SKKN Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài sản công tại trường THPT

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 

• Lí do chọn đề tài 

Trong công tác quản lý các hoạt động của một nhà trường, bên cạnh quản lý các lĩnh vực thuộc chuyên môn và các hoạt động giáo dục, quản lý an ninh nền nếp của nhà trường thì công tác quản lý cơ sở vật chất, hay nói một cách khác, quản lý tài sản công của nhà trường có vai trò vô cùng quan trọng. Mối quan hệ biện chứng, sự tương tác qua lại rất đáng kể giữa công tác quản lý tài sản công với chất lượng giáo dục trong nhà trường. Quản lý tài sản công đóng vai trò như một đòn bẩy, hỗ trợ cho hoạt động giáo dục của nhà trường, bởi vì một nhà trường, nếu  làm tốt công tác xây dựng, mua sắm, duy tu, sửa chữa và bảo quản tốt cơ sở vật chất thì trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy và học được đảm bảo, trên cơ sở đó, chất lượng giáo dục nhà trường sẽ được nâng cao và ngược lại khi chất lượng được nâng cao, đạt được nhiều thành tích nổi trội trong dạy và học thì việc kêu gọi đầu tư tiền, vật chất từ phụ huynh, từ các mạnh thường quân, huy động các dự án từ các chủ đầu tư bên ngoài sẽ rất thuận lợi. Nếu tài sản nhà trường không được quản lý tốt, thì sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục của nhà trường.  

Đặc biệt, từ năm học 2022- 2023 trở đi, khi chương trình giáo dục 2018 được thực hiện ở bậc học trung học phổ thông với những yêu cầu bắt buộc phải có sự tương thích giữa cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phải đáp ứng được yêu cầu đổi mới thì công tác quản lý tài sản công lại đặc biệt quan trọng, đòi hỏi các nhà quản lý phải có tư duy đổi mới, làm tốt công tác này thì mới đảm bảo cho chất lượng giáo dục ở một cơ sở giáo dục được nâng cao. 

Trường THPT Đô Lương 3 đóng trên địa bàn xã Quang Sơn, huyện Đô Lương. Học sinh theo học tại trường là con em thuộc các xã nông thôn, điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, tỉ lệ học sinh con hộ nghèo, hộ cận nghèo tương đối nhiều, nguồn thu học phí thấp, ngân sách cấp trên theo quy định tài chính rất thấp, công tác vận động tài trợ giáo dục vô cùng khó khăn. Xác định được đặc điểm, tình hình địa phương như vậy. Trong những năm qua, chúng đã phải dày công nghiên cứu xây dựng kế hoạch, đề xuất các giải pháp đổi mới hợp lý công tác xây dựng, quản lý, sử dụng và bảo vệ tài sản công và đã đạt được những thành công nhất định góp phần rất lớn vào kết quả trường được công nhận đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn một ở năm học 2020-2021. Từ đó, chúng tôi đúc kết thành đề tài sáng kiến kinh nghiệm với tên gọi “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài sản công tại trường THPT Đô Lương 3” để làm cẩm nang cho bản thân, cho các đồng nghiệp tham khảo và vận dụng kế tiếp sau này. 

• Mục đích nghiên cứu: 

Đề xuất một số giải pháp lãnh đạo, quản lý nhằm nâng cao chất lượng công tác quản lí tài sản công tại trường THPT Đô Lương 3 

• Đối tượng nghiên cứu: 

Các giải pháp lãnh đạo, quản lý nhằm nâng cao chất lượng công tác quản lí tài sản công tại trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An. 

• Nhiệm vụ nghiên cứu: – Nghiên cứu cơ sở lý luận về hiệu quả công tác quản lí tài sản công ở các trường THPT trong giai đoạn hiện nay. 

• Đánh giá thực trạng hiệu quả công tác quản lí tài sản công ở trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An. 
• Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả lãnh đạo, giải pháp lãnh đạo, quản lý nhằm nâng cao chất lượng công tác quản lí tài sản công tại trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An. 

• Phương pháp nghiên cứu: 

1. 1. Nhóm phương pháp lý luận:  

Nghiên cứu, hệ thống hóa các tài liệu có liên quan để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. 

1. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:  

Quan sát, thống kê, tổng kết kinh nghiệm trong quản lý giáo dục. 

PHẦN II. NỘI DUNG 

A. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI 

1. Cơ sở lý luận 

Theo Luật quản lý, sử dụng tài sản công số 15/2017 do Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ban hành vào tháng 6 năm 2017.  Tài sản công là tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý, bao gồm: tài sản công phục vụ hoạt động quản lý, cung cấp dịch vụ công, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại cơ quan, tổ chức, đơn vị; tài sản kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân; tài sản công tại doanh nghiệp; tiền thuộc ngân sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, dự trữ ngoại hối nhà nước; đất đai và các loại tài nguyên khác.  

