SKKN Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục pháp luật cho ĐVTN ở trường THPT trong giai đoạn hiện nay

1. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong tình hình hiện nay, tình trạng vi phạm pháp luật ở lứa tuổi vị thành niên đang có chiều hướng gia tăng, trong số đó không ít trường hợp là ĐVTN trung học phổ thông (THPT), làm dẫy lên những lo lắng trong cộng đồng, dư luận xã hội, nhà trường gia đình và phụ huynh.

Nguyên nhân khách quan và chủ quan nên chất lượng giáo dục của trường còn thấp so với nhu cầu xã hội và địa phương chỉ xếp ở mức khá. Chất lượng giáo dục pháp luật giảm sút đã làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục pháp luật cho ĐVTN, uy tín của nhà trường cũng bị giảm sút. Qua những năm công tác tại trường, chúng tôi nhận thấy Giáo dục pháp luật trong các nhà trường, đặc biệt trong các trường phổ thông có ý nghĩa chiến lược, góp phần hình thành một cách vững chắc nhân cách của người công dân có ý thức chấp hành pháp luật, đáp ứng những yêu cầu của xã hội hiện tại và tương lai. Nhận thức về vai trò của giáo dục pháp luật của các lực lượng giáo dục chưa đầy đủ. Cán bộ quản lý hầu như giao phó cho tổ chức đoàn và giáo viên chủ nhiệm nhưng khi giáo viên chủ nhiệm đề xuất thì xử lý chưa nghiêm. Giáo viên chủ nhiệm chưa thực hiện hết chức năng nhiệm vụ của mình. Đối với việc giáo dục pháp luật cho ĐVTN. Giáo viên bộ môn thì chỉ có ý thức dạy kiến thức bộ môn, chưa quan tâm đến giáo dục toàn diện. đôi khi còn né tránh.

Ở môi trường THPT thì ngoài kiến thức sách vở, có rất nhiều kiến thức, kĩ năng ngoài đời sống mà ĐVTN nên nắm bắt để dần hoàn thiện và phát triển cá nhân thành công dân có ích. Đó là lòng tự hào dân tộc; tuyệt đối tin tưởng vào lý tưởng của Đảng; có ý thức và thói quen sống và làm việc theo pháp luật; tuân thủ nội quy, quy định của tổ chức; xây dựng lối sống lành mạnh, đẩy lùi và tránh xa các tệ nạn xã hội, hành xử có văn hoá.

Vì những lẽ trên, chúng tôi mạnh dạn viết sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục pháp luật cho ĐVTN ở trường THPT trong giai đoạn hiện nay” nhằm góp phần hoàn thiện hơn nữa nhân cách cho ĐVTN và đạt được mục tiêu giáo dục toàn diện trong nhà trường.

2. Tính mới của đề tài SKKN

Đây là sáng kiến kinh nghiệm mà bản thân chúng tôi đúc rút trong thời gian dài.Trên thực tế chưa có SKKN nào tại trường THPT Đô lương 1 nói riêng và các trường THPT nói chung nêu một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục pháp luật cho ĐVTN ở trường THPT trong giai đoạn hiện nay.

3. Những đóng góp mới của sáng kiến

Một, SKKN làm rõ thực trạng của vấn đề khi chưa áp dụng sáng kiến.

Hai, SKKN đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục pháp luật cho ĐVTN ở trường THPT trong giai đoạn hiện nay.

Ba, hi vọng sáng kiến này có thể trở thành tài liệu tham khảo cho giáo viên trong và ngoài trường nhằm nâng cao chất lượng giáo dục pháp luật cho ĐVTN ở trường THPT.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.

ĐVTN ở trường THPT ….

5. Phương pháp nghiên cứu.

5.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:

Nghiên cứu lý thuyết về giáo dục, giáo dục pháp luật, quản lý giáo dục, quản lý giáo dục pháp luật.

