SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động văn học (kể chuyện) cho trẻ 24 – 36 tháng

1.MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài.

Sự phát triển không ngừng của xã hội, đòi hỏi một đất nước phải không ngừng vươn lên ở mọi mặt, để chiếm lĩnh một vị trí trên thế giới. Đất nước Việt Nam đang trên đã hội nhập quốc tế để sánh vai với các cường quốc năm châu, đòi hỏi phải có những chính sách phát triển đất nước cụ thể, sáng tạo và dựa trên thực tế của đất nước mình. Muốn đất nước phát triển được phải có đủ nguồn lực mà nguồn lực quan trọng nhất đó chính là con người. Chính vì thế nhà nước ta luôn chú trọng trong việc đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, để có thể đưa đất nước lên một tầm cao mới.

Chính sách phát triển giáo dục là một trong những mục tiêu quan trọng của quốc gia, mà đặc biệt việc chú trọng, quan tâm phát triển nguồn lực ngay từ bậc học nầm non luôn được nhà nước quan tâm nhất. Bởi bậc học mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân hình thành nên nhân cách, phẩm chất toàn diện của một đứa trẻ. Theo quan điểm giáo dục của nước ta trong thời đại đổi mới ngày nay đó là nền giáo dục phát triển toàn diện, hướng tới một xã hội học tập nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo. Thực tiễn cho thấy “Tiềm năng và tiềm lực cơ bản của đất nước là con người”. Chính vì vậy mà công tác giáo dục rất quan trọng, đặc biệt là giáo dục lứa tuổi mầm non. Bởi giai đoạn này trẻ em như một tờ giấy trắng bất kì là một hình thức giáo dục nào cũng ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý trẻ. Do đó biện pháp giáo dục phù hợp đối với trẻ là rất quan trọng và cần thiết góp phần thúc đẩy nhân cách toàn diện cho trẻ.

Như chúng ta đã biết ngôn ngữ là một công cụ hữu hiệu để trẻ có thể bày tỏ những nguyện vọng của mình từ khi còn rất nhỏ để cha mẹ, những người lớn có thể chăm sóc, điều chỉnh giáo dục trẻ là một điều kiện quan trọng để trẻ tham gia vào mọi hoạt động và trong hoạt động nhân cách của trẻ ngay từ khi còn nhỏ. Ngôn ngữ phát triển làm cho tư duy của trẻ phát triển, ngôn nữ phát triển toàn diện của trẻ bao gồm cả sự phát triển về đạo đức, chuẩn mực hành vi văn hóa. Ngôn ngữ phát triển nhằm giúp trẻ tiếp thu những giá trị của thơ ca, truyện kể thông qua người lớn và nó bắt đầu bằng những lời ru, câu chuyện của bà của mẹ, thông qua các hoạt động này được xem như là phương tiện hữu ích để giáo dục thẩm mỹ cho trẻ.

Trên thực tế cho thấy trẻ ở lứa tuổi 24-36 tháng tuổi còn nói tiếng chưa đủ câu, nói câu chưa có nghĩa chiếm tỉ lệ cao, đây cũng là khó khăn để trẻ tiếp cận với các tác phẩm văn học. Trẻ đang còn nghèo nàn về vốn từ và đôi lúc trẻ chưa biết diễn đạt sao cho rõ ràng điều muốn nói, cho nên hoạt động kể chuyện được đưa vào trong chương trình giáo dục mầm non là quan trọng nhằm phát triển ngôn ngữ, làm giàu vốn từ cho trẻ và đặc biệt là giúp trẻ phát âm chính xác, diễn đạt rõ ràng, nói có ngữ điệu, đúng ngữ pháp, tạo điều kiện cho trẻ có khả năng sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp và học tập với chức năng giáo dục bằng phương tiện văn học. Thông qua truyện kể giúp trẻ làm quen với lời hay, ý đẹp, hình tượng trong sáng, tập cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học, từng bước xây dựng cho trẻ lòng yêu thích cái đẹp trong văn học, để phát triển tình cảm đạo đức và tình cảm thẩm mỹ.

Xuất phát từ tầm quan trọng của hoạt động kể chuyện và tình hình thực tế của trường lớp nhiều trẻ còn nói ngọng, nói lắp, nói chưa rõ câu, chưa diễn đạt được ý của mình, tôi đã mạnh dạn trao đổi một số biện pháp nhằm hướng dẫn trẻ tiếp thu bài một cách có hiệu quả tốt nhất. Điều đặc biệt đây cũng là cơ hội để tôi trao đổi, học tập bạn bè, đồng nghiệp để có thể áp dụng các biện pháp vào dạy học bộ môn này.Vì lẽ đó tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động văn học (kể chuyện) cho trẻ 24-36 tháng tuổi C ở trường mầm non Phú Lộc”.