Nghị định số 151/2017/NĐ‐CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017. 

Thông tư số 144/2017/TT‐BTC ngày 29/12/2017 của Bộ Tài chính về hướng dẫn một số nội dung của Nghị định số 151/2017/NĐ‐CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017 

Theo Điều 4: Phân loại tài sản cố định tại Thông tư số 45/2018/TT-BTC ngày 07/5/2018 của Bộ tài chính, tài sản công bao gồm: 

• Tài sản cố định hữu hình: Là những tài sản có hình thái vật chất, thỏa mãn đồng thời 02 tiêu chuẩn (Có thời hạn sử dụng từ 01 năm trở lên; có nguyên giá từ 10.000.000 đồng trở lên). 

Tài sản cố định hữu hình gồm: Nhà làm việc; hội trường; phòng học; nhà công vụ; nhà tập luyện và thi đấu thể thao; nhà xe và các công trình xây dựng khác. Vật kiến trúc (tường rào; sân thể thao; sân chơi, bể chứa). Máy móc, thiết bị. Cây lâu năm. Tài sản cố định hữu hình khác 

• Tài sản cố định vô hình: Là tài sản không có hình thái vật chất, thỏa mãn đồng thời 02 tiêu chuẩn (Có thời hạn sử dụng từ 01 năm trở lên; có nguyên giá từ 10.000.000 đồng trở lên). 

Quyền sử dụng đất, phần mềm ứng dụng, tài sản cố định vô hình khác.  – Công cụ, dụng cụ: bao gồm các tài sản phục vụ các hoạt động giáo dục của nhà trường: bàn ghế học sinh, dụng cụ thể dục thể thao, tài sản khác có giá trị nguyên giá dưới 10.000.000 đồng. 

• Nếu phân loại theo nguồn gốc hình thành tài sản: Tài sản hình thành do mua sắm; do đầu tư xây dựng; được giao; được cho tặng; tài sản cố định khi kiểm kê phát hiện thừa chưa được theo dõi trên sổ kế toán; tài sản cố định được hình thành từ nguồn khác.  
• Đối tượng được giao quản lý, sử dụng tài sản công trong trường gồm: Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, giáo viên, nhân viên; các tổ chức, các đoàn thể trong trường; các bộ phận chuyên quản: kế toán, văn thư, ytế, thiết bị, thư viện, bảo vệ;  học sinh toàn trường 

Công tác quản lý, sử dụng tài sản công trong các nhà trường có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động giáo dục của nhà trường. Tài sản công được bảo quản tốt, khai thác và sử dụng đúng sẽ đem lại hiệu quả cao cho công tác giáo dục, nếu bảo quản, khai thác và sử dụng không tốt sẽ gây hậu quả ngược lại. Mặt khác, còn gây tốn kém, tổn thất cho tài chính vốn đã rất eo hẹp của các nhà trường. Do đó công tác quản lý tài sản công trong nhà trường luôn được thủ trưởng đơn vị đặc biệt quan tâm, coi đó là động lực chủ chốt, căn bản nhất để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác giáo dục của nhà trường. 

2. Cơ sở thực tiễn 

Trong những năm qua, dưới sự chỉ đạo sâu sát của Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An, sự hậu thuẫn mạnh mẽ, tích cực của lãnh đạo các huyện thành thị. Cơ sở vật chất của các trường THPT trên toàn tỉnh Nghệ An đã có sự chuyển biến rõ rệt. Nhìn tổng thể, cảnh quan các nhà trường khang trang sạch đẹp, quy hoạch kết cấu hạ tầng thay đổi hợp lý, khuôn viên các nhà trường do đó rộng rãi, thoáng đãng hơn, mô phạm hơn. Lãnh đạo các nhà trường đã quan tâm tới công tác quản lý tài sản công một cách sáng tạo và thiết thực nên cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học của các nhà trường đã tăng cường hợp lý. Nhóm tác giả chúng tôi đã được đi nhiều tỉnh thành quan sát, nghiên cứu đồng bộ và nhận thấy rằng: ít có địa phương nào mà tiến độ đổi mới cơ sở vật chất các trường THPT nhanh, mạnh, quyết liệt và hợp lý như ở Nghệ An, trong vòng 10 năm từ 2010 đến 2020, bộ mặt các trường THPT trên toàn tỉnh đã thay đổi rõ nét, do đó, chất lượng giảng dạy đã nâng cao rõ rệt. Đặc biệt là các trường THPT ở thành phố Vinh như THPT chuyên Phan Bội Châu, 

THPT Huỳnh Thúc Kháng, Hà Huy Tập, Lê Viết Thuật, ở các huyện như THPT Nguyễn Duy Trinh, THPT Nguyễn Xuân Ôn, Diễn Châu 2,  Phan Đăng Lưu, Đô Lương 1,2,3,4. 

