SKKN Kinh nghiệm trong thiết kế bài giảng điện tử trên phần mềm Adobe Presenter môn Toán

PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Công nghệ thông tin và truyền thông có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển xã hội nói chung và ngành giáo dục nói riêng. Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Trong những năm gần đây, máy vi tính được sử dụng rộng rãi trong nhà trường với tư cách là các phương tiện dạy học với nhiều loại phần mềm được thiết kế dưới các quan điểm khác nhau. Hình thức sử dụng máy vi tính vào dạy học rất đa dạng và phong phú.
Qua hơn 3 năm phát động phong trào soạn bài giảng điện tử của Phòng GD&ĐT Krông Ana. Bản thân tôi là giáo viên Tin học được nhà trường phân công phối hợp với giáo viên trong trường thiết kế bài giảng điện tử do Phòng Giáo dục tổ chức. Trước khi thực hiện đề tài bản thân tôi đi tìm hiểu và khảo sát, đa số giáo viên chưa nghiên cứu kỹ về thiết kế bài giảng điện tử và tính hiệu quả của bài giảng điện tử, nên bước đầu còn khó khăn trong việc sử dụng phần mềm để thiết kế. Qua 3 năm thực hiện bản thân tôi đã rút một số kinh nghiệm trong thiết kế bài giảng điện tử, các bài giảng điện tử tham gia dự thi đều đạt giải cấp huyện.
Hiện nay, việc soạn giáo án điện tử trên phần mềm Microsoft PowerPoint chủ yếu dùng cho giáo viên. Vì vậy, theo tôi thiết kế bài giảng điện tử trên Microsoft Powerpoint có tích hợp Adobe Presenter được xem là đơn giản và quen thuộc với giáo viên nhất.
Bài giảng điện tử nhằm mục đích giúp cho học sinh tiết kiệm thời gian, không gian, tự học, tự rèn một cách khoa học, học sinh có thể tự học khi không có giáo viên trực tiếp hướng dẫn.
Xuất phát từ những lý do nêu trên tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Thiết kế bài giảng điện tử trên phần mềm Adobe Presenter môn Toán lớp 1” với mong

muốn đề tài này sẽ giúp ích quý đồng nghiệp một phần trong việc bắt tay vào soạn một bài giảng điện tử sao cho mang lại hiệu quả lớn nhất.
Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

Đề ra một số biện pháp trong việc thiết kế bài giảng điện tử, nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, thiết kế bài giảng điện tử trong đổi mới phương pháp dạy và học, kích thích sự sáng tạo và độc lập suy nghĩ, khả năng tự học của học sinh.
Đối tượng nghiên cứu
Thiết kế bài giảng điện tử trên phần mềm Microsoft Powerpoint có tích hợp Adobe Presenter.
Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Thiết kế bài giảng điện tử trên phần mềm Adobe Presenter môn Toán lớp 1, Năm học Trường TH Trần Quốc Toản.
Phương pháp nghiên cứu
Tìm kiếm những phần mềm hỗ trợ để thiết kế bài giảng điện tử trên Adobe Presenter ( Phần mềm Quick Time).
Phương pháp thực hành.
Phương pháp thống kê.

