SKKN Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình sách giáo khoa và sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Tiếng Anh lớp 4

1. PHẦN MỞ ĐẦU
2. Lý do chọn đề tài

Tiếng Anh từ lâu đã được coi là ngôn ngữ chung của thế giới. Ngày nay nó là ngôn ngữ chính thức của hơn 53 quốc gia và vùng lãnh thổ. Ngoài ra, Tiếng Anh là một ngôn ngữ đẹp, gắn liền với nhiều nét văn hóa đặc sắc từ những quốc gia sử dụng nó. Việt Nam đang trong thời kì hội nhập, đổi mới đất nước, Nhà nước đã có những chính sách thu hút vốn đầu tư của nước ngoài. Nhiều công ty liên doanh, hợp tác giữa Việt Nam với các công ty nước ngoài cũng rất phát triển. Điều đó làm cho Tiếng Anh càng trở nên quan trọng, đặc biệt là trong giao tiếp. Hiểu được tầm quan trọng đó, nhà nước ta đã đưa Tiếng Anh vào giảng dạy như môn học chính thức ở các cấp học, ngành học trong đó có cấp Tiểu học nhằm giúp các em bước đầu được tiếp xúc, lĩnh hội và phát triển một số kĩ năng cơ bản, tạo tiền đề tốt cho tương lai. 

Để đạt được mục tiêu trên, trước hết người giáo viên cần có kiến thức và các kĩ năng sư phạm tốt. Và để có một tiết dạy thành công thì giáo viên phải biết tìm ra nhiều phương pháp dạy học mới, biết kết hợp nhiều yếu tố, trong đó yếu tố về sách giáo khoa, đồ dùng dạy học đóng một vai trò hết sức quan trọng. Trong những năm gần đây, Bộ Giáo Dục và Đào tạo đã thay đổi chương trình, sách giáo khoa cho học sinh cấp Tiểu học. Nếu so sánh bộ sách giáo khoa lớp 4 trước đây thì dễ dàng nhận thấy sách giáo khoa Tiếng Anh 4 mới được thiết kế với khổ sách to hơn, chất lượng giấy tốt hơn, kênh chữ rõ ràng, hình ảnh đa dạng, màu sắc đẹp, bắt mắt. Bên cạnh đó đồ dùng, thiết bị dạy học cũng được quan tâm đầu tư hơn. Một số bộ tranh, đồ dùng thiết bị dạy học như đài, mày chiếu, bảng tương tác… được khuyến khích sử dụng.

Qua thực tế giảng dạy, bộ sách Tiếng Anh 4 mới kết hợp với sử dụng các thiết bị dạy học, tôi thấy nó góp phần quan trọng trong việc thu hút sự chú ý cũng như việc tiếp thu bài của các em. Giáo viên dễ dàng truyền thụ kiến thức cho học sinh, giúp các em hiểu và nắm được bài nhanh hơn. Đối với học sinh, các em tỏ ra rất hứng thú, dễ hiểu nghĩa của từ, nội dung bài cũng như hoàn thành các dạng bài tập một cách nhanh hơn, chính xác hơn. Nhưng làm thế nào để khai thác kênh hình trong sách giáo khoa và kết hợp sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả là một vấn đề mà bản thân tôi cũng như một số giáo viên khác rất quan tâm. Chính vì điều đó mà tôi mạnh dạn chọn đề tài Một số kinh nghiệm khai thác kênh hình  sách giáo khoa và sử dụng đồ dùng dạy học môn Tiếng Anh lớp 4 để nghiên cứu. Trong bài viết này, tôi muốn chia sẻ một số kinh nghiệm mà bản thân đã đúc rút được trong quá trình giảng dạy.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài   

– Đề tài giúp góp phần đổi mới phương pháp dạy học, giáo viên có thể tự tin, mạnh dạn và thành thạo trong việc khai thác kênh hình sách giáo khoa kết hợp sử dụng đồ dùng dạy học. Giúp các em hứng thú, chủ động và sáng tạo trong học tập, nhớ lâu các từ mới, hiểu sâu các cấu trúc ngữ pháp, hình thành khả năng phán đoán, phản xạ trong quá trình học và đồng thời biết vận dụng chúng trong giao tiếp.

          – Nêu được vai trò và tầm quan trọng của kênh hình sách giáo khoa cũng như các đồ dùng, thiết bị dạy học; Nghiên cứu thực trạng học sinh khối lớp 4 trường Tiểu học Trần phú và chỉ ra các cách thức khai thác kênh hình sách giáo khoa kết hợp sử dụng đồ dùng dạy học vào các tiết dạy một cách có hiệu quả.