1.2 Mục đích nghiên cứu:

        Đề ra một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động văn học (kể chuyện) cho trẻ 24-36 tháng tuổi C ở trường mầm non Phú Lộc.

1.3 Đối tượng nghiên cứu:

        Nâng cao chất lượng hoạt động văn học (kể chuyện) cho trẻ 24-36 tháng tuổi C ở trường mầm non Phú Lộc.

1.4 Phương pháp nghiên cứu:

– Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.

– Phương pháp điều tra khảo sát thực tế.

– Phương pháp thu thập thông tin.

– Phương pháp thống kê và sử lý tài liệu.

2.NỘI DUNG

2.1. Cơ sở lý luận.

 Ngôn ngữ đã đi vào tâm hồn trẻ như một món ăn tinh thần không thể thiếu, ngay từ khi bước chân vào trường trẻ mầm non nói chung và trẻ 24-36 tháng nói riêng đã được tiếp xúc với ngôn ngữ, từ những trẻ chậm nói đến trẻ nhút nhát, chưa biết nói các cô giáo đã đem ngôn ngữ ấy len lỏi vào trong những câu truyện, bài thơ để nó đi sâu vào tâm hồn trẻ thơ. Chính vì vậy nó tạo nên sự hấp dẫn kỳ diệu, trẻ nào cũng thích đọc thơ, kể truyện cho cô giáo, bạn bè, ông bà, ba mẹ nghe ở mọi lúc mọi nơi. Khi trẻ tiếp xúc với các câu truyện thì những ấn tượng đẹp đẽ, tính cách nhân vật sẽ hiện ra trước mắt trẻ, làm nảy sinh tư tưởng, tình cảm đạo đức, trí tưởng tượng, niềm tin và hành động nhân đạo, thôi thúc lòng đam mê hướng trẻ vươn tới cái đẹp.

Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ nói riêng là một hoạt động giáo dục đóng vai trò rất quan trọng. Do vậy nội dung phát triển ngôn ngữ cho trẻ phải được thực hiện kết hợp vào quá trình dạy các hoạt động khác. Hiện nay, nhằm đổi mới hình thức, tổ chức hoạt động để phát triển toàn diện nhân cách trẻ, tạo điều kiện để phát triển các tính năng như: Nghe, nói…. Do đặc thù ở trẻ nhà trẻ chưa đọc được, viết được, đến lớp với tâm hồn đón đợi hướng về cô giáo là cầu nối của trẻ để trẻ biết được các đức tính tốt, xấu của từng nhân vật, hiểu được cốt truyện để từ đó trẻ phát triển ngôn ngữ của mình được rõ hơn, mạch lạc hơn.

Mặt khác, trên thực tế ngôn ngữ đến với trẻ còn gặp nhiều bất cập, đặc biệt là sự tiếp cận với phương pháp truyền tải kiến thức của giáo viên, chưa linh hoạt việc đầu tư nghiên cứu tài liệu còn hạn chế, trang thiết bị còn thiếu…. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục trẻ chưa đạt hiệu quả cao.

Trong quá trình phát triển toàn diện nhân cách, ngôn ngữ có vai trò là một phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và nhận thức về môi trường xung quanh, thông qua cử chỉ và lời nói của người lớn, trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng có trong môi trường xung quanh, trẻ hiểu những đặc điểm, tính chất, công dụng của các sự vật cùng với từ tương ứng với nó. Nhờ có ngôn ngữ trẻ nhận biết ngày càng nhiều các sự vật, hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày. 

Ngoài ra ngôn ngữ còn là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức,thẩm mĩ. Ngôn ngữ là phương tiện để giao tiếp quan trọng nhất, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ, đó là phương tiện giúp trẻ giao lưu cảm xúc với những người xung quanh hình thành những cảm xúc tích cực. Ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hoà nhập với cộng đồng và trở thành một thành viên của cộng đồng. Nhờ có những lời chỉ dẫn của người lớn mà trẻ dần dần hiểu được những quy định chung của cộng đồng, mà mọi thành viên trong cộng đồng phải thực hiện, mặt khác trẻ cũng có thể dùng ngôn ngữ để bày tỏ những nhu cầu mong muốn của mình để hòa nhập với mọi người. 

       Tuy trẻ còn nhỏ nhưng trẻ rất hiếu động,thích tìm tòi, khám phá mọi thứ xung quanh. Trẻ thường có nhiều thắc mắc trước những đồ vật hiện tượng mà trẻ nhìn thấy,nghe thấy. Để giúp trẻ giải đáp những thắc mắc này, người lớn cần trả lời những câu hỏi của trẻ rõ ràng, ngắn ngọn đồng thời cung cấp cho trẻ thêm những hiểu biết về thế giới xung quanh bằng ngôn ngữ mạch lạc. Chính vì vậy mỗi giáo viên mầm non chăm sóc giáo dục trẻ cần chú trọng đến phát trển ngôn ngữ cho trẻ.