Tổ chức trò chơi trong môn Toán 5 nhằm nâng cao hứng thú và phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh

Trong đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, việc thiết kế tiết học Toán trở nên sinh động, hấp dẫn là nhiệm vụ cấp thiết. Đặc biệt ở lớp 5 – giai đoạn học sinh chuẩn bị chuyển cấp, giáo viên cần tổ chức các hình thức học tập sáng tạo, giúp học sinh chủ động lĩnh hội kiến thức. Với mong muốn khơi dậy niềm say mê học Toán, tôi thực hiện sáng kiến “Tổ chức trò chơi trong môn Toán 5 nhằm nâng cao hứng thú và phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh”, áp dụng hiệu quả tại lớp tôi giảng dạy.

1. Lý do chọn đề tài

Qua thực tiễn giảng dạy, tôi nhận thấy nhiều học sinh vẫn học Toán một cách thụ động, thiếu hứng thú, đặc biệt là trong các tiết học lý thuyết khô khan. Tuy nhiên, khi được tham gia các hoạt động trò chơi lồng ghép trong giờ học, các em thể hiện sự chủ động, tích cực hơn rõ rệt. Chính vì vậy, tôi lựa chọn nghiên cứu và triển khai các hình thức tổ chức trò chơi trong môn Toán lớp 5 như một giải pháp giúp học sinh phát huy tinh thần tự học, sáng tạo và yêu thích môn học.

2. Các biện pháp thực hiện

Biện pháp 1: Khơi gợi hứng thú và phát huy tính chủ động học tập cho học sinh thông qua các trò chơi đầu tiết học

Tổ chức trò chơi nhẹ nhàng đầu giờ như: “Đố vui toán học”, “Bingo số học”,… để tạo không khí thoải mái, kích thích sự tập trung và tư duy trước khi vào bài mới. Biện pháp này giúp học sinh bước vào tiết học với tâm thế chủ động và tích cực.

Biện pháp 2: Đa dạng hóa các hình thức tổ chức trò chơi học tập trong hoạt động hình thành kiến thức để nâng cao hứng thú và phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo cho học sinh

Tích hợp các trò chơi như “Ai nhanh hơn”, “Giải ô chữ”, “Ghép cặp đúng – sai” trong giai đoạn khám phá bài mới giúp học sinh vừa học vừa chơi, ghi nhớ kiến thức nhanh hơn, đồng thời phát triển tư duy logic và sáng tạo.

Biện pháp 3: Củng cố kiến thức và phát huy năng lực chủ động, sáng tạo cho học sinh thông qua trò chơi học tập mang tính chất vận dụng

Sau phần luyện tập, giáo viên tổ chức trò chơi yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức đã học để giải quyết các tình huống thực tế, ví dụ như “Giải cứu bạn học”, “Tìm lỗi sai trong phép tính”. Biện pháp này tăng tính thử thách và khơi gợi khả năng tư duy độc lập.

Biện pháp 4: Tổ chức trò chơi trải nghiệm nâng cao khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế cho học sinh

Thiết kế các trò chơi mô phỏng thực tiễn như “Đi chợ tiết kiệm”, “Tính toán xây dựng sân chơi”,… giúp học sinh hiểu được giá trị ứng dụng của Toán học, từ đó chủ động tìm hiểu và sáng tạo trong cách giải quyết vấn đề.

Biện pháp 5: Ôn tập kiến thức Toán học tại nhà cho học sinh thông qua việc tổ chức các trò chơi trực tuyến

Giáo viên sử dụng các nền tảng như Wordwall, Kahoot, Quizziz để thiết kế trò chơi ôn tập, tạo mã QR hoặc link để học sinh truy cập và làm bài tại nhà. Đây là cách kết nối việc học với công nghệ, phát huy tính tự học, đồng thời giúp học sinh ôn luyện một cách hứng thú.

3. Điểm mới, sáng tạo của đề tài

• Kết hợp linh hoạt giữa trò chơi truyền thống và trò chơi công nghệ trong dạy học Toán.

• Thiết kế trò chơi gắn với từng giai đoạn của tiết học: khởi động – khám phá – luyện tập – vận dụng.

• Tăng cường trò chơi trải nghiệm gắn với thực tiễn giúp học sinh hiểu ý nghĩa Toán học trong cuộc sống.

• Phát triển đồng thời cả năng lực toán học và phẩm chất tự tin, chủ động cho học sinh.

4. Hiệu quả của đề tài

• Học sinh hào hứng, chủ động và sáng tạo hơn trong mỗi tiết Toán.

• Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề và tự học được nâng cao rõ rệt.

• Tăng tỷ lệ học sinh đạt kết quả khá, giỏi trong kiểm tra định kỳ.

• Phụ huynh tích cực phối hợp cùng giáo viên khi học sinh có thể tự ôn tập tại nhà bằng trò chơi trực tuyến.

• Giáo viên có thêm nguồn tư liệu phong phú để thiết kế giờ học sinh động, hiệu quả.

Sáng kiến “Tổ chức trò chơi trong môn Toán 5 nhằm nâng cao hứng thú và phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh” không chỉ mang lại hiệu quả học tập tích cực mà còn góp phần hình thành phẩm chất và năng lực thiết yếu cho học sinh trong thời kỳ chuyển đổi giáo dục.

👉 Quý thầy cô có thể tham khảo nội dung chi tiết của sáng kiến tại: Tổ chức trò chơi trong môn Toán 5 nhằm nâng cao hứng thú và phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh