệm lớp 6A4, bản thân tôi được đón nhận những thuận lợi và đối diện với những khó khăn nhất định. Tôi có thể điểm qua những thuận lợi và khó khăn ấy như sau:
Đối với trường THCS Dur Kmăn: lãnh đạo nhà trường luôn chú trọng, quan tâm đến việc giáo dục đạo đức học sinh; luôn thường xuyên quan tâm đến công tác chủ nhiệm cũng như năng lực của giáo viên làm công tác chủ nhiệm để có những chiến lược mới nhằm xây dựng những tập thể lớp chất lượng theo tiêu chí “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Tuy nhiên, việc phân chia các khối lớp theo 3 dạng lớp: lớp học theo mô hình trường học mới; lớp đại trà và lớp chọn có ảnh hưởng đến chất lượng học tập của học sinh cũng như tạo nên nhiều khó khăn cho giáo viên trong quá trình làm công tác chủ nhiệm.
Đối với các tổ chức, đoàn thể trong nhà trường: luôn quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp, hợp tác với các giáo viên làm công tác chủ nhiệm; thường xuyên xây dựng các chương trình hoạt động có sự phối hợp với các tổ chức, đoàn thể như: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; Đội TNTP Hồ Chí Minh, Thư viện trường học, Y tế học đường… Chính nhờ sự phối hợp và giúp đỡ đó tạo điều kiện cho giáo viên chủ nhiệm hoàn thành tốt một số công việc được giao. Tuy nhiên, một số kế hoạch của Liên đội, của Chi đoàn triển khai đến các lớp chưa kịp thời, có những hoạt động yêu cầu hơi cao so với đối tượng học sinh một số lớp… điều này dẫn đến kết quả tham