SKKN Lựa chọn phương pháp dạy học môn Đạo đức lớp 3, nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học sinh

                                                  PHẦN I : MỞ ĐẦU 

1. Lí do chọn đề tài: 

Khi sinh thời Bác Hồ dạy:”Người có tài mà không có đức là người vô dụng, người có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó .” Vâng, bởi đạo đức là một hình thái ý thức xã hội đặc bịêt phản ánh theo các nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, chi phối hành vi của con người trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên; con người với xã hội và giữa con người với nhau. Do đó môn Đạo đức là một trong những môn học bắt buộc ở bậc tiểu học. Nó là môn học cơ bản trang bị cho học sinh các chuẩn mực đạo đức, lối sống lành mạnh và cách sống có lý tưởng. Ngoài ra nó còn giúp cho học sinh giải quyết các sự việc vừa có lí vừa có tình. Từ đó, các em biết cách vận dụng hành vi đạo đức, chuẩn mực  vào cuộc sống để cư xử với cha mẹ thầy cô và bạn bè. Tóm lại mục tiêu của môn Đạo đức ở tiểu học nói chung và ở lớp 3 nói riêng đã giúp cho học sinh có những hiểu biết ban đầu hình thành chuẩn mực đạo đức phù hợp với lứa tuổi và pháp luật, đồng thời nắm được ý nghĩa của việc thực hiện những chuẩn mực hành vi đạo đức đó. Từng bước hình thành cho học sinh kĩ năng nhận xét đánh giá hành vi của bản thân và những người xung quanh, lựa chọn và thực hiện các chuẩn mực hành vi đạo đức trong các tình huống cụ thể của cuộc sống. Không những thế nó còn hình thành thái độ tự trong tự tin, yêu thương quý trọng con người, yêu cái thiện, cái tốt không đồng tình với cái xấu, cái ác. Trong nền kinh tế hiện nay, việc giáo dục và đạo đức cho học sinh không phải là vấn đề đơn giản. Nó đòi hỏi người thầy phải có những phương pháp giáo dục phù hợp, giúp học sinh phát triển nhân cách một cách hoàn thiện, tránh cho học sinh tiếp xúc với những hành vi tiêu cực, làm sao để cho các em có được lối thích nghi với thời đại. Song cũng cần phải cho học sinh thấy được những nét đẹp, những phẩm chất cao quý, những truyền thống quý báu của dân tộc. Tóm lại hình thành cho học sinh một phong cách sống lành mạnh. Vấn đề đặt ra là làm cách nào để học sinh nắm bắt được kiến thức của môn Đạo Đức một cách tích cực, chủ động mà không bị áp đặt gò bó. Do đó, việc dạy học theo tính tích cực, tự lực sáng tạo của học sinh là vấn đề cần thiết đối với giáo viên tiểu học nói chung và giáo viên lớp 3 nói riêng, Để nâng cao hiệu quả giờ dạy môn Đạo đức lớp 3 đòi hỏi người thầy phải có phải biết lựa chọn, sử dụng các phương pháp trong một tiết dạy hợp lí là rất cần thiết. Vấn đề này càng có ý nghĩa đối với học sinh các lớp Một, lớp Hai và lớp Ba. Nội dung môn học Đạo đức ở tiểu học có tính đồng tâm nên các chuẩn mực hành vi đạo đức ở lớp Ba phản ánh các chuẩn mực hành vi đạo đức cần thiết nhất phù hợp với lứa tuổi trong các mối quan hệ của các em với bản thân, với gia đình, nhà trường, cộng đồng và môi trường tự nhiên. Vì vậy, sự kết hợp hài hoà các phương pháp dạy học, lấy phương pháp này bổ trợ cho phương pháp kia trong giảng dạy được coi như một nghệ thuật mà người thầy cần đạt tới. Xuất phát từ kinh nghiệm thức tế giảng dạy của bản thân trong những năm qua, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức trong trường Tiểu học, giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm trong việc lựa chọn phương pháp và hình thức dạy học môn Đạo đức tôi đã chọn đề tài : ” Lựa chọn phương pháp dạy học môn Đạo đức lớp 3, nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học sinh .”

2. Mục đích nghiên cứu:

     Môn Đạo đức ở trường Tiểu học nhằm giúp học sinh:

    – Có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 3 trong mối quan hệ giữa các em với bản thân, gia đình, nhà trường, cộng đồng, xã hội. Môi trường tự nhiên và ý nghĩa của việc thực hiện theo các chuẩn mực đó.

    – Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức có hiệu quả.

3. Đối tượng nghiên cứu:

   – Tài liệu dạy học môn đạo đức lớp 3. Các phương pháp dạy học .

Tập thể học sinh lớp 3B – Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi – TP Thanh Hóa .  

