SKKN Một số biện pháp giúp học sinh tham gia câu lạc bộ “em yêu thích môn toán” lớp 3 đạt hiệu quả

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài:

  Môn Toán là một môn học chiếm vị trí rất quan trọng và có quan hệ khăng khít với tất cả các môn học khác. Học tốt môn Toán không những giúp cho học sinh nắm chắc kiến thức, kỹ năng cơ bản về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội mà còn tạo điều kiện cho học sinh học tốt các môn học khác thông qua việc rèn kỹ năng cũng như áp dụng vào đời sống.

Với nội dung chương trình mang tính hệ thống hoá, khái quát hoá và bổ sung kiến thức về số học; đại lượng và đo đại lượng; hình học; yếu tố thống kê và giải toán. Trong đó, ta gặp rất nhiều các bài toán mà học sinh tham gia Câu lạc bộ “Em yêu thích môn Toán” và trong các đề thi Violympic – giải toán qua mạng Internet.

Việc định hướng và giúp đỡ học sinh tham gia Câu lạc bộ (CLB) “Em yêu thích môn Toán” có một vị trí quan trọng trong chương trình môn toán bậc Tiểu học. Học sinh sẽ được rèn cho mình kĩ năng tính toán tốt. Đó cũng là cơ sở, nền tảng vững chắc cho học sinh học tốt ở lớp học, bậc học tiếp theo. Chính vì vậy mà việc định hướng, giúp đỡ học sinh tham gia CLB “Em yêu thích môn Toán” đang được các cấp quản lý, phụ huynh và học sinh quan tâm. Song để giúp các em ngày càng yêu thích CLB Toán và giao lưu đạt kết quả tốt thì việc giảng dạy là yếu tố rất quan trọng. 

Là giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp 3 và được phân công giúp đỡ, bồi dưỡng học sinh tham gia CLB “Em yêu thích môn Toán” lớp 3. Tôi luôn băn khoăn trăn trở, suy nghĩ làm thế nào để giúp các em giải tốt các dạng toán và giúp các em ngày càng yêu thích CLB Toán. Từ đó, góp phần nâng cao chất lượng CLB “Em yêu thích môn Toán” lớp 3. Qua thực tế giảng dạy với sự đầu tư nghiên cứu của mình, tôi đã đưa ra một số phương án, cách thức tổ chức, hướng dẫn học sinh giải toán. Vì vậy, tôi muốn chia sẻ với các bạn đồng nghiệp kinh nghiệm nhỏ: Một số biện pháp giúp học sinh tham gia Câu lạc bộ “Em yêu thích môn Toán” lớp 3 đạt hiệu quả.

Với đề tài này, tôi chỉ đi sâu nghiên cứu để giúp các em yêu thích và làm chắc các dạng toán khi tham gia CLB “Em yêu thích môn Toán” lớp 3. Mong rằng sẽ nhận được sự góp ý chân thành của các cấp quản lí và các bạn đồng nghiệp để đề tài của tôi được hoàn chỉnh và áp dụng trong giảng dạy góp phần nâng cao chất lượng CLB Toán 3 nói riêng và CLB Toán nói chung trong nhà trường Tiểu học. 

1.2. Mục đích nghiên cứu:

– Tìm ra những biện pháp giúp học sinh lớp 3 giải tốt các dạng toán khi tham gia CLB Toán 3.

1.3. Đối tượng nghiên cứu:

– Giúp học sinh có kĩ năng giải các bài toán theo chuyên đề cho học sinh tham gia CLB Toán lớp 3, là học sinh của năm học: ……………

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

– Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết.

– Nhóm hương pháp nghiên cứu thực tiễn: quan sát, giảng dạy,…

– Nhóm phương pháp khác: điều tra, giảng giải, luyện tập – thực hành…

2. NỘI DUNG

2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm

Câu lạc bộ “Em yêu thích môn Toán” trong trường là nơi tập hợp các học sinh có cùng sở thích, năng khiếu về môn Toán mà các em tự nguyện tham gia.

Thực tế cho thấy, thời gian học chính khóa còn ít so với khối lượng kiến thức về Toán quá nhiều. Kết quả là nhiều em học sinh không có đủ thời gian để ghi nhớ kiến thức được học và rèn luyện kĩ năng giải toán cho riêng mình. CLB Toán ra đời không những giúp các em kiểm tra, ghi nhớ lại những kiến thức cũ mà còn tăng cường thời gian luyện tập kĩ năng giải toán qua những hoạt động thường xuyên của CLB. CLB Toán thực sự là nơi các em có thể tự do học hỏi lẫn nhau, trao đổi kinh nghiệm và kiến thức về toán học với thầy cô và bạn bè. CLB Toán là sân chơi lành mạnh cho các em học sinh trong nhà trường có lòng yêu thích toán học, có năng lực học toán tốt, giúp các em trao đổi kinh nghiệm, thảo luận, chia sẻ với nhau các bài toán hay. 

Qua các buổi học của CLB Toán giúp các em phát huy được vốn kiến thức đã học một cách tự giác, tự tin rèn luyện tính độc lập, sáng tạo. Trong quá trình giải toán, các em có thể có nhiều cách giải khác nhau với sự tập trung cao độ để tìm kết quả đúng và nhanh nhất cho các dạng bài toán. Từ đó, đã xây dựng được đội ngũ học sinh giỏi cho nhà trường trong những năm sau.

