SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi hoạt động tạo hình

1. MỞ ĐẦU 
2. Lý do chọn đề tài. 

 Nước ta đang bước vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước  nhằm đưa Việt Nam trở thành nước văn minh hiện đại.Trong sự nghiệp cách  mạng to lớn đó, công tác đào tạo nguồn nhân lực luôn giữ vai trò quan trọng, giáo  dục luôn giữ vị trí then chốt, coi giáo dục là sự nghiệp lâu dài của toàn xã hội. Cổ nhân đã từng nói: “Dạy con học ăn, học nói, học gói, học mở” và Chủ tịch Hồ Chí Minh có nói: 

 “Vì lợi ích mười năm trồng cây 

  Vì lợi ích trăm năm trồng người” 

 Như chúng ta đã biết trẻ em mới sinh ra tuy có hình hài của một con người  nhưng còn non nớt như một sinh vật nhỏ bé cần phải được sống trong xã hội loài  người, được người đời chăm sóc, bảo vệ và giáo dục. Trẻ nhận được sự giáo dục,  được trực tiếp hoạt động và giao lưu kiểu người trong xã hội loài người mới thành  người trưởng thành, nhân cách của trẻ mới được phát triển và hoàn thiện toàn  diện. 

 Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai, trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia  đình là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp của cha ông để xây  dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. 

 Trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo thì tạo hình là một hoạt động nghệ thuật  chiếm vị trí quan trọng để hình thành nhân cách trẻ ngay từ những năm đầu của  cuộc sống bằng hình tượng nghệ thuật. Ở lứa tuổi mầm non trẻ được đến trường  học tập, vui chơi thông qua tất cả các môn học, tất cả các hoạt động đặc biệt là  hoạt động tạo hình. Nhờ có hoạt động tạo hình trẻ được khám phá vẻ đẹp kỳ diệu  của thế giới xung quanh và thể hiện ước mơ trẻ thơ của mình. Chính vì thế mà  hoạt động tạo hình chiếm vị trí vô cùng quan trọng trong trường mầm non hoạt  động này góp phần giáo dục thẩm mỹ và hình thành phát triển toàn diện nhân  cách của trẻ. Song trong hoạt động tạo hình dạy vẽ cho trẻ không nhằm tạo trẻ  thành họa sỹ mà thông qua vẽ để khơi gợi và phát huy năng khiếu thẩm mỹ vốn  có của trẻ, gợi cho trẻ hứng thú trước cái đẹp, yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra  cái đẹp – tạo ra sản phẩm. 

 Dạy cho trẻ vẽ bước đầu là hình thành cho trẻ những thao tác kỹ năng tạo  hình như: phát triển kỹ năng tri giác đồ vật về hình dáng, đường nét, cấu trúc, màu  sắc, hình thành cho trẻ các thao tác, ghi nhớ, tư duy nhằm phát triển khả năng  sáng tạo của trẻ trong khi vẽ. 

Hoạt động tạo hình còn giúp trẻ hiểu một cách sâu sắc các mối quan hệ  trong xã hội, các mối quan hệ của các hiện tượng tự nhiên như: cỏ cây, hoa lá, thế  giới loài vật với con người. Và từ đó trẻ có thái độ, tình cảm thân thiện, và có  hành vi ứng xử tốt qua việc thể hiện các sản phẩm tạo hình. Đồng thời hoạt động  tạo hình còn giúp trẻ phát triển các khớp cổ tay, ngón tay các cơ bàn tay… Rèn sự  khéo léo linh hoạt của đôi bàn tay qua vẽ, nặn, xé dán, tô màu, và nhất là qua thể  loại vẽ. 

 Hơn nữa hoạt động tạo hình giúp trẻ hình thành các đức tính tốt đẹp như yêu  thích cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp, giữ gìn cái đẹp. Từ đó có hành vi ứng xử  tốt với môi trường, với các sự vật, hiện tượng trong thế giới xung quanh trẻ, giúp  trẻ hình thành cảm xúc ban đầu về cái đẹp trong tâm hồn trẻ thơ và thị yếu thẩm  mỹ khi trẻ được vẽ, được tạo ra cái đẹp.  

