SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn giáo dục âm nhạc

                                      Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU

1. Đặt vấn đề

Âm nhạc đi vào cõi sâu thẳm trong trái tim, tác động vào trái tim mỗi con người chúng ta, từ khi ta còn nằm trong nôi qua tiếng ru ầu ơ của bà, của mẹ. Chính cái bắt đầu ấy đã đưa tâm hồn trẻ thơ hòa vào âm nhạc, âm nhạc với trẻ thơ là một thế giới kì diệu, đầy cảm xúc. Tâm hồn trẻ thơ luôn trong sáng, luôn vui vẻ, do đó việc tiếp xúc với âm nhạc không thể thiếu đối với trẻ. Bởi chính âm nhạc được coi như một công cụ giáo dục toàn diện nhân cách, tâm hồn trẻ thơ. 

Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Thật đúng như vậy môn giáo dục âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật luôn gần gũi với trẻ mầm non nói chung, trẻ 4-5 tuổi nói riêng rất yêu thích, âm nhạc là nguồn hứng thú để trẻ cảm nhận nghệ thuật. Hoạt động này còn là phương tiện thiết thực, kết nối các môn học khác luôn sinh động.

        Do đặc điểm trường mầm non Cư Pang nằm trên địa bàn mà tôi đang công tác, với đời sống kinh tế khó khăn, phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học của trẻ em đặc biệt trong độ tuổi mầm non, đa số các cháu còn theo bố mẹ lên nương rẫy, trong quá trình dạy lớp chồi 2 năm học ……… ở trường mầm non Cư Pang về các kĩ năng hoạt động giáo dục âm nhạc của trẻ còn chưa cao. Trẻ vẫn còn nhút nhát, chưa mạnh dạn thể hiện mình trong giờ học và giờ ngoại khóa. Khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ chưa được tốt hát chưa đúng giai điệu lời ca của bài hát, vận động theo nhạc còn rụt rè, ngại với cô giáo và các bạn trong lớp. 

         Nhận thấy những lí do bất cập trên với mục đích giúp trẻ học tốt môn giáo dục hoạt động âm nhạc, đem đến cho học sinh lớp mình những giờ giáo dục hoạt động âm nhạc thật hấp dẫn và thú vị. Năm học ………tôi tiếp tục nghiên nghiên cứu thêm những giải pháp mới và tiếp tục áp dụng tại lớp chồi 2 trường mầm non Cư Pang. Dựa trên cơ sở chỉ đạo, triển khai, hướng dẫn giáo viên chuẩn bị các tiết dạy theo phương pháp lấy trẻ làm trung tâm của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Krông Ana, cụm chuyên môn số 2.

           Tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để giúp trẻ học thật tốt bộ môn giáo dục hoạt động âm nhạc tại lớp chồi 2, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo, việc học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, để tìm ra những giải pháp, biện pháp mới trong công tác giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. Bằng tất cả sự nỗ lực, truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết khả năng vốn có của mình nói chung và khả năng cảm thụ âm nhạc nói riêng. 

           Chính vì lí do đó mà tôi đã tích lũy được một số kinh nghiệm và tiếp tục nghiên cứu, áp dụng đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt môn giáo dục hoạt động âm nhạc”tại lớp chồi 2 trường Mầm non Cư Pang.

1. Mục đích nghiên cứu

        Giúp trẻ phát triển giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lý trẻ.

        Giúp trẻ 4 -5 tuổi học tốt môn giáo dục âm nhạc tại lớp chồi 2 trường mầm non Cư Pang, giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. 

Giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp trong thiên nhiên, cuộc sống. Có khả năng thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc. Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, cải tiến các phương pháp học truyền thống đàm thoại, luyện tập. 

Tạo nhiều cơ hội cho trẻ phát huy tính tích cực và hứng thú khi được tham gia các hoạt động âm nhạc như hát, múa, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc hay khi tham gia biểu diễn văn nghệ chào mừng các ngày hội, ngày lễ được tổ chức tại trường.

          Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ      

1. Cơ sở lí luận của vấn đề

Theo module 5 về đặc điểm phát triển thẩm mỹ cho trẻ thì:

Giáo dục âm nhạc là một trong năm mặt giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ mầm non góp phần hình thành những yếu tốt đầu tiên của nhân cách, thẩm mỹ cho trẻ. Việc nắm vững những đặc điểm này sẽ giúp cho người giáo viên có được kiến thức và kĩ năng tốt nhất trong quá trình hỗ trợ trẻ phát triển thẩm mỹ, đặt ra những phương pháp phù hợp, linh hoạt để đạt được những mục tiêu.