PHẦN NỘI DUNG
Cơ sở lý luận
Bài giảng điện tử hay giáo án điện tử là gì?
Bài giảng điện tử là một hình thức tổ chức bài lên lớp mà ở đó toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học đều được chương trình hóa do giáo viên điều khiển thông qua môi trường multimedia do máy vi tính tạo ra.
Bài giảng điện tử không phải đơn thuần là các kiến thức mà học sinh ghi vào tập mà đó là toàn bộ hoạt động dạy và học- tất cả các tình huống sẽ xảy ra trong qua trình truyền đạt và tiếp thu kiến thức của học sinh. Bài giảng điện tử càng không phải là một công cụ để thay thế “ bảng đen phấn trắng” mà đóng vai trò định hướng trong tất cả các hoạt động trên lớp.
– Quán triệt Nghị quyết 29-NQ/TW và Nghị quyết 44/NQ-CP
+ Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và
học.
+ Phát huy vai trò của công nghệ thông tin và các thành tựu khoa học-
công nghệ hiện đại trong quản lý nhà nước về giáo dục.
+ Từng bước hiện đại hóa cơ sở vật chất kỹ thuật, đặc biệt là hạ tầng công nghệ thông tin.
Quyết định số: 689/QĐ-TTg ngày của Thủ tướng Chính phủ về Phê duyệt đề án “ Ứng dụng CNTT trong hoạt động giáo dục quốc phòng và an ninh”.
Học sinh tiểu học còn nhỏ, nên quá trình nhận thức thường gắn với hình ảnh, hoạt động cụ thể. Bởi vậy các phương tiện trực quan rất cần thiết trong quá trình giảng dạy, những hình ảnh, âm thanh hay video giúp cho học sinh chú ý đến bài giảng hơn và kết quả là học sinh sẽ tiếp thu bài tốt hơn và ghi nhớ lâu hơn.
Thực trạng
Thuận lợi – khó khăn

Thuận lợi
Được sự quan tâm của Đảng ủy, HĐND, UBND xã Bình Hòa và phòng Giáo dục & Đào tạo huyện Krông Ana đã xây dựng cơ sở vật chất khang trang, trang bị phòng Tin học với 20 bộ máy vi tính và Nhà trường đón nhận bằng đạt chuẩn Quốc gia mức độ I
Giáo viên được đào tạo những kiến thức cơ bản về Tin học để đáp ứng yêu cầu ứng dụng CNTT trong giảng dạy như: Soạn giáo án bằng máy vi tính, Ứng dụng CNTT trong các tiết chuyên đề, thao giảng…
Học sinh: Vì là môn học trực quan, sinh động, môn học khám phá những lĩnh vực mới nên học sinh rất hứng thú học. Nhà trường có 09 lớp được học môn Tin học ( lớp 3-5), riêng lớp 1-2 thường xuyên được làm quen với máy tính.
Khó khăn
Hiện nhà trường chỉ mới được trang bị 01 máy chiếu Projecter để ứng dụng trong giảng dạy.
Đa số giáo viên lớn tuổi, trình độ Tin học còn hạn chế. Nên việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa cao.
Trước khi thực hiện đề tài, bản than đi khỏa sát và nắm bắt tình hình thực tế, đa số giáo viên chưa nắm bắt được quy trình thiết kế một bài giảng điện tử và tính hiệu quả của bài giảng.
Thành công – Hạn chế
Bước đầu một số giáo viên nắm được qui trình, kỹ thuật để thiết kế một bài giảng điện tử
Giáo viên chuẩn bị bài dạy một lần thì có thể sử dụng nhiều lần. Giúp giáo viên trình bày bài giảng sinh động hơn, dễ dàng cập nhật và thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng của khoa học hiện đại.
Khi thiết kế bài giảng điện tử giáo viên sử dụng màn hình chưa thật hợp lý trong việc bố trí chữ (Viết quá nhiều hoặc quá ít – phải lật trang liên tục),

kích cỡ chữ. Do trình độ tin học của một số giáo viên không đồng đều còn hạn chế
Mặt mạnh – mặt yếu.
Thiết kế bài giảng điện tử giúp cho giáo viên thuận lợi trong việc xử lý bài giảng một cách linh hoạt, hấp dẫn và mang tính sư phạm cao.
Khả năng sử dụng có hiệu các hình ảnh, phim, các tư liệu dạy học nhanh chóng và chất lượng.
Tiết kiệm nhiều thời gian viết vẽ trên lớp.
Tuy nhiên lạm dụng, màu sắc, âm thanh, kênh hình hoặc sử dụng chúng không hợp lý làm học sinh mất tập trung vào bài giảng.
Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Nguồn tư liệu về thiết kế bài giảng điện tử còn hạn chế, phần thiết kế chưa được mã hóa…
Trang thiết bị phục vụ trong thiết kế và giảng dạy bài giảng điện tử còn thiếu, giáo viên không tập trung tài liệu.
Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra
Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn phù hợp để xây dựng bài giảng điện tử sinh động, đạt hiệu quả cao và kích thích sự sáng tạo của học sinh.
Giải pháp, biện pháp
Mục tiêu của giải pháp và biện pháp
Xác định mục tiêu bài học theo chương trình sách gió khoa. Lựa chọn kiến thức cơ bản, xác định đúng nội dung trọng tâm. Multimedia hóa từng đơn vị kiến thức.
Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn để xây dựng tiến trình dạy học thông qua các hoạt động cụ thể. Nhằm giúp cho giáo viên tiếp cận được các bước thực hiện để thiết kế bài giảng điện tử.
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.

