SKKN Một số kinh nghiệm tạo hứng thú học tập trong giờ học tiếng anh cho học sinh lớp 5

1. Phần mở đầu
2. Lí do chọn đề tài

Tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế được sử dụng phổ biến rộng rãi ở hầu hết các nước trên thế giới, Tiếng Anh đóng một vai trò không thể thiếu trong giao tiếp hay nghiên cứu trên mọi lĩnh vực. Chính vì vậy việc dạy và học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, đã và đang được nhà nước quan tâm và phát triển từ các cấp học. Dạy học tiếng Anh tiểu học nhằm hình thành và phát triển ở học sinh những kiến thức và kỹ năng cơ bản về sử dụng ngôn ngữ để tạo tiền đề cho các em tiếp thu và học tập tốt môn tiếng Anh ở các cấp cao hơn. 

Bất kỳ môn học nào, để học sinh có thể chủ động lĩnh hội kiến thức và vận dụng vào thực tế một cách tích cực thì người giáo viên cần phải áp dụng những phương pháp, hình thức tổ chức cũng như các phương tiện dạy học một cách linh hoạt, khoa học và phù hợp. Việc phát huy tính tích cực, chủ động, tạo sự hứng thú học tập cho học sinh là một việc làm rất cần thiết, có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy các môn học, đặc biệt là môn Tiếng Anh. Qua nhiều năm giảng dạy Tiếng Anh tại trường tiểu học, tôi đã chú ý nghiên cứu, tìm tòi, vận dụng các biện pháp mới để tạo hứng thú học tập, phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn áp dụng sáng kiến: “Một số kinh nghiệm tạo hứng thú học tập trong giờ học Tiếng Anh cho học sinh lớp 5”.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

Mục tiêu: Đề tài đưa ra một số biện pháp, giải pháp nhằm tạo hứng thú học tập trong giờ học Tiếng Anh cho học sinh lớp 5.

Nhiệm vụ: Đánh giá thực trạng, đưa ra một số biện pháp tạo hứng thú học tập trong giờ học Tiếng Anh cho học sinh, từ đó giúp học sinh tích cực, chủ động lĩnh hội và vận dụng kiến thức ngôn ngữ hiệu quả.

3. Đối tượng nghiên cứu

Các giải pháp nhằm tạo hứng thú học tập trong giờ học Tiếng Anh cho học sinh lớp 5.

4. Giới hạn của đề tài

Thái độ học tập và chất lượng môn Tiếng Anh của học sinh lớp 5 trường Tiểu học Krông Ana năm học ……….

5. Phương pháp nghiên cứu

 Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu;

 Phương pháp điều tra;

 Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;

 Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm;

 Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;

 Phương pháp thống kê toán học.

1. Phần nội dung

1. Cơ sở lí luận 

Dạy và học Tiếng Anh tiểu học nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức, hiểu biết cơ bản đầu tiên về môn học, giúp cho các em bước đầu làm quen với ngôn ngữ mới ngoài tiếng mẹ đẻ, tạo tiền đề về kiến thức, kĩ năng nghe nói đọc viết và các hoạt động khác của môn học để các em có thể tiếp thu và học tập tốt môn Tiếng Anh ở các cấp cao hơn.

Ngày 30/9/2008, thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định 1400/QĐ-Ttg về phê duyệt Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020” gọi tắt là Đề án ngoại ngữ Quốc gia 2020 (Đề án NNQG 2020). Mục tiêu của đề án là thực hiện đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp học, để “đến năm 2020, đa số thanh niên Việt Nam tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng và đại học có đủ năng lực ngoại ngữ sử dụng độc lập, tự tin giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hóa, biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của người dân Việt Nam”. 

Để đạt được mục tiêu trên thì từ các cấp học, mỗi giáo viên ngoại ngữ phải xác định được việc dạy học như thế nào để mang lại hiệu quả cao nhất, nhắm đến đích cuối cùng của người học ngôn ngữ là khả năng giao tiếp tốt. Vì vậy thái độ học tập của học sinh trong dạy và học môn Tiếng Anh rất quan trọng và việc tạo hứng thú học tập cho học sinh trong giờ học Tiếng Anh là vô cùng cần thiết.