 Khi tôi hiểu được tầm quan trọng của hoạt động tạo hình, đặc biệt là hướng  dẫn trẻ thực hiện các nội dung vẽ góp phần hình thành nhân cách toàn diện của trẻ  về các mặt: Đức – Trí – Thể – Mĩ, bằng mọi cách tôi phải tìm ra các giải pháp hay  để dạy trẻ học vẽ đạt hiệu quả. Xuất phát từ những yêu cầu trên đã thôi thúc tôi chăn trở, nghiên cứu, tìm tòi, suy nghĩ, để tìm ra các biện pháp, các thủ thuật dạy  trẻ sinh động, hấp dẫn lôi cuốn trẻ tham gia hoạt động tạo hình một cách tích cực,  chủ động, tự tin sáng tạo sao cho đạt hiệu quả. Chính vì thế tôi chọn đề tài: “ Một  số biện pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi hoạt động tạo  hình”. Thông qua thể loại vẽ. 

2. Mục đích nghiên cứu. 

 Mục đích của hoạt động này là nhằm tìm ra một số biện pháp, hình thức để rèn luyện củng cố những kiến thức, bồi dưỡng khả năng quan sát, ghi nhớ, những  kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật thông qua hoạt động tạo hình ( thể loại vẽ )  đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm  chất tốt đẹp của nhân cách con người. Khi trẻ hoạt động tạo hình sẽ giúp trẻ tích  lũy được vốn sống, vốn kinh nghiệm, trẻ tích lũy được những kiến thức để phát  triển tốt các mặt: Đức – Trí – Thể – Mĩ. 

3. Đối tượng nghiên cứu 

– Lớp mẫu giáo: 4- 5 tuổi. 

– Sĩ số 37 cháu. 

4. Phương pháp nghiên cứu 

– Phương pháp quan sát. 

– Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết. 

– Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu nhập thông tin. 

– Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.

II- NỘI DUNG 

1. Cơ sở lý luận. 

 Việc chăm sóc, đào tạo, giáo dục trẻ là trách nhiệm của mọi nhà, mọi người  và toàn xã hội. Trẻ đến trường Mần non được chăm sóc giáo dục theo khoa học  phù hợp với sự phát triển thể chất, nhận thức của trẻ. Trẻ đươc tham gia vào các  hoạt động để khám phá tìm tòi về thế giới xung quanh, phát triển trí thông minh,  năng lực hoạt động trí tuệ, nhận thức thế giới xung quanh một cách đầy đủ và  hoàn thiện hơn. Từ đó trẻ cảm nhận được, biết yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra  cái đẹp. 

 Cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình là một hoạt động nhận thức mang  tính sáng tạo, là một hoạt động phong phú đa dạng, hấp dẫn, nó phản ánh hiện  thực bằng hình tượng nghệ thuật. Do đó trẻ không những khám phá mà còn có  những kiến thức, kỹ năng, sáng tạo các đường nét, hình khối để tạo sản phẩm  nghệ thuật của mình. 

 Ở trường Mầm non hiện nay việc cho trẻ hoạt động vẽ còn mang tính chất  hoạt động biệt lập, chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới của giáo dục Mầm non  trong tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với việc đọc và việc viết nhằm  chuẩn bị cho trẻ học lớp lớn. 

 Làm quen với hoạt động vẽ theo quan điểm tích hợp trong đổi mới phương  pháp giáo dục mầm non phải được tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu từ những  hoạt động gần gũi và có ý nghĩa đối với trẻ. Để dạy trẻ làm quen với hoạt động  cần có sự thay đổi cách tổ chức các hoạt động trong môi trường tạo hình và các  màu sắc một cách phong phú. 