Theo tiêu chí 6. kế hoạch giáo dục tháng/ chủ đề phù hợp với thực tiễn. Chỉ số 14. kế hoạch có nội dung phản ánh các nét văn hóa, truyền thống, tập quán, ngôn ngữ của gia đình và địa phương.

– Khi trong lớp có trẻ  đến từ các địa phương khác thì giáo viên cần chú ý đến các nét văn hóa, truyền thống, tập quán và ngôn ngữ của trẻ đó để trẻ có thể được tiếp cận thêm về một nền văn hóa, một truyền thống, một ngôn ngữ khác.

Về mặt sinh lý: Trẻ ở lứa tuổi này tim phát triển nhanh, Khi bước vào tuổi mẫu giáo nhất là từ lớp chồi trở lên trẻ đã cảm nhận những bài hát những điệu nhạc khác nhau tuy nhiên mỗi trẻ lại có một mức độ yêu thích khác nhau có trẻ say mê có trẻ lại thờ ơ vì mỗi trẻ có một môi trường sống khác nhau và sự giáo dục của người lớn cũng khác nhau. Vì giáo dục âm nhạc là giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, giáo dục trí tuệ và có tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí cho trẻ.

Hoạt động giáo dục âm nhạc cho  trẻ 4-5 tuổi, sẽ giúp trẻ chủ động, tích cực suy nghĩ, sáng tạo, phát triển ở trẻ về các mặt nhận thức, tình cảm xã hội, tính tự lực, khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của mình: mạnh dạn, tự tin, trong giao tiếp với mọi người. Từ đó trẻ sẽ có tác phong nhanh nhẹn, tinh thần vui vẻ, là động lực thôi thúc trẻ thi đua, cố gắng vươn lên. Song song với các hoạt động khác, trẻ sẽ rèn được nhiều kĩ năng trong sinh hoạt hàng ngày, trong các hoạt động học và chơi như: biết nhún nhảy, vận động sáng tạo theo nhạc, tự nghĩ, sáng tạo ra vận động, biểu cảm nét mặt, cử chỉ, điệu bộ khi ca hát, biết nghe và cảm thụ được lời ca, bản nhạc chính xác và tập tưởng tượng, lựa chọn các kĩ năng vận động đa dạng, chơi các trò chơi âm nhạc nhanh, nhạy, tất cả đều bắt nguồn từ cuộc sống hàng ngày mà trẻ đã biết. 

2. Thực trạng vấn đề:

Trường Mầm non Cư Pang là một đơn vị trường đóng trên địa bàn xã Ea Bông thuộc xã đặc biệt khó khăn, là xã nằm trong khu vực đặc biệt khó khăn. Tổng số học sinh là 26 cháu trong đó dân tộc thiểu số là 100%. Do nằm trong địa bàn khó khăn, điều kiện thiếu thốn nên sự quan tâm của phụ huynh đến trẻ chưa cao, đa số trẻ mới lần đầu đến trường, chưa học qua lớp 3 tuổi. Vì vậy khi giáo viên giáo tiếp với trẻ đều rất khó khăn hầu hết trẻ chưa nói rõ Tiếng Việt, giao tiếp với nhau chủ yếu sử dụng tiếng mẹ đẻ tiếng Êđê, rụt rè trước cô và các bạn cho nên hoạt động âm nhạc đối với trẻ còn khá xa lạ.

Việc cho trẻ hoạt động âm nhạc hiện nay chưa mang lại kết quả như mong muốn, những biện pháp đã sử dụng trước đây như tạo môi trường, tích hợp lồng ghép, thông qua hoạt động vui chơi chưa đạt hiệu quả cao, các phương pháp còn mang nặng tính một chiều những yếu tố khách quan làm cho thực trạng của đề tài còn tồn tại nhiều hạn chế trong việc cho trẻ hoạt động với âm nhạc. Phụ huynh còn chưa thực sự chú trọng việc học của con em, chưa có kiến thức kĩ năng để hướng dẫn trẻ phát huy khả năng phát triển thẫm mĩ của mình.

Bản thân tôi đã áp dụng những giải pháp biện pháp đã nghiên cứu phù hợp sẽ giải quyết được một số vấn đề khó khăn trong quá trình trẻ tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc tại lớp chồi 2 trường mầm non Cư Pang theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Thời gian nghiên cứu năm học ………và đến tháng 4 năm học ………. Qua kết quả của đề tài này mà đồng nghiệp tôi đã thực hiện thì tôi thấy khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ cũng có bước cải tiến rõ rệt như: Trẻ hát đúng lời và giai điệu bài hát, trẻ đã có sự hứng thú khi tham gia hoạt động âm nhạc nhưng còn hạn chế còn gặp phải đó là trẻ chủ động sáng tạo tham gia hoạt động âm nhạc, trẻ thể hiện cảm xúc