SKKN Một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày cho trẻ 3 – 4 tuổi

MỤC LỤC

1. MỞ ĐẦU
2. Lý do chọn đề tài

Sinh thời Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã dạy: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, tôn trọng nó.”

Đúng như vậy, ngôn ngữ là phương tiện nhận thức và giao tiếp hữu hiệu nhất của con người, là công cụ của tư duy. Nhờ có ngôn ngữ, con người mới có phương tiện để nhận thức và thể hiện nhận thức của mình, để giao tiếp và hợp tác với nhau. Nhờ có ngôn ngữ mà con người có thể hiểu được những gì diễn ra xung quanh, lĩnh hội được những kiến thức, kỹ năng cần thiết cho cuộc sống hàng ngày… Nói đến sự phát triển của xã hội không thể không nói đến vai trò đặc biệt quan trọng của ngôn ngữ. 

Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ lứa tuổi mầm non nói chung và trẻ 3-4 tuổi nói riêng là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của giáo dục mầm non. Bởi vì ngôn ngữ là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập, vui chơi, ngôn ngữ giữ vai trò quyết định sự phát triển tâm lý trẻ. Bên cạnh đó ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm: Phát triển về đạo đức, tư duy nhận thức và các chuẩn mực hành vi văn hóa. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp cho trẻ nhận thức và giao tiếp tốt góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ.

Nội dung phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ là phát triển khả năng nghe, hiểu ngôn ngữ, khả năng diễn đạt ngắn gọn, trình tự, chính xác, logic nội dung để người nghe dễ hiểu, dễ cảm nhận những điều mà trẻ muốn nói. Đồng thời nhờ ngôn ngữ mạch lạc mà trẻ có thể tiếp cận với dễ dàng với thế giới xung quanh từ đó mà trẻ nhận thức đúng đắn hơn, đầy đủ hơn, chính xác hơn về sự vật, sự việc muôn vẻ từ thế giới sống động xung quanh trẻ, làm phong phú vốn từ ngữ và phát triển tốt nhất khả năng nhận thức, tư duy linh hoạt.

Ngôn ngữ mạch lạc trong giao tiếp không chỉ làm tăng sự hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh mà còn giúp trẻ cảm nhận được những vẻ đẹp đa dạng, kỳ diệu, mê hồn từ cảnh sắc thiên nhiên, vẻ đẹp dung dị trong đời sống con người với những ấn tượng sâu sắc về tình thương yêu, sự tôn trọng, giúp đỡ, nhường nhịn, sẻ chia, những thái độ hành vi chuẩn mực trong giao tiếp, ứng xử từ đó phát triển khả năng thẩm mỹ và tình cảm đạo đức trong sáng, lành mạnh, phát triển tốt nhất tình cảm- quan hệ xã hội.

Tóm lại: Ngôn ngữ mạch lạc đóng vai trò tích cực trong mọi hoạt động của trẻ. Hành động, hoạt động, vận động gắn liền với ngôn ngữ và cách diễn đạt ngôn ngữ. Thông qua hoạt động trẻ được nghe, nói, mô tả và thực hành những điều trẻ được hướng dẫn từ đó hoạt động, hành động, vận động càng trở nên tích cực hơn bởi vậy sự cảm nhận, hiểu biết, lĩnh hội những vấn đề liên quan ở trẻ dễ  dàng hơn. Chính điều đó là động lực thúc đẩy tính tự giác tự giác hoạt động của trẻ mà tự giác và niềm vui luôn là động lực song hành. Tất cả những điều đó lầm tăng cường thể lực cho trẻ một cách hiệu quả.

Thực tế, việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi ở trường mầm non hiện nay còn có những vấn đề đáng quan tâm. Đó là việc tạo môi trường ngôn ngữ sinh động, thân thiện, chuẩn mực, có văn hóa trong giao tiếp ứng xử, bằng việc tìm kiếm, sưu tầm, trang bị những đồ dùng, tranh ảnh, đồ chơi hấp dẫn và sắp xếp khoa học, hợp lý, tiện sử dụng, dễ lấy, cất kích thích trẻ nghe, nói, đọc, viết, kích thích sự tò mò, ham hiểu biết của trẻ còn chưa được quan tâm đúng mức. Đó là sự nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi, áp dụng các biện pháp linh hoạt, các hình thức đa dạng phong phú để kích thích khả năng nghe, hiểu, khả năng diễn đạt ngôn ngữ của trẻ chưa thực sự được coi trọng. Công tác phối kết hợp với gia đình trong dạy trẻ nghe, nói, đọc, viết, rèn luyện phát âm đúng, cách diễn đạt ngắn gọn, dễ hiểu có sức biểu cảm còn mang tính hình thức… từ đó chất lượng phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ chưa cao.

         Hiểu được vai trò của ngôn ngữ mạch lạc đối với sự phát triển toàn diện của trẻ và những hạn chế còn tồn tại về việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc đã nêu trên. Năm học ……… tôi đã nghiên cứu và đã tìm ra những biện pháp tốt nhất cho công tác giảng dạy của mình nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ 3-4 tuổi góp phần thiết thực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ ở trường mầm non. Vì vậy tôi chọn đề tài  “Một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non thị trấn Thống Nhất, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa”. Để viết sáng kiến kinh nghiệm, trao đổi cùng các đồng nghiệp.

2. Mục đích nghiên cứu

  Qua nghiên cứu bản thân tôi muốn đưa ra các biện pháp và sử dụng hiệu quả các biện pháp đó để tác động linh hoạt, sáng tạo trong việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi nhằm làm giàu vốn ngôn ngữ cho trẻ. 

Thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày giúp trẻ biết sử dụng ngôn ngữ của mình để diễn đạt một cách đầy đủ, rõ ràng, ngắn gọn, lưu loát, chính xác, logic và thể hiện được sắc thái biểu cảm phù hợp trong hoạt động hàng ngày, trong giao tiếp, ứng xử.  

Nâng cao hiệu quả nhận thức, tư duy. Phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành, phát triển tốt nhất tình cảm và các mối quan hệ xã hội, bồi dưỡng, phát triển khả năng thẩm mỹ giúp trẻ biết nhìn nhận sự vật, sự việc gần gũi xung quanh một cách lạc quan, trong sáng và đẹp đẽ hơn góp phần tích cực vào quá trình hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của trẻ.

 Đúc rút các biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày của trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi ở trường mầm non thị trấn Thống Nhất, huyện Yên Định đạt hiệu quả cao.

3. Đối tượng nghiên cứu

 Thông qua việc tổ chức các hoạt động hàng ngày để đưa ra một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non thị trấn Thống Nhất, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa.