SKKN Một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi

MỤC LỤC

• MỞ ĐẦU

• Lý do chọn đề tài

Như chúng ta đã biết, ngôn ngữ có vai trò vô cùng quan trọng đối với con người, nó là đặc trưng chỉ có ở xã hội loài người để phân biệt với các loài động vật khác. Ngôn ngữ được sử dụng như một phương tiện của tư duy, hay còn được hiểu ngôn ngữ là “cái vỏ” của tư duy, là phương thức biểu đạt cho người khác hiểu được những suy nghĩ, nhu cầu, mong muốn của bản thân thông qua lời nói. [1]

Trong cuộc sống thì giao tiếp là một đặc trưng quan trọng của con người. Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất, nhờ có ngôn ngữ mà con người có thể hiểu được nhau để tồn tại và phát triển xã hội.

Không có ngôn ngữ thì không thể giao tiếp được, thậm chí không thể tồn tại được, đặc biệt là trẻ em trong độ tuổi nhà trẻ là những năm đầu đời. Ngôn ngữ chính là một trong những phương tiện thúc đẩy trẻ trở thành một thành viên của xã hội loài người.

Ngôn ngữ là một công cụ hữu hiệu để trẻ có thể bày tỏ những nguyện vọng, mong muốn, nhu cầu trong cuộc sống hàng ngày. Ngôn ngữ là một điều kiện quan trọng để trẻ tham gia vào mọi hoạt động, giúp trẻ giao tiếp với bạn, cô giáo và những người xung quanh một cách tốt nhất, đạt hiệu quả cao trong hoạt động.

Trong quá trình phát triển thể chất, trí tuệ. Công cụ để phát triển tư duy, trí tuệ chính là ngôn ngữ. Ngôn ngữ chính là hiện thực của tư duy. Nếu không có ngôn ngữ thì quá trình tư duy của trẻ sẽ không diễn ra.

Ngôn ngữ là công cụ để trẻ học tập, vui chơi. Ngôn ngữ được tích hợp trong tất cả các loại hình hoạt động giáo dục, ở mọi lúc, mọi nơi. Như vậy, ngôn ngữ cần cho tất cả các hoạt động và ngược lại, mọi hoạt động tạo cơ hội cho ngôn ngữ trẻ phát triển. [1]

Ngôn ngữ phát triển sẽ giúp cho trẻ mở rộng giao tiếp. Điều này giúp trẻ có điều kiện học hỏi những gì tốt đẹp xung quanh. Cô giáo bằng lời nói nhẹ nhàng, tình cảm cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc giải thích, nêu gương, thuyết phục trẻ, giáo dục những hành vi, thói quen tốt cho trẻ.

Trường mầm non là trường học đầu tiên của mỗi đứa trẻ. Ở đây, trẻ được giao tiếp với bạn, cô giáo, trẻ được tiếp xúc, khám phá các đồ dùng, đồ chơi, các sự vật hiện tượng xung quanh làm nảy sinh nhu cầu ngôn ngữ. Trẻ nói ra những mong muốn, ý thích của mình giúp ngôn ngữ của trẻ được tăng lên.

Có thể khẳng định rằng: Học tiếng mẹ đẻ là sự học tập quan trọng nhất, cần thiết nhất, bắt đầu sớm nhất và cần được quan tâm của mỗi người chúng ta và việc dạy trẻ phát triển ngôn ngữ là một trong những yếu tố quan trọng.

Trong thực tế hiện nay trong quá trình tổ chức hoạt động học nói chung và phát triển ngôn ngữ cho trẻ nói riêng vẫn còn nhiều giáo viên chưa chú trọng, chưa khai thác, tìm tòi những sáng kiến, những biện pháp phù hợp, những nội dung phong phú để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, làm giàu vốn từ cho trẻ.

Mặt khác ở các gia đình thường chú trọng đến việc lo cho trẻ học kiến thức mà không chú ý đến sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ, luôn bao bọc, nuông chiều, làm hộ, làm thay, nói hộ trẻ. Chúng ta thường thấy tình huống khi phụ

huynh đến đón trẻ bố mẹ hay có câu nói “Con bye-bye cô đi” mà không bảo con mình “Con chào cô để về nào”, khiến trẻ ỉ lại, không thể hiện bằng lời nói mà thể hiện bằng hành động nhõng nhẽo… Không những vậy bố mẹ còn hay cưng nựng trẻ bằng những lời nói không chuẩn Tiếng Việt như: “nhoan quá”, “chẹp gái quá”… dẫn đến tình trạng trẻ hay bắt chước và nói ngọng theo.

Hiểu rõ vai trò của ngôn ngữ đối với trẻ lứa tuổi mầm non nói chung và trẻ độ tuổi Nhà trẻ nói riêng và từ thực tế hiện nay về vai trò của giáo viên trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ Nhà trẻ. Bản thân tôi là giáo viên đã có nhiều năm chủ nhiệm nhóm trẻ 24-36 tháng. Tôi đã trăn trở tìm biện pháp khắc phục thực trạng trên. Vì thế trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ tôi đã đúc rút một số kinh nghiệm mà tôi cho là tâm đắc nhất để làm đề tài nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm cho bản thân mình trong năm học ………..xin chia sẻ cùng đồng nghiệp “Một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi ở Nhóm trẻ D1 trường mầm non Đông Văn, huyện Đông Sơn”

• Mục đích nghiên cứu

Thông qua quá trình dạy trẻ, nghiên cứu của bản thân để tìm ra một số biện pháp giúp trẻ phát triển vốn từ phong phú, nói rõ ràng mạch lạc.

Tuyên truyền đến các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng.

• Đối tượng nghiên cứu

Một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi ở Nhóm trẻ D1 trường mầm non Đông Văn, huyện Đông Sơn.

• Phương pháp nghiên cứu

Trong quá trình thực hiện tôi đã sử dụng các nhóm phương pháp như sau:

• Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. Thuộc nhóm này có các phương pháp cụ thể sau đây:

• Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu;
• Phương pháp khái quát hoá các nhận định độc lập.

• Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.

Bản thân tôi đã tìm hiểu qua thông tin đại chúng, tập san, tài liệu bồi dưỡng, đài, báo, tivi, tài liệu về phát triển ngôn ngữ cho trẻ độ tuổi Nhà trẻ.

Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài.

Thuộc nhóm này có các phương pháp cụ thể sau đây:

• Phương pháp điều tra khảo sát thực tiễn, thu thập thông tin (về số trẻ, đặc biệt là khả năng diễn đạt của trẻ)
• Phương pháp thực nghiệm khoa học: sau khi điều tra phân tích trên trẻ tôi đã tiến hành áp dụng các biện pháp mà tôi cho là khả quan để phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 – 36 tháng.

• Phương pháp thống kê toán học

Để xử lý số liệu, thông tin thu được thông qua việc sử dụng các công cụ toán học như: cộng, trừ, nhân, chia, trung bình