3. Đối tượng nghiên cứu

          Phương pháp khai thác kênh hình sách giáo khoa kết hợp sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Tiếng Anh.

4. Phạm vi nghiên cứu

       Môn Tiếng Anh lớp 4, trường Tiểu học Trần Phú năm học ………đến nay.

5. Phương pháp nghiên cứu

– Phương pháp nghiên cứu tài liệu.

– Phương pháp trải nghiệm thực tế.

– Phương pháp quan sát, khảo sát, thống kê.

– Phương pháp phân tích, tổng hợp.

1. PHẦN NỘI DUNG
2. Cơ sở lý luận

Trong thời kì đổi mới đất nước, mối quan hệ giữa Việt Nam với các quốc gia trên thế giới ngày càng mở rộng nên Tiếng Anh có vai trò cực kì quan trọng ở mọi lĩnh vực, đặc biệt là trong giao tiếp. Chính vì vậy, trong những năm gần đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa chương trình Tiếng Anh vào giảng dạy ngay từ các lớp 3, 4, 5 cấp Tiểu học, thậm chí ở những trường có điều kiện, môn Tiếng Anh được thực hiện từ lớp 1. Ngày 30/9/2008 Thủ tướng Chính phủ đã kí quyết định số 1400/QĐ-TTg, phê duyệt Đề án Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân (Đề án 2020) với mục tiêu: “Đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp học, trình độ đào tạo, nhằm đến năm 2015 đạt được một bước tiến rõ rệt về trình  độ, năng lực sử dụng ngoại ngữ của nguồn nhân lực, nhất là đối với một số lĩnh vực ưu tiên; đến năm 2020 đa số thanh niên Việt Nam tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng và đại học có đủ năng lực ngoại ngữ sử dụng độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hoá; biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của người dân Việt Nam, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Vì thế vai trò của giáo viên Tiếng Anh thực sự rất quan trọng, vừa giúp các em nắm vững vốn từ vựng, cấu trúc ngữ pháp, những dạng bài, kiểu bài, vừa phải tìm tòi những phương pháp hay, phù hợp với lứa tuổi của học sinh tiểu học để giúp các em tiếp thu bài học một cách có hiệu quả. 

Trong quan điểm mới về dạy học hiện nay, người thầy không phải là người truyền thụ, nhồi nhét kiến thức, mà là người tổ chức, điều khiển và hướng dẫn học sinh tự khám phá ra kiến thức. Không khí thoải mái và thư giãn sẽ được tạo ra bằng cách cho học sinh vừa học vừa chơi, cho các em tự đoán nghĩa của từ của bài học qua tranh ảnh, các mẩu chuyện… mà không ép buộc các em học theo một khuôn mẫu cụ thể nào. Khai thác và sử dụng hiệu quả tranh ảnh minh họa sách giáo khoa kết hợp sử dụng đồ dùng dạy học sẽ giúp giáo viên và học sinh tốn ít thời gian, công sức mà chất lượng dạy học trong từng bài có tính chiều sâu, đạt hiệu quả cao về mục tiêu của môn học. Pê-xta-lô-zi nhà giáo dục Thụy Sĩ đã khẳng định rằng “Nhận thức sự vật bằng nhiều giác quan bao nhiêu thì những phán đoán của chúng ta càng đúng bấy nhiêu”.  Chính vì thế, việc áp dụng đề tài của bản thân vào việc giảng dạy là một việc làm rất cần thiết và đúng đắn. 

2. Thực trạng

2.1. Thuận lợi, khó khăn

* Thuận lợi:

      Trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta rất coi trọng việc dạy học ngoại ngữ và đã đưa môn Tiếng Anh trở thành môn học chính thức trong nhà trường. Bên cạnh đó Ngành Giáo dục cũng đã tổ chức nhiều cuộc thi Tiếng Anh bổ ích như: Tiếng Anh qua mạng Internet, Giao lưu học sinh nói Tiếng Anh, Toán Tiếng Anh qua mạng Internet,… thu hút rất đông đảo các em học sinh tham gia từ cấp Tiểu học đến THCS, THPT.

Phòng Giáo dục và Đào tạo rất quan tâm đến việc dạy và học môn Tiếng Anh tại các nhà trường, vì thế đã có nhiều chương trình bồi dưỡng cũng như tổ chức các buổi tập huấn phương pháp giảng dạy cho giáo viên và tổ chức nhiều cuộc thi, các đợt giao lưu để các em học hỏi lẫn nhau.