SKKN Phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn Lớp 9

1. PHẦN MỞ ĐẦU 
2. Lí do chọn đề tài: 

Để nền Giáo dục nước ta xứng tầm Quốc tế, Đảng và Nhà nước ta đã xây dựng đề án về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã được hội nghị Trung ương VIII (khóa XI) thông qua. 

Căn cứ Kết luận số 51-KL/TW ngày ………….của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về Đề án “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”; và Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày …………. của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. 

Ngày ………….BGD đã ra Quyết định ban hành chương trình hành động của ngành giáo dục thực hiện chiến lược phát triển giáo dục việt nam 2011-2020.

 Ngày ………….Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kí ban hành Nghị quyết  “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã được hội nghị trung ương 8 (khóa XI) thông qua. 

Nhiệm vụ năm học ………….Sở GD&ĐT Đăk Lăk cũng đã đề ra phải nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện bên cạnh chất lượng đại trà là chú trọng chất lượng mũi nhọn. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục mũi nhọn của nhà trường luôn được quan tâm, Ban Giám hiệu nhà trường khuyến khích cán bộ, giáo viên tổ chức các hoạt động chuyên đề, ngoại khóa, thao giảng, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, để bồi dưỡng học sinh giỏi. 

Thấy được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện bên cạnh chất lượng đại trà là chú trọng chất lượng mũi nhọn. Thấy được thực trạng về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi tại trường THCS Phạm Hồng Thái, huyện Ea Kar, Tỉnh Đăk Lăk còn có một số vấn đề nan giải. Để góp một phần nhỏ của mình vào thực hiện tốt đề án đổi mới giáo dục toàn diện và nhiệm vụ năm học đề ra, nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi trong giảng dạy, tôi đã tìm tòi, góp nhặt, tích lũy một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn hằng năm tại trường THCS Phạm Hồng Thái nói riêng và huyện Ea kar nói chung.

Với lý do trên tôi mạnh dạn chọn đề tài: 

PHƯƠNG PHÁP BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI MÔN NGỮ VĂN LỚP 9 

TẠI TRƯỜNG THCS PHẠM HỒNG THÁI, HUYỆN EA KAR, TỈNH ĐĂK LĂK

Ở đề tài này tôi chỉ mới đi giới hạn phần I “Chia các phần, các kiểu bài, các đề tài – một trong những khâu quan trọng trong bồi dưỡng học sinh giỏi môn ngữ văn lớp 9” trong  một đề tài lớn bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn 9 

2. Mục tiêu, nhiệm vụ đề tài.

 2.a. Mục tiêu  đề tài:

– Thông qua đề tài SKKN này, mục đích của tôi là tạo ra một diễn đàn cho các đồng chí giáo viên dạy ngữ văn trong tổ bộ môn Ngữ văn trao đổi và rút kinh nghiệm làm tài liệu cơ sở cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi trong nhà trường.

– Định hướng cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi những năm tiếp theo. 

– Bồi dưỡng để gặp đề nào các em cũng làm được bài tốt chứ không phải cứ phải trúng đề thì mới làm bài tốt

 2.b. Nhiệm vụ nghiên cứu :

       Đề tài này có những nhiệm vụ sau :

        – Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu ý nghĩa, tầm quan trọng và những nguyên tắc của việc  bồi dưỡng học sinh giỏi

        – Nhiệm vụ 2: Tình hình bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường nói riêng và các trường THCS nói chung.

        – Nhiệm vụ 3: Chia các phần, các kiểu bài, các đề tài trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.

        – Nhiệm vụ 4: Rút ra được bài học về công tác bồi dưỡng HSG (phần I)

3. Đối tượng nghiên cứu

      Học sinh và giáo viên trường THCS Phạm Hồng Thái, Huyện Ea Kar nói riêng và các trường THCS trên địa bàn Huyện Ea Kar nói chung

4. Giới hạn của đề tài.

Phần I “Chia các phần, các kiểu bài, các đề tài – một trong những khâu quan trọng trong bồi dưỡng học sinh giỏi môn ngữ văn lớp 9”

• Các kiểu bài trong chương trình Ngữ văn THCS
• Một số văn bản trong chương trình THCS từ 6-9
• Một số văn bản ngoài sách giáo khoa hỗ trợ thêm kiến thức văn bản, tiếng Việt. 