Nghiên cứu tài liệu về nhiệm vụ, hoạt động của cán bộ quản lý, các tổ chức khác trong nhà trường về công tác giáo dục pháp luật cho ĐVTN.

5.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:

Phương pháp quan sát: quan sát phân tích tình hình thực tế công tác tuyên truyền phố biên giáo dục pháp luật cho ĐVTN tại các trường THPT trên địa bàn huyện Đô lương – Nghệ An.

 Phương pháp điều tra: sử dụng phiếu điều tra với hệ thống các câu hỏi để thăm dò ý kiến của giáo viên, ĐVTN và phụ huynh về công tác giáo dục pháp luật.

B. PHẦN NỘI DUNG.

1. Cơ Sở Lí Luận

Bên cạnh việc hình thành và phát triển những giá trị mới tích cực, nhiều hiện tượng tiêu cực đã nảy sinh khi chuyển sang kinh tế thị trường và đã có ảnh hưởng xấu đến pháp luật thế hệ trẻ, thể hiện ở những điểm sau đây:

Chính sách mở cửa, mở rộng giao lưu với nước ngoài đã du nhập vào Việt Nam lối sống hưởng lạc tiêu xài, xa xỉ là điều rất hấp dẫn thanh niên và con người nói chung. Trong lúc đất nước vừa trải qua chiến tranh ác liệt, lâu dài, nền kinh tế còn nghèo nàn, lạc hậu, đời sống nhân dân còn thấp, mà muốn đua đòi, tiêu xài hưởng lạc thì nảy sinh tệ tham nhũng và nhiều tệ nạn xã hội khác.

Trong giai đoạn hiện nay, vấn đề củng cố, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa ở nước ta đang là một vấn đề cấp thiết. Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, quản lý xã hội, thực hiện Nhà nước quản lý bằng pháp luật, mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động, Đại hội Đảng lần thứ XIII đã khẳng định: “Điều kiện quan trọng đê phát huy dân chủ là xây dựng và hoàn chỉnh hệ thống pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao dân trí, trình độ hiểu biết pháp luật và ý thức pháp luật của nhân dân”. Để củng cố và tăng cường pháp chế đòi hỏi phải áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ trong đó có việc nâng cao trình độ văn hoá pháp lý, xây dựng ý thức pháp luật ở mỗi người dân. Chỉ khi nào trong xã hội mọi công dân đều có ý thức pháp luật, luôn tuân thủ pháp luật và có hành vi phù hợp với yêu cầu, đòi hỏi của hệ thống pháp luật, mới có thể thực hiện quản lý Nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật và điều này chỉ có thể hình thành và thực hiện được trên cơ sở tiến hành giáo dục pháp luật. Từ đó để khẳng định vấn đề phố biến giáo dục pháp luật xã hội nói chung và trong nhà trường nói riêng là việc làm cần thiết và phải tiến hành thường xuyên, liên tục. Để công tác phổ biến giáo dục pháp luật đạt hiệu quả cần phải có các biện pháp quản lý giáo dục phù hợp, tăng cường các biện pháp phối hợp đồng bộ giữa các tố chức đoàn thế trong nhà trường, các ban ngành địa phương cùng với một hệ thống văn bản pháp lý cập nhật về các vấn đề kinh tế xã hội trong tình hình hiện nay.

2. Cơ Sở Thực Tiễn:

2.1 Thực trạng của việc giáo dục pháp luật cho ĐVTN ở trường THPT

 Các bậc cha mẹ ĐVTN, các thầy cô giáo, các nhà quản lý cũng như các thành viên xã hội đang rất lo lắng trước sự sa sút về pháp luật ngày càng gia tăng của một bộ phận ĐVTN.

