SKKN Một số kinh nghiệm nhằm gây hứng thú cho học sinh trong giờ thực hành môn Công nghệ 9 (mô đun lắp đặt mạng điện trong nhà)

PHẦN I: MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII khẳng định: “Muốn tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá thắng lợi phải phát triển Giáo dục và Đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững”.

    Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh hoá lần thứ XV cũng nêu rõ: “Phát triển qui mô đi đôi với chú trọng nâng cao chất lượng hiệu quả Giáo dục và Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, phục vụ phát trển kinh tế – xã hội của tỉnh”.

   Như vậy, việc tạo hứng thú cho học sinh học tập môn Công nghệ nói chung và giờ thực hành Công nghệ nói riêng là một trong những yêu cầu quan trọng được đặt ra đối với các nhà trường.

Trong khi đó việc tiếp thu kiến thức môn Công nghệ nói chung và các thao tác thực hành Công nghệ nói riêng đối với học sinh THCS hiện nay vẫn còn mang tính chất thụ động, việc rèn luyện kĩ năng thực hành môn Công nghệ của học sinh còn rất nhiều hạn chế. Đặc biệt đối với phần thực hành Công nghệ 9,  học sinh còn hạn chế một số kĩ năng như: 

– Kĩ năng đo lường điện.

– Thao tác thực hành như: vạch dấu, khoan lỗ…

– Kỹ năng đấu dây dẫn dùng phụ kiện.

– Cách kiểm tra vận hành thử mạch điện. 

Trong nhiều năm qua, mỗi giáo viên tự tìm tài liệu, tự lên lế hoạch dạy bài thực hành, có lúc dạy học sinh theo kiểu học sinh hổng kiến thức chỗ nào bù vào chỗ đó, không theo một hệ thống nhất định. 

Bản thân tôi nhận thấy, là một giáo viên Công nghệ, để dạy các giờ thực hành có hiệu quả cần phải xây dựng giáo án thực hành một cách có hệ thống theo nội dung chương trình cụ thể, từ đó giáo viên định hướng cho học sinh thực hành theo kế hoạch. 

Xuất phát từ thực tế của quá trình dạy học, Tôi mạnh dạn đưa ra đề tài: “Một số kinh nghiệm nhằm gây hứng thú cho học sinh trong giờ thực hành môn Công nghệ 9 (mô đun lắp đặt mạng điện trong nhà)”.

2. Mục đích nghiên cứu 

Nhằm xây dựng cho học sinh phương pháp học tập, nghiên cứu, kĩ năng thực hành, tạo hứng thú, niềm tin cho học sinh trong giờ thực hành, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả giờ thực hành môn Công nghệ 9 (mô đun lắp đặt mạng điện trong nhà)”. 

3. Đối tượng nghiên cứu    

Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng dạy và học, tinh thần, thái độ, sự hứng thú của học sinh trong giờ thực hành môn Công nghệ 9; Từ đó đưa ra những biện pháp nhằm gây hứng thú cho học sinh trong giờ thực hành môn Công nghệ 9, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả môn Công nghệ 9.

4. Phương pháp nghiên cứu 

– Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin; 

– Phương pháp thống kê, xử lý số liệu;

– Phương pháp phân tích, tổng hợp, đánh giá.

PHẦN II.  NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh ngiệm

I.1. Vị trí – Vai trò của môn Công nghệ trong trường THCS:

Sách giáo khoa Công nghệ 9 – Lắp đặt mạch điện trong nhà được biên soạn nối tiếp và phát triển liên thông với phần Kĩ thuật điện của Công nghệ 8. Sau khi học xong Công nghệ 8 học sinh đã có được những kiến thức cơ bản về đồ dùng điện và mạng điện trong nhà, hiểu biết ban đầu về thiết kế và lắp đặt mạch điện.

Chương trình môn Công nghệ 9 được xây dựng dưới dạng mô đun kĩ năng nghề, trong đó có mô đun “Lắp đặt mạng điện trong nhà” nhằm mang lại cho học sinh những kiến thức, kĩ năng cơ bản cần thiết của từng lĩnh vực nghề nghiệp, hình thành và rèn luyện cho học sinh thói quen làm việc chính xác, khoa học, theo tác phong công nghiệp.

Nội dung mô đun “Lắp đặt mạng điện trong nhà” được thiết kế chủ yếu là thực hành nhằm hình thành và rèn luyện cho học sinh một số kĩ năng lao động nghề nghiệp để học sinh làm quen với nghề điện. Với những kiến thức được học, học sinh có thể áp dụng trong sản xuất và cuộc sống hàng ngày, đồng thời góp phần giúp học sinh lựa chọn hướng đi thích hợp sau khi tốt nghiệp Trung học cơ sở.

I.2. Mục tiêu của việc dạy học môn Công nghệ trong trường THCS:

Môn Công nghệ là một trong những bộ môn khoa học tự nhiên tương đối khó đối với học sinh THCS, đặc biệt là các giờ thực hành. Để học sinh nắm vững nội dung kiến thức và biết vận dung kiến thức vào các bài thực hành một cách thuần thục thì giáo viên cần phải đúc kết kinh nghiệm hàng năm trong quá trình dạy học để tìm ra nguyên nhân và các giải pháp giúp học sinh có được những kĩ năng cần thiết trong giờ học Công nghệ nói chung và giờ thực hành Công nghệ nói riêng. 

1. Thực trạng của vấn đề

Năm học ………..Tôi được phân công dạy môn Công nghệ 8, 9; Tôi nhận thấy lượng kiến thức thì nhiều nhưng việc phân phối cho các tiết thực hành còn ít, các thiết bị ở phòng thí nghiệm không đủ, vì vậy đa số giáo viên phải tự chuẩn bị.

Khi thực hành chỉ một số ít học sinh tham gia, số còn lại hầu như không tập chung, nhất là đối với học sinh nữ. Trước khi thực hiện đề tài này Tôi đã khảo sát học sinh lớp 9A:

III. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

III.1. Cơ sở đề xuất giải pháp

Một là: Cho học sinh chuẩn bị bài và những dụng cụ cần thiết trong giờ thực hành, kiểm tra việc chuẩn bị kiến thức cũng như dụng cụ của học sinh trước giờ thực hành, từ đó tìm ra những ưu, nhược điểm của học sinh nhằm phát huy những mặt mạnh và khắc phục điểm yếu của học sinh.

Hai là: Đề ra những phương pháp dạy học phù hợp với nội dung bài dạy, giúp học sinh rèn các kĩ năng thực hành một cách thành thạo, từ đó biết áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.

Ba là: Giáo viên phải tạo được giờ học sôi nổi, tạo ra không khí thi đua giữa các nhóm học sinh, kích thích sự hứng thú của học sinh trong giờ học.

Bốn là: Sau giờ thực hành giáo viên phải đánh giá, khen thưởng đúng mức. 

III.2. Ví dụ bài soạn các tiết thực hành vận dụng các giải pháp trên.

1. MỤC TIÊU