 Được sự chỉ đạo tiếp tục thực hiện chuyên đề làm quen với chuyên đề tạo  hình của Bộ – Sở và phòng giáo dục và tham khảo tài liệu hướng dẫn thực hiện  chương trình chăm sóc giáo dục trẻ Mầm Non 4 -5 tuổi theo hướng đổi mới. Cùng  với các tiết dạy mẫu tại trường Mầm Non. Tôi càng thấy rõ hoạt động làm quen  với hoạt động vẽ có một vị trí quan trọng trong việc giáo dục trẻ phát triển toàn  diện.  

 Trong thực tế việc cho trẻ tạo hình đã được giáo viên Mầm non rất quan  tâm, các giáo viên đã tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động đạt hiệu quả rất  cao, qua các hoạt động đó đã hình thành cho trẻ một số kỹ năng, kiến thức góp  phần toàn diện cho trẻ. Xong vẫn còn một số giáo viên chưa tổ chức hoạt động tạo 

hình đều đặn cho trẻ, chưa vận dụng những biện pháp linh hoạt, sáng tạo vào quá  trình dạy trẻ và đặc biệt chưa biết thu hút sự tập trung chú ý, sự tích cực tham gia  vào các hoạt động tạo hình, ý tưởng sáng tạo chưa cao dẫn đến kết quả của hoạt  động nghệ thuật chưa phong phú và hiệu quả của sản phẩm chưa cao. Nếu kéo dài  sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học, cũng như khả năng cảm thụ nghệ thuật và ảnh  hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ

Do đó, để dạy tốt hoạt động giáo viên phải đạt được những mục tiêu như: – Nắm vững nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với  hoạt động tạo hình thông qua vẽ. 

– Biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen với hoạt động vẽ theo chủ  đề, để có thể phát triển các kỹ năng cần thiết cho trẻ, trẻ có khả năng trở thành họa  sĩ trong tương lai. 

– Tự tin và có ý thức sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm  quen với hoạt động tạo hình thông qua vẽ theo chủ đề. 

Đây chính là cơ sở để tôi nghiên cứu và tìm ra giải pháp tối ưu nhằm phát  triển ý tưởng sáng tạo cho trẻ thông qua hoạt động tạo hình. 

2. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ 

a.Thuận lợi: 

 * Về cơ sở vật chất: 

 Trường Mần Non Lộc Tân nằm trong vùng trọng điểm của Huyện, trường  có vị thế đẹp và nhiều năm liên tục đạt trường tiên tiến cấp Huyện. Trường được  sự quan tâm của các cấp, các ban ngành, đoàn thể địa phương, các bậc phụ huynh  luôn chăm lo đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng, đồ  chơi phục vụ cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ. 

 Ban giám hiệu nhà trường luôn làm tốt công tác tham mưu với các cấp lãnh  đạo để tăng cường cơ sở vật chất cũng như thường xuyên quan tâm đến chất  lượng giảng dạy của giáo viên. Đề cao công tác chăm sóc và giáo dục trẻ là việc  làm trên hết. 

 * Về học sinh: 

 Các cháu đi học chuyên cần, ngoan ngoãn biết vâng lời. Hứng thú trong mọi  hoạt động. Hơn nữa các cháu đã đi học lớp 3 tuổi nên các thao tác, kỹ năng để trẻ  vẽ đã được hình thành. 

 * Về phụ huynh: 

 Đa số phụ huynh nhiệt tình ủng hộ và luôn sát cánh phối kết hợp trong công  tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tại lớp, nên nề nếp chất lượng của lớp luôn  được đánh giá cao. 

1. Khó khăn. 

 Bên cạnh những mặt thuận lợi nhà trường và giáo viên trong quá trình thực  hiện cũng không ít khó khăn như: 

* Về cơ sở vật chất: 

 Các trang thiết bị phục vụ cho môn học vẽ còn thiếu như: phòng chức năng  cho trẻ vẽ vẫn chưa có, giá vẽ, màu nước, bút lông, … còn thiếu nhiều nên ảnh  hưởng nhiều đến quá trình giáo dục trẻ và các hoạt động khác cũng như hoạt động  tạo hình.