4. Phương pháp nghiên cứu:

       Nghiên cứu đọc sách và tài liệu môn Đạo đức 3.

     – Phương pháp nghiên cứu bằng điều tra, quan sát.

     – Phương pháp tổng kết kinh nghiêm

     – Phương pháp thực nghiệm thống kê kết quả .

PHẦN II : NỘI DUNG

1. Cơ sở lí luận:
2. Mục tiêu của môn Đạo đức ở Tiểu học :

Môn Đạo đức ở Tiểu học hình thành những cơ sở ban đầu các phẩm chất đạo đức cho học sinh theo 3 mục tiêu :  kiến thức, kĩ năng và thái độ, tình cảm .

*Về kiến thức :

Môn Đạo đức cung cấp cho học sinh có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 3 trong các  mối quan hệ của các em với lời nói, việc làm của  bản thân, với những người thân trong gia đình, với bạn bè và công việc của lớp, của trường, với Bác Hồ và những người có công với đất nước, với dân tộc; với hàng xóm láng giềng ; với bạn bè quốc tế; với cây trồng, vật nuôi và nguồn nước. Bước đầu giúp các em phân biệt được các đúng – cái sai, cái tốt – cái xấu , cái thiện – cái ác, … để từ đó định hướng cho các các em theo cái đúng, cái tốt, cái thiện và tránh xa những biểu hiện sai trái, xấu xa, độc ác.

* Về kĩ năng :

Môn Đạo đức từng bước hình thành kĩ năng nhận xét, đánh giá đối với những quan niệm, hành vi, việc làm có liên quan đến các chuẩn mực đạo đức đã học; kĩ năng lựa chọn và thực hiện các hành vi, hình thành và bồi dưỡng cho các em cảm xúc đạo đức, giúp các em có các cách ứng xử phù hợp theo những chuẩn mực đạo đức đã được quy định, trên cơ sở đó hình thành những chuẩn mực đạo đức trong sáng .

* Về tình cảm, thái độ :

Từng bước hình thành thái độ có trách nhiệm với lời nói, việc làm của bản thân; tự tin vào khả năng của bản thân, yêu thương ông bà, cha mẹ, anh chị em và bạn bè; biết ơn Bác Hồ và các thương binh, liệt sĩ; quan tâm, tôn trọng mọi người; đoàn kết, hữu nghị với thiếu nhi quốc tế; có ý thức bảo vệ cây trồng, vật nuôi và nguồn nước. 

Ba mục tiêu này của môn Đạo quan hệ khăng khít với nhau. Kiến thức đạo đức là tiền đề, là cơ sở cho việc hình thành thái độ, tình cảm và thói quen, hành vi đạo đức. Ngược lại, thái độ, tình cảm và thói quen, hành vi sẽ củng cố, khẳng định kiến thức đạo đức của các em. Giải quyết tốt ba mục tiêu này, chúng ta đã bước đầu hình thành được cơ sở ban đầu của phẩm chất đạo đức cho học sinh .

2. Mục tiêu môn Đạo đức lớp 3 được xác định cụ thể như sau:

2.1. Về kiến thức :

Học sinh có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi trong mối quan hệ của các em : 

 – Quan hệ  với bạn thân                              – Quan hệ với gia đình 

 – Quan hệ với nhà trường                           – Quan hệ với cộng đồng xã hội

 – Quan hệ với môi trường tự nhiên

* Về kĩ năng :

Từng bước hình thành cho học sinh một số kĩ năng sống cơ bản : kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng giải quyết vấn đề, kĩ năng bày tỏ ý kiến bản thân, biết nhận xét đánh giá các quan niệm, hành vi, việc làm có liên quan đến các chuẩn mực hành vi đã học, có kĩ năng lựa chọn các cách ứng xử phù hợp chuẩn mực trong các tình huống và biết thực hiện các chuân mực đã học trong cuộc sống hàng ngày. 

* Về tình cảm, thái độ

Giáo dục bổn phận, trách nhiệm của học sinh đối với gia đình, nhà trường, xã hội, môi trường tự nhiên ; giáo dục học sinh có trách nhiệm đối với chính bản thân, biết quý trọng bản thân, biết tự chăm sóc bản thân, có trách nhiệm đối với hành vi việc làm của bản thân. Có tình yêu ông bà, cha mẹ, những người thân ; kính trọng người già, thương yêu em nhỏ, kính trọng biết ơn thầy cô, biết thông cảm, chia sẻ với những người khó khăn, biết hợp tác với bạn bè ; biết vượt khó vươn lên trong học tập; có ý thức tôn trọng và thực hiện luật giao thông; có ý thức tôn trọng bảo vệ các công trình công cộng, yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, …