5. Phương pháp nghiên cứu

– Phương pháp khảo sát và phân loại

– Phương pháp điều tra, tìm hiểu  

– Phương pháp phân tích, phân loại tổng hợp

– Phương pháp thống kê, so sánh, đối chiếu

– Phương pháp thực nghiệm (dạy trên lớp)

1. NỘI DUNG 
2. Cơ sở lý luận.

Để thực hiện đề tài này tôi đã nghiên cứu một số văn bản: 

• Nghị quyết 29-NQTW, ngày ………….của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng 
• Luật giáo dục (điều 5) về đổi mới phương pháp dạy học
• Sách bồi dưỡng học sinh giỏi các lớp 6, 7, 8, 9 NXB GD
• Đề luyện thi và kiểm tra môn Ngữ văn lớp 9 THCS
• Nghị luận về một vấn đề, sự việc hiện tượng xã hội. 
• Nghị luận về một tư tưởng, đạo lý. 
• Nghị luận về tác phẩm văn học
• Các kiểu bài, các phương thức biểu đạt để tạo lập một văn bản. 
• Cẩm nang bồi dưỡng ngữ văn trung học cơ sở

Nhận thức về việc bồi dưỡng học sinh giỏi: 

– Chất lượng mũi nhọn rất quan trọng trong công tác giảng dạy cho nên bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục. 

– Bồi dưỡng học sinh giỏi là một hoạt động dạy học mang tính đặc thù cao: Người học là những học sinh giỏi có năng khiếu theo môn học; người dạy là những giáo viên có trình độ tay nghề cao, có kinh nghiệm dạy học. 

– Có thể nói đây là một hoạt động dạy học có trình độ cao đòi hỏi người học và người dạy phải có năng lực và tố chất cần thiết, đòi hỏi có thời gian, có lòng nhiệt tình và say mê. Có chế độ động viên kịp thời của các cấp quản lí.

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu

2a. Đối với phụ huynh, học sinh: 

Trường THCS Phạm Hồng Thái 80% HS con dân tộc thiểu số, hơn 80% gia đình hộ nghèo, cận nghèo kinh tế rất khó khăn, cha mẹ ít học nên việc quan tâm đến việc học của con là rất ít. Các em mảng chơi hơn là học. Tiếng Việt chưa phải là thông thạo trong giao tiếp. Chính vì vậy việc cảm văn, diễn đạt văn rất là lúng túng. Hiểu sao nói vậy mang đậm màu sắc địa phương dân tộc ít người. Chọn học sinh giỏi Ngữ văn là rất khó. 

 – Từ  lâu thói quen học văn nghe – chép, sử dụng văn mẫu đã trở thành thói quen từ đó tạo nên sự thụ động, máy móc trong cách học cách tiếp thu và cách thực hành làm bài kiểm tra. Nên năng lực cảm thụ, diễn đạt, phân loại rất khó

Một thực tế trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn hiện nay rất nan giải vì từ bậc tiểu học trở lên là học sinh không chú trọng học môn Ngữ văn, nếu có cũng chỉ một vài em không theo bồi dưỡng được các môn tự nhiên, tiếng Anh mới theo bồi dưỡng môn Ngữ văn mà thôi. 

Không chỉ nói HS không mà cả phụ huynh cũng chẳng mặn mà gì khi cho con đi thi học sinh giỏi môn Ngữ văn cả. Vì ngoài xã hội thì khỏi nói, học giỏi văn ra ai tuyển dụng, việc làm khó xin, nếu xin được thì những công việc đồng lương ít ỏi không ai đi, đi dạy thêm thì có ai học đâu?  Vậy thì học môn văn để làm gì? 

Người xưa có câu “Văn học là nhân học”. Học văn để làm người, nhưng nay “nhân không học” thì làm sao có được học sinh giỏi môn Ngữ văn được?