Đặc điểm học sinh Tiểu học nhanh nhớ mà cũng dễ quên. Sự tiếp thu bài học của các em phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó “hứng thú học tập” là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập của các em. Để giúp các em hứng thú khi tham gia CLB Toán và thực sự yêu thích môn Toán thì bản thân người giáo viên phải  giúp các em giải được các dạng toán khi tham gia CLB Toán 3. Đó là nền tảng là cơ sở vững chắc để các em học Toán nâng cao trong CLB Toán 4, Toán 5 và các bậc học tiếp theo.

2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến

Thực tế, trong những năm học gần đây, nhà trường đã tổ chức định hướng, giúp đỡ học sinh phát huy được năng khiếu, sở thích của mình qua các CLB: CLB Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh… Trong đó CLB Toán được nhà trường rất quan tâm. Việc giúp đỡ học sinh tham gia CLB Toán có nhiều thuận lợi:

– Ban giám hiệu luôn quan tâm chỉ đạo sát sao đến việc tổ chức dạy học của giáo viên. Thường xuyên góp ý nội dung bồi dưỡng cũng như hình thức tổ chức dạy học kịp thời cho giáo viên.

– Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ: mạng Internet, máy chiếu, tài liệu bồi dưỡng… 

– Giáo viên nhiệt tình tâm huyết với nghề nghiệp.

– Học sinh tích cực, hứng thú, quan tâm tới các kì giao lưu.

+ Khó khăn:

– Chất lượng học sinh tham gia CLB Toán không đồng đều.

– Phụ huynh chưa quan tâm đến việc học của con em mình.

– GV chưa có phương pháp tối ưu để phát huy tính sáng tạo của học sinh. 

+ Nguyên nhân:

– Điểm xuất phát của học sinh thấp. Điều kiện gia đình các em khó khăn, 

trình độ dân trí của phụ huynh có nhiều hạn chế nên để các em giải được các bài toán khó hoàn toàn phụ thuộc vào sự giúp đỡ của giáo viên. 

– Khi giải toán học sinh chưa thực hiện đầy đủ các bước: không đọc kỹ đề 

bài toán nên dễ hiểu sai yêu cầu đề bài dẫn đến giải bài sai. Việc đọc bài toán kết hợp với suy luận logic của học sinh còn hạn chế. 

Nắm bắt được nguyên nhân trên, tôi đã tiến hành nghiên cứu, đưa ra các giải pháp vận dụng vào giảng dạy CLB Toán 3 như sau: 

2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:

Giải pháp 1: Tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.

Tự học, tự bồi dưỡng là phương thức tốt nhất giúp người giáo viên tiến bộ, trưởng thành, có đủ phẩm chất năng lực chuyên môn nghiệp vụ để hoàn thành nhiệm vụ giáo dục đào tạo được giao. Tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho mình, tôi nghĩ không phải là trong một, hai ngày mà là cả một quá trình và nó gắn với cả đời đi dạy của người giáo viên. Ý thức được điều đó, tôi luôn tự học hỏi nâng cao trình độ, chuyên môn nghiệp vụ của mình.  

Ngay từ đầu năm học, dưới sự chỉ đạo của Ban giám hiệu, tôi đã xây dựng cho mình kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng một cách khoa học nhất. Trong kế hoạch tôi đã xác định được mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp tự học, tự bồi dưỡng. Với các chuyên đề nhà trường tổ chức, tôi đã tự mình tìm hiểu nội dung chương trình của các lớp, tìm hiểu mục tiêu của các tiết học để cùng tham gia thảo luận đóng góp ý kiến với đồng nghiệp, ý kiến của tôi nêu ra luôn được sự đồng tình nhất trí cao của đồng nghiệp trong các buổi sinh hoạt đó.

 Khi được giao nhiệm vụ dạy lớp 3 và phụ trách CLB “Em yêu thích môn Toán”, tôi đã tìm hiểu sâu về chương trình nói chung và nghiên cứu, tham khảo các tài liệu bồi dưỡng để soạn thành chuyên đề bồi dưỡng cho các em. Chỗ nào băn khoăn chưa hiểu tôi hỏi ngay đồng nghiệp, chuyên môn để được tháo gỡ. Nắm vững bản chất dạng toán theo chuyên đề, tôi nghiên cứu diễn đạt câu từ một cách dễ hiểu nhất để truyền đạt cho các em trong các buổi học CLB Toán.

Qua các việc làm trên, tôi thấy mình vững vàng hơn về kiến thức và phương pháp. Không những thế, tôi đã dạy được. Trong mỗi tiết dạy, tôi hoàn toàn làm chủ được kiến thức và tự tin đứng trên bục nắm vững nội dung chương trình ở từng khối lớp và đứng ở vị trí lớp nào tôi cũng có thể giảng để giảng dạy cho các em học sinh một cách dễ hiểu nhất.

Như vậy, với ý thức trách nhiệm trong công việc đến nay tôi đã có trình độ chuyên môn vững vàng, liên tục đạt giáo viên giỏi cấp trường, cấp huyện; có nhiều học sinh đạt giải trong các kì thi cấp trường, cấp huyện trong nhiều năm. Bản thân luôn được đồng nghiệp tín nhiệm và phụ huynh tin tưởng, quý mến.