SKKN Thực hành ngoại khóa An toàn giao thông cho học sinh lớp 9 qua môn GDCD9

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài    

Trường THCS Nga Thái là một trường thuộc vùng nông thôn ven biển phía đông bắc của huyện Nga Sơn. Xã trải dài trên 6 km nên đa số học sinh đi học bằng các phương tiện xe đạp và xe đạp điện. Ngoài hoạt động chuyên môn, trong những năm qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cũng như việc tích hợp một số nội dung giáo dục ngoài giờ lên lớp vào các giờ học bộ môn trên lớp hay hoạt động ngoại khóa đã mang lại kết quả đáng kể. Tuy vậy, việc tổ chức thực hiện các hoạt động này cũng còn nhiều bất cập vì nhiều lý do khác nhau. Và một thực tế nổi cộm là hiện nay tình trạng học sinh trên địa bàn nói chung và ở đơn vị nói riêng vi phạm về An toàn giao thông đang ngày càng gia tăng, thậm chí đã có trường hợp học sinh bị tai nạn giao thông (hoặc gây tai nạn) dẫn đến thương tật hoặc tử vong.  Hàng năm số vụ tai nạn giao thông vẫn không hề suy giảm, ngược lại nó còn tăng lên rất nhiều. Cứ mỗi năm, Việt Nam có tới gần một nghìn vụ tai nạn giao thông mà trong đó có hơn 20% là do học sinh, sinh viên gây ra. Phần lớn trẻ 0-9 tuổi tử vong là khi đi bộ. Đa số trẻ 10-14 tuổi tử vong khi đi xe đạp, trong khi tất cả các ca tử vong ở đối tượng 15-19 tuổi là đi xe máy. Các lỗi vi phạm cũng hết sức đa dạng: điều khiển xe mô tô phóng nhanh, vượt ẩu, chở quá số người quy định, đi không có đăng ký, biển số, giấy phép lái xe, , đi xe mô tô, xe đạp một bánh, quẹt chân chống xuống nền đường nhựa, đùa nghịch gây rối trật tự… Khi tan trường, học sinh “túm năm, tụm ba”, dừng đỗ xe dưới lòng đường; đi xe đạp dàn hàng ba, hàng bốn … Đó là những lỗi vi phạm an toàn giao thông mà các em hoc sinh thường mắc phải.. 

Vốn nhiều năm giảng dạy môn GDCD, bản thân đã trực tiếp hỗ trợ Nhà trường trong công tác giáo dục đạo đức, pháp luật cho học sinh, trong đó có công tác giáo dục an toàn giao thông (GDATGT). Qua hơn 02 năm (từ tháng ……….)  bản thân đã không ngừng trăn trở tìm giải pháp để nâng cao hiệu quả của tiết ngoại khóa ATGT. Tôi chọn đề tài: “Thực hành ngoại khóa An toàn giao thông cho học sinh lớp 9 qua môn GDCD9 ở trường THCS Nga Thái” với mong muốn chia sẻ một số biện pháp đã triển khai thực hiện qua thời gian công tác hơn hai năm trên địa bàn mong có thể áp dụng được cho đơn vị hay các đơn vị tương tự trên địa bàn trong những năm học tiếp theo.                           

1.2. Mục đích nghiên cứu

Giúp nâng cao nhận thức cho học sinh trong việc chấp hành pháp luật về ATGT, hạn chế vi phạm trong đối tượng học sinh – thanh thiếu niên. Qua đó, nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục NGLL góp phần nâng cao chất lượng, hoàn thành mục tiêu giáo dục toàn diện trong nhà trường phổ thông.

1.3. Đối tượng nghiên cứu.

Đề tài được áp dụng trong đối tượng học sinh lớp 9 cuối cấp ở trường THCS 

Nga Thái với giải pháp khắc phục thực trạng bằng sự huy động mọi nguồn lực trong và ngoài nhà trường giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị góp phần hạn chế vi phạm ATGT trong thanh thiếu niên và học sinh. 

1.4. Phương pháp nghiên cứu.

Các phương pháp chính: Quan sát nắm tình hình thực tế ở địa phương, qua đó tìm hiểu cơ sở lý luận…, khảo sát điều tra lấy thông tin cụ thể tại đơn vị, phân tích các giải pháp, tổng hợp – so sánh đánh giá kết quả để rút ra bài học kinh nghiệm và đưa ra đề xuất giúp công tác đạt hiệu quả cao hơn.