Công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam đòi hỏi có những con người mới, có tri thức khoa học, có hiểu biết về pháp luật, có ý thức tuân thủ pháp luật. Thực tế hiện nay cho thấy, tình hình vi phạm pháp luật trong xã hội ngày càng tăng nhất là trong lứa tuổi ĐVTN ở bậc học THPT không hiểu biết gì về pháp luật, hoặc hiểu biết pháp luật không đầy đủ, từ đó dẫn đến việc có những hành vi vi phạm pháp luật. Mặt khác, việc mở cửa nền kinh tế cũng có những ảnh hưởng, tác động đến truyền thống, đạo đức xã hội, một số nét đẹp trong đạo đức truyền thống bị phá vỡ, đạo đức xã hội có biểu hiện xuống cấp, ý thức pháp luật trong dân chúng chưa cao, việc tuân thủ pháp luật chưa được coi trọng. Xã hội càng phát triển, nhu cầu hiểu biết pháp luật và vận dụng pháp luật trong các hoạt động kinh tế hay để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mỗi cá nhân trong xã hội càng lớn. Do đó, ngoài việc trang bị các kiến thức văn hoá, khoa học kỹ thuật, việc phổ biến, giáo dục pháp luật vào nhà trường nhằm trang bị những tri thức pháp luật cơ bản cho ĐVTN, giáo dục ý thức tự giác tuân thủ pháp luật cho các công dân trẻ – chủ nhân tương lai của đất nước là việc làm đúng đắn, cần thiết và cấp bách đáp ứng đòi hỏi khách quan của sự phát triển của xã hội nhằm nâng cao dân trí pháp lý và thực hiện chủ trương của Đảng. Ngoài ra giáo dục ý thức chấp hành pháp luật cho ĐVTN còn nhằm mục đích xác định hiệu quả của hoạt động giáo dục pháp luật của nhà trường. Ý thức chấp hành pháp luật của ĐVTN là cơ sở, tiêu chí để đánh giá hiệu quả của việc thực hiện giáo dục pháp luật của lãnh đạo cấp uỷ đơn vị.

Một số cá nhân còn đăng tải, bình luận, chia sẻ trên mạng xã hội (Facebook, Zalo…) các bài viết với nội dung không đúng với sự thật. Một số đối tượng cực đoan, chống đối lợi dụng dịch Covid-19 để kích động phụ huynh, ĐVTN tham gia các hoạt động gây ảnh hưởng đến tình hình ANTT, xuyên tạc các hình thức phòng chống dịch của Đảng và Nhà nước. Hoạt động tôn giáo trái phép vẫn còn diễn ra, như “Hội thánh đức chúa trời ” đã lôi kéo một số người dân tham gia, trong đó có cả trẻ em, ĐVTN buộc cơ quan chức năng vào cuộc xử lý.

Trong các cơ sở giáo dục vẫn còn tình trạng vi phạm páp luật, vi phạm trật tự an toàn giao thông trong ĐVTN như: buôn bán, sử dụng trái phép ma túy, chất gây nghiện, trộm cắp tài sản, cờ bạc, cố ý gây thương tích, bạo lực học đường, dâm ô trẻ em, sử dụng pháo trái phép.

Tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra các đơn vị tổ chức thực hiện tốt Nghị định số 80/NĐ-CP ngày 17/7/2017 của Chính phủ quy định về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực học đường; Thông tư liên tịch số 06/2015/TTLT-BCA-BGD ĐT ngày 28/8/2015 của Bộ CA và Bộ GD&ĐT; Quy chế phối hợp giữa Công an tỉnh Nghệ An và Sở GD&ĐT; Kế hoạch số 120 /KH-UBND ngày 22 /02 /2022 của UBND tỉnh Nghệ An về việc tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về an toàn giao thông năm 2022 trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Kế hoạch số 186 /KH-BGDĐT ngày 28 /02 /2022 của Bộ giáo dục và đào tạo về việc triển khai công tác tuyên truyền, giáo dục an toàn giao thông trong trường học năm 2022; Kế hoạch số 492 /KH-SGDĐT ngày 14 /03 /2022 của Sở giáo dục và đào tạo về việc tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về an toàn giao thông trong ngành giáo dục năm 2022 trên địa bàn Nghệ An.