Vận dụng phương pháp trò chơi, kỹ thuật công đoạn và động não nhằm nâng cao hứng thú học tập môn Toán 4 cho học sinh (đủ 3 bộ sách)

Trong bối cảnh đổi mới phương pháp dạy học theo Chương trình GDPT 2018, tập trung phát triển năng lực và phẩm chất người học, việc đưa hoạt động tích cực vào môn Toán là xu hướng cần thúc đẩy. Sáng kiến kinh nghiệm “Vận dụng phương pháp trò chơi, kỹ thuật công đoạn và động não nhằm nâng cao hứng thú học tập môn Toán 4 cho học sinh” được xây dựng nhằm giúp học sinh chủ động hơn, tư duy sáng tạo và tích cực tham gia giờ học Toán. Đề tài phù hợp với học sinh lớp 4 và là tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên tiểu học.

1. Lý do chọn đề tài

Thực tế cho thấy nhiều học sinh lớp 4 học Toán theo cách tiếp thu một chiều, nặng tính lý thuyết và ít ứng dụng thực tiễn. Điều này dẫn đến giảm hứng thú, thái độ học thụ động và kỹ năng tư duy thấp. Chương trình mới đề cao vai trò người học là trung tâm, kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo phải được phát huy. Vì vậy, tác giả đề xuất sáng kiến này nhằm cải thiện tình trạng, tạo môi trường học Toán tích cực, thân thiện và năng động.

2. Các biện pháp thực hiện

Biện pháp 1. Vận dụng kỹ thuật công đoạn giúp học sinh học tập chủ động và có tính kết nối.

Thông qua việc chia nhỏ nội dung bài học thành các giai đoạn cụ thể (phân tích – thực hành – đánh giá), học sinh được chủ động hơn trong việc tiếp thu, xử lý và vận dụng kiến thức. Kỹ thuật công đoạn tạo nên một quy trình rõ ràng, hỗ trợ học sinh kết nối kiến thức theo từng bước logic và tăng khả năng tự học, tự kiểm soát quá trình học tập.

Biện pháp 2. Liên kết kỹ thuật động não với xây dựng tình huống giúp học sinh nâng cao khả năng giải quyết vấn đề.

Giáo viên sử dụng phương pháp động não kết hợp tình huống có vấn đề thực tiễn (ví dụ: phân chia kẹo, lập kế hoạch dạy học) để học sinh suy nghĩ, tranh luận và đưa ra giải pháp. Phương pháp này không những phát triển khả năng phản biện, sáng tạo mà còn giúp học sinh học cách làm việc nhóm, tư duy đa chiều trước một vấn đề.

Biện pháp 3. Tổ chức phương pháp trò chơi trải nghiệm sôi động, hào hứng giúp học sinh liên hệ tốt giữa kiến thức và thực tiễn.

Các trò chơi tích hợp nội dung chương trình, như “Ai nhanh hơn”, “Ghép bài toán”, được tổ chức dưới hình thức vận động hoặc chơi cặp/nhóm. Trò chơi tạo cảm giác hứng thú, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên, ghi nhớ lâu và dễ dàng vận dụng vào thực tế.

Biện pháp 4. Vận dụng phần mềm hỗ trợ Wordwall để thiết kế đa dạng trò chơi và cách chơi khác nhau.

Giáo viên chủ động thiết kế nhiều trò chơi trực tuyến trên Wordwall như trắc nghiệm, ghép nối, ô chữ,… mang tính tương tác cao. Học sinh được học một cách sinh động, trực quan và hứng thú, qua đó nâng cao hiệu quả học tập và thích ứng với hình thức dạy học hiện đại.

Biện pháp 5. Sử dụng phương pháp trò chơi để thay thế hoạt động ôn tập tại nhà và kiểm tra bài cũ giúp học sinh học tập tích cực, chủ động.

Thay vì giao bài tập, bài kiểm tra truyền thống, giáo viên tổ chức trò chơi kiểm tra kiến thức như “đố vui”, “bốc thăm bài tập nhanh”. Học sinh được ôn tập kiến thức một cách tích cực, không cảm thấy áp lực và hình thành thói quen học tập chủ động.

3. Điểm mới, điểm sáng tạo của đề tài

• Ứng dụng đồng thời ba phương pháp hiện đại: kỹ thuật công đoạn, kỹ thuật động não và trò chơi học tập.

• Dùng phần mềm Wordwall để tạo trò chơi tương tác, linh hoạt trong dạy toán.

• Tích hợp học tập và giải trí, giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà vẫn hứng thú.

• Giảm áp lực học tập bằng trò chơi thay cho kiểm tra truyền thống.

4. Hiệu quả của đề tài

• Học sinh tích cực tham gia giờ học, tư duy logic, phản xạ nhanh tăng rõ.

• Khả năng làm việc nhóm và phản biện được cải thiện, giáo viên quan sát học sinh chủ động hơn.

• Tiết học sinh động, hiệu quả, học sinh phát triển toàn diện về kiến thức, kỹ năng.

• Phản hồi tích cực của phụ huynh từ thái độ học tập, tính sáng tạo của trẻ.

• Giáo viên thấy rõ hiệu quả đổi mới, có thêm mô hình tham khảo dễ áp dụng.

Sáng kiến “Vận dụng phương pháp trò chơi, kỹ thuật công đoạn và động não nhằm nâng cao hứng thú học tập môn Toán 4 cho học sinh” là một bước đi thiết thực trong đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực người học. Đề tài hoàn toàn phù hợp với Chương trình GDPT 2018 và mang lại hiệu quả tích cực cho cả học sinh và giáo viên. Quý thầy cô có thể xem toàn bộ nội dung sáng kiến tại: Vận dụng phương pháp trò chơi, kỹ thuật công đoạn và động não nhằm nâng cao hứng thú học tập môn Toán 4 cho học sinh (đủ 3 bộ sách)