1.5. Những điểm mới của SKKN. (SKKN được áp dụng lần đầu).

2. NỘI DUNG

2.1. Cơ sở lý luận 

Luật giáo dục nước ta đã xác định rõ: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp; trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”- điều 2 Luật giáo dục năm 2005. [1]

Trong quá trình giáo dục, ngoài việc trang bị cho học sinh tri thức thông qua các giờ học trên lớp, nhà trường còn có nhiệm vụ giúp các em bổ sung và hoàn thiện những tri thức ấy, tạo điều kiện cho các em làm quen với các lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội, giúp các em có cơ hội liên hệ các kiến thức đã học với thực tế cuộc sống trong cộng đồng cũng như tổ chức các hoạt động trong nhà trường và ngoài xã hội. Từ đó hình thành cho các em thái độ đúng đắn, các hành vi và thói quen tốt, các kỹ năng hoạt động và ứng xử trong các mối quan hệ xã hội về chính trị, đạo đức, pháp luật….

Tổ chức GDATGT qua tiết ngoại khóa trong nhà trường THCS có hiệu quả sẽ góp phần tích cực vào việc thực hiện mục tiêu chung đảm bảo trật tự an toàn giao thông của toàn xã hội.

Giáo dục An toàn giao thông là một nội dung giáo dục được thực hiện ở các nhà trường nói chung và nhà trường phổ thông nói riêng trong thời kì đất nước mở cửa hội nhập và phát triển. Giáo dục An toàn giao thông nhằm giáo dục cho học sinh một số nội dung về Luật giao thông đường bộ, giáo dục kĩ năng sống để học sinh rèn luyện ý thức chấp hành Pháp luật mà cụ thể là Luật giao thông đường bộ.

2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.

2.2.1. Thuận lợi:

– Giáo dục ATGT cho học sinh phổ thông là một trong những nội dung đã được quy định trong chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (HĐ GDNGLL) cũng như tích hợp vào các giờ học bộ môn giáo dục công dân trong trường nên dựa trên cơ sở là các văn bản chỉ đạo của cấp trên, công tác này được quan tâm thực hiện mỗi năm.

– Đề tài được thực hiện ở khối 9 các em đã được tiếp thu kiến thức về ATGT từ những năm học trước, nhận thức của học sinh bước sang một ngưỡng mới, là năm cuối cấp các em chăm học hơn, ý thức đạo đức tốt hơn. 

– Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ: sân bãi rộng, phòng hội trường có trang bị máy chiếu, trường có hệ thống âm thanh tự trang bị phục vụ sinh hoạt dưới cờ, hoạt động ngoại khóa…nên công tác tổ chức các hoạt động ngoại khóa ATGT có nhiều thuận lợi.

– Tổ chức Đoàn Thanh niên và Đội thiếu niên trong trường hoạt động tích cực, là nhân tố tích cực hỗ trợ tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động phong trào cũng như hoạt động GDATGT cho nhà trường. Công tác được thực hiện và duy trì hàng năm nên việc triển khai hoạt động khá thuận lợi.

– Phòng Giáo dục, Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm đến quá trình đổi mới phương pháp, tạo mọi điều kiện để giáo viên giảng dạy phát huy tốt khả năng của bản thân. Đội ngũ giáo viên nhà trường nhiệt tình công tác, công tác hướng nghiệp, hoạt động ngoài giờ lên lớp được coi trọng.

– Bản thân tôi đã được đào tạo nghiệp vụ cho bộ môn GDCD trong trường Sư phạm. Hằng năm được tham gia đầy đủ các chuyên đề đổi mới phương pháp do Sở,

Phòng giáo dục tổ chức. 

– Tất cả các em đều có sách giáo khoa, ham thích tìm hiểu kiến thức qua các tiết học nhất là các tiết học ngoại khóa của bộ môn GDCD. Trong các giờ học các em đều rất tích cực xây dựng bài.

2.2.2. Khó khăn.

– Tài liệu phục vụ cho môn học GDCD ở cấp THCS còn rất ít, nhất là tài liệu liên quan đến các tiết ngoại khóa (nếu có thì nội dung còn sơ sài, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế trong quá trình dạy học). Chủ đề cho một tiết học ngoại khóa cũng chưa có một tài liệu nào hướng dẫn cụ thể, chi tiết. Các đồ dùng trực quan dành cho tiết học ngoại khóa cũng có rất ít, chưa thật sự phong phú.