Xây dựng kế hoạch bài giảng:
Bám sát vào chương trình dạy học và sách giáo khoa bộ môn. Đây là điều bắt buộc tất yếu vì sách giáo khoa là tài liệu giảng dạy và học tập chủ yếu; chương trình là pháp lệnh cần phải tuân theo. Căn cứ vào đó để lựa chọn kiến thức cơ bản là nhằm đảm bảo tính thống nhất của nội dung dạy học trong toàn trường. Mặt khác, các kiến thức trong sách giáo khoa đã được quy định để dạy cho học sinh.
Soạn một khung bài giảng để thiết kế như: Lời giới thiệu, thiết lập nội dung bài học, đưa các bài tập dạng lựa chọn, dạng bài tập đúng/sai, dạng bài tập ghép đôi…, luyện tập, củng cố.
3.2.2. Các bước cơ bản để sử dụng Adobe Presenter

Bước 1: Tạo bài trình chiếu bằng PowerPoint, có thể tận dụng bài trình chiếu cũ để tiết kiệm thời gian trong khâu chuẩn bị, tuy nhiên cũng cần phải có một số điều chỉnh để thích hợp như: Đưa Logo của trường vào, đưa hình ảnh tác giả, chỉnh lại màu sắc cho thích hợp.
Bước 2: Biên tập. Đưa multimedia vào bài giảng: cụ thể là đưa video và âm thanh vào, ví dụ âm thanh thuyết minh bài giảng; đưa các tệp flash; đưa câu hỏi tương tác (quizze), câu hỏi khảo sát và có thể ghép tệp âm thanh đã ghi sẵn sao cho phù hợp với đúng hoạt hình.
Thực hiện các nội dung cơ bản như sau:

Trang mở đầu: Có tên bài và tên tác giả, thông báo copyright nếu thấy cần.

Trang kết thúc: Cám ơn.

Tài liệu tham khảo: có thể là tài liệu .doc, có thể là đường link tới trang web hay các hình ảnh. Thường nằm ở trang gần kết thúc.
Đưa logo của trường, hay của riêng bạn vào.

Tạo các trang phân cách chủ đề nếu bài quá dài.

Tạo các câu hỏi tương tác (quizze) giúp người học chủ động, hứng thú theo dõi bài giảng.
Sử dụng đa phương tiện để truyền tải bài giảng: âm thanh, video, hình ảnh…
Sử dụng phần mềm Adobe Presenter
+ Thiết lập ban đầu cho bài giảng điện tử

Nhấn vào nút lệnh sẽ cho màn hình sau:

Đặt Title (Tiêu đề) và Themes (giao diện) phù hợp sau đó chọn sang thẻ
Playback thiết lập như hình dưới.

Sau khi lựa chọn thích hợp các chỉ mục trên thì chuyển sang thẻ Quality ( Hình dưới) để hiệu chỉnh chất lượng cho âm thanh và phim ảnh (nên để chế độ mặc định là phù hợp nhất)

Cuối cùng chọn thẻ Attackment để đính kèm thêm tài liệu văn bản hoặc bảng tính bằng nút lệnh . Khi này một hộp thoại sẽ xuất hiện cho phép người dùng lựa chọn tệp tin từ bất cứ nguồn tài nguyên nào (trên máy, trên website khác).

+ Thiết lập các thông số ban đầu của giáo viên