Đô Lương là một huyện có địa bàn rộng, toàn huyện hiện tại có 4 trường 

THPT công lập, gồm THPT Đô Lương 1, THPT Đô Lương 2, THPT Đô Lương 3, THPT Đô Lương 4, và một trường ngoài công lập là trường THPT Duy Tân. Đây là những trường có tiềm năng huy động tài trợ giáo dục lớn, việc xây dựng cơ sở vật chất được định hình từ rất lâu, cho tới nay đều là những trường THPT trong huyện có cơ sở vật chất, cảnh quan đẹp trong tỉnh Nghệ An. Các trường mới phát triển sau như THPT Đô Lương 2,3 hay mới thành lập như THPT Đô Lương 4, đều phát huy ưu điểm và lợi thế của mình, đã phát triển xứng tầm. Hiện tại có 2/5 trường THPT của huyện Đô Lương đã được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia. 

2.1- Tài sản nhà trường 

• Cơ sở vật chất của trường: Đất đai, văn phòng, phòng làm việc, phòng học, các phòng chức năng và các công trình phụ trợ phục vụ cho hoạt động … (nhà xe, cổng, tường rào, sân vườn, bồn hoa cây cảnh…), hệ thống kỹ thuật hạ tầng (hệ thống cấp điện, chiếu sáng, hệ thống cấp nước, hệ thống điện thoại, đường truyền internet…). 

• Trang thiết bi:̣  

+ Thiết bị dạy học: Thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập ở tại lớp, phòng thí nghiệm, TDTT, STEM, và các thiết bị khác  

+ Phương tiện dạy học: Sách giáo khoa, sách tham khảo, tranh, ảnh, phương tiện nghe nhìn, các vật tự nhiên và thiết bị kỹ thuật được đưa vào phục vụ dạy – học 

• Sơ lược lịch sử phát triển của trường THPT Đô Lương 3 Trường THPT Đô Lương 3 – nơi thực hiện đề tài, là một ngôi trường nằm cạnh quốc lộ 7B, tiền thân là trường cấp 3 phân hiệu Đô Lương 1. Trường được thành lập từ năm 1978 sau ngày thống nhất đất nước. Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, có những thời điểm tưởng như trường đã phải xóa bỏ tên trên hệ thống các trường THPT của toàn tỉnh. Năm 1993, trường phải sáp nhập với trường cấp 2 Quang Sơn thành trường PT cấp 2-3 Đô Lương  để tồn tại. Năm 1996 trường lại tách thành trường PTTH Đô Lương 3 trực thuộc quản lý của Sở GD&ĐT Nghệ An. Sau hơn 20 năm tái lập, với sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, sự quyết liệt của các thế hệ lãnh đạo, sự đoàn kết của tập thể nhà trường, trường đã không ngừng phát triển. Về chất lượng giáo dục, trường trở thành một trong những trường có chất lượng cao của huyện Đô Lương và tỉnh Nghệ An và đặc biệt, theo đánh giá của nhiều lãnh đạo Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An. Trường THPT Đô Lương 3 là một điểm sáng giáo dục, văn hóa của huyện Đô Lương, thể  hiện qua chất lượng các kỳ thi HSG tỉnh, thi đại học và các phong trào văn hóa, TDTT trong toàn tỉnh. 

Để đạt được những thành tựu về giáo dục, lãnh đạo trường THPT Đô Lương 3 

đứng đầu là Hiệu trưởng đã phải mất nhiều thời gian, trăn trở, suy nghĩ tìm các giải pháp, trong đó giải pháp tối quan trọng là huy động các nguồn lực, xử lý hợp lý các nguồn lực tài chính. Vì trường đóng trên địa bàn thuộc khu vực tuyển sinh đều là các xã thuần nông của huyện Đô Lương, mức thu học phí bằng các trường trong huyện, cơ sở vật chất xuất phát điểm lại hầu như không có gì. Sau nhiều năm, với cơ chế quản lý, sử dụng tài sản công hợp lý. Tới nay, trường THPT Đô Lương 3 đã từng bước phát triển, về chất lượng giáo dục như đã nêu trên thì cơ sở vật chất của nhà trường cũng từng bước được hoàn thiện, khang trang không những đảm bảo cho học sinh học 1 ca mà còn đảm bảo cho giáo viên và học sinh có những trang thiết bị phục vụ cho dạy và học phù hợp với yêu cầu hiện nay như hệ thống bảng trượt kết hợp với tivi, một số phòng học có điều hòa, sân chơi bãi tập đầy đủ đúng quy chuẩn.