SKKN Sử dụng một số kiến thức hóa học hữu cơ để giải thích các hiện tượng trong thực tiễn nhằm tăng hứng thú học tập cho học sinh lớp 9

MỤC LỤC

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài:

   Cùng với các môn học khác trong nhà trường môn Hóa học có vai trò rất quan trọng bởi vì hóa học hiện diện khắp nơi trong cuộc sống. Nó có mặt xung quanhchúng ta trong những hiện tượng thực tiễn hàng ngày. Với ngành giáo dục hiện nay chúng ta đang dạy học theo hướng tích hợp liên môn, dạy học sinh dùng kiến thức đã học giải quyết các vấn đề thực tiễn.

   Là một giáo viên giảng dạy môn hóa học chắc hẵn ai cũng hiểu môn hóa học là một môn mới và khó đối với học sinh bậc THCS.  Số tiết trong chương trình còn ít song yêu cầu lượng kiến thức lại nhiều và rộng . Hiệu quả giảng dạy chưa đáp ứng được yêu cầu của giáo dục, trong giảng dạy đang còn lạm dụng nhiều phép tính phức tạp mà ít quan tâm đến kiến thức, kỹ năng thực tiễn nên rất nhiều kiến thức các em phải ghi nhớ thụ động, nhiều khái niệm mới trừu tượng, khó hiểu đặc biệt phần hoá hữu ở lớp 9. Do đó, giáo viên cần tìm ra phương pháp dạy học gây được hứng thú học tập bộ môn giúp các em chủ động lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng, không gượng ép là điều cần quan tâm và nghiên cứu nghiêm túc. Khi học sinh có hứng thú, niềm say mê với môn hóa sẽ giúp học sinh phát huy được năng lực tư duy, khả năng tự học và óc sáng tạo. Có câu nói:’’Nếu không khêu gợi được hứng thú cho học sinh thì cũng như búa thợ rèn đập trên sắt nguội mà thôi”. Đó chính là cái khó cho người học và cũng là nội dung mà mỗi giáo viên dạy hóa phải trăn trở tìm tòi biên soạn nội dung giảng dạy ở mỗi tiết trên lớp sao cho có hiệu quả nhất .

  Chính vì những lí do đó với mong muốn làm tốt hơn nữa nhiệm vụ của người giáo viên trong  giai đoạn hiện nay, mong góp phần nhỏ bé của mìnhvào sự nghiệp giáo dục nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và trường THCS Thiệu Vận nói riêng tôi đã đi nghiên cứu tài liệu và học hỏi các đồng nghiệp cùng với những kinh nghiệm rút ra từ những năm giảng dạy hoá học ở trường THCS, tôi đã lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm: “Sử dụng một số kiến thức hóa học hữu cơ để giải thích các hiện tượng trong thực tiễn nhằm tăng hứng thú học tập cho học sinh lớp 9 ở trường THCS Thiệu Vận, Thiệu