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu

– Ưu điểm

Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát của Phòng Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo nhà trường đã có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công tác dạy và học nói chung và môn Tiếng Anh nói riêng.

  Học sinh khối lớp 5 được học chương trình Tiếng Anh theo Đề án NNQG 2020 với thời lượng 4 tiết/ tuần. Chất lượng học sinh tương đối đồng đều, đa số học sinh tích cực học hỏi và có ý thức học tập tốt. 

Giáo viên dạy Tiếng Anh đạt trình độ B2 theo khung tham chiếu Châu Âu, nhiệt tình với công việc, tận tụy giảng dạy. Không ngừng tìm tòi, vận dụng các phương pháp dạy học tích cực, tạo hứng thú cho người học để giúp các em tiếp thu bài một cách hiệu quả.

Đời sống của nhân dân ngày càng được cải thiện nên quan tâm hơn đến việc học, mua sắm sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh.

– Khó khăn

Nhiều học sinh chưa coi trọng bộ môn Tiếng Anh vì nó là môn học tự chọn nên chưa chủ động tích cực trong học tập. Chính vì vậy mà trong giờ Tiếng Anh các em thường lơ là, không tập trung chú ý vào bài học, làm ồn trong lớp khiến thầy cô giáo phải dành thời gian để nhắc nhở và quản lí các em.

Số học sinh trong một lớp học quá đông so với đặc thù môn học, nên trong mỗi tiết học giáo viên không thể kiểm soát được tất cả các học sinh. Một số học sinh tiếp thu kiến thức còn thụ động. Thiếu sự nhiệt tình, tích cực trong các hoạt động. Chưa mạnh dạn bày tỏ quan điểm, ý kiến cá nhân. 

Lượng kiến thức từ vựng, mẫu câu và các chủ điểm ngữ pháp trong một số bài theo chương trình mới của Bộ giáo dục đối với học sinh lớp 5 còn nhiều và tương đối khó nên đôi khi gây cho học sinh tâm lý chán, nản. Đòi hỏi giáo viên phải có những hoạt động sáng tạo, thú vị để lôi cuốn học sinh vào bài học.

Muốn việc dạy và học hiệu quả thì giáo viên cần phải không ngừng đổi mới phương pháp dạy học sao cho sinh động và hiệu quả. Tuy nhiên đôi khi giáo viên vẫn chưa linh hoạt trong việc đổi mới và vận dụng các hình thức tổ chức dạy học phù hợp nên học sinh thỉnh thoảng cảm thấy nhàm chán.

3. Nội dung và hình thức của giải pháp
4. Mục tiêu của giải pháp

Tìm ra một số biện pháp nhằm tạo hứng thú học tập cho học sinh trong giờ học Tiếng Anh, thay đổi thái độ học tập của học sinh để từ đó phát huy tính tích cực, năng động và sáng tạo, tạo cho học sinh niềm say mê và yêu thích bộ môn Tiếng Anh. Lôi cuốn học sinh tham gia và hoạt động một cách tích cực và có hiệu quả.

1. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp

b.1. Tạo hứng thú học tập cho học sinh qua hoạt động “Warm up”

Hoạt động Warm up trong giờ dạy tiếng Anh được xem như là một hoạt động khởi động bài học, làm nóng không khí lớp học trước khi học sinh bắt đầu bài học mới. Một giờ học tiếng Anh sẽ thực sự hiệu quả nếu giáo viên biết cách làm cho bài dạy trở nên sinh động, thú vị và lôi cuốn được học sinh của mình, đặc biệt là với học sinh tiểu học. Trên thực tế, một giờ học có thực sự hiệu quả hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và việc tạo hứng thú cho học sinh ngay từ đầu tiết học là yếu tố cần thiết, để từ đó học sinh có thái độ tích cực hơn trong các hoạt động của tiết học. Vì vậy để tạo được không khí sôi nổi, hứng thú cho một tiết dạy thì cách “warm up” như thế nào để kích thích học sinh có nhu cầu tìm hiểu kiến thức là vô cùng quan trọng.

Có rất nhiều cách để thực hiện hoạt động “Warm up”, tùy vào điều kiện lớp học, đối tượng học sinh mà giáo viên linh hoạt lựa chọn, thiết kế hoạt động “Warm up” phù hợp, hiệu quả và sinh động. Qua hơn 7 năm giảng dạy tiếng Anh ở tiểu học, tôi nhận thấy rằng việc vận dụng trò chơi ngôn ngữ vào hoạt động Warm up là cách hiệu quả nhất để tạo hứng thú học tập cho học sinh trước khi vào bài. 

Trò chơi là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong các giờ học của học sinh tiểu học. Trò chơi ngôn ngữ có thể làm tăng động cơ học tập cho học sinh, góp phần không nhỏ trong việc phát huy tính tích cực, chủ động, gây hứng thú cho học sinh trong giờ học Tiếng Anh, làm cho việc học Tiếng Anh trở nên nhẹ nhàng hơn, sinh động hơn, hấp dẫn hơn và thực tế hơn. Các trò chơi ngôn ngữ không chỉ tạo không khí sôi nổi ngay từ đầu tiết học và làm cho việc vào bài hấp dẫn mà còn giúp gợi nhớ kiến thức cho học sinh một cách sâu sắc. Các trò chơi cũng rèn luyện cho các em khả năng phán đoán, sáng tạo, rèn luyện sự phản xạ nhanh nhạy, dứt khoát, tính tự tin, tạo không khí vui tươi, thân mật trong lớp học. Khuyến khích học sinh tự ôn luyện kiến thức ở nhà để có thể tham gia những trò chơi thú vị trên lớp. 

Một số trò chơi tôi thường sử dụng trong hoạt động “Warm up” để tạo hứng thú học tập cho học sinh ngay từ đầu tiết học:

*Trò chơi “Slap the board”/ “Slap the pictures”/ “Slap the words” (Vỗ bảng/ vỗ tranh/ vỗ từ)

Mục đích: Củng cố từ vựng; Rèn luyện kỹ năng nghe cho học sinh.

Chuẩn bị: Tranh ảnh hoặc các thẻ từ

Thời gian chơi: 3-5 phút

Cách chơi: Chia lớp thành 3,4 đội. Giáo viên sẽ gắn tranh hoặc thẻ từ lên bảng, mỗi lượt chơi mỗi đội cử 1 thành viên đứng xếp hàng ngang trước bảng, giáo viên sẽ đọc 1 từ bất kỳ trên bảng, các em nghe từ và nhanh nhẹn vỗ vào từ hoặc hình ảnh tương ứng. Em nào vỗ đúng vào tranh/ từ sẽ nhận 1 điểm/1 lượt cho đội của mình. Đội nào sau các lượt chơi đạt nhiều điểm hơn sẽ chiến thắng.

Ví dụ: Trò chơi này tôi có thể áp dụng ở tất cả các bài học trong sách tiếng Anh 5 bởi vì rất dễ thiết kế, nhanh gọn và không mất nhiều thời gian của cô trò. Tiết học sẽ được mở đầu rất sôi nổi, tạo được hứng thú học tập ngay từ đầu cho học sinh.

   Unit 6: How many lessons do you have today? -Tiếng Anh 5.

*Trò chơi “ Kim’s game” 

Mục đích: Kiểm tra từ vựng; Rèn luyện kỹ năng viết cho học sinh.

Chuẩn bị: Tranh ảnh 

Thời gian chơi: 3-5 phút

Cách chơi: Chia lớp thành 3 hoặc 4 đội, giáo viên cho các em quan sát các tranh (6-8 tranh) trong khoảng 30 giây, sau đó giáo viên giấu tranh và yêu cầu các đội viết lại các từ ứng đã học với những bức tranh đã được quan sát trước đó. Đội nào viết chính xác, nhanh và nhiều từ hơn là đội chiến thắng.

Ví dụ: Unit 15: What would you like to be in the future? – Tiếng Anh 5, giáo viên thiết kế trò chơi “Kim’s game” với các hình ảnh nghề nghiệp.

* Trò chơi “Chinese whisper” (Rỉ tai kiểu Tàu)

 Mục đích: Kiểm tra từ vựng hoặc mẫu câu; Rèn luyện kỹ năng nghe và nói cho học sinh.

Chuẩn bị: Một số từ vựng hoặc mẫu câu cần kiểm tra

Thời gian chơi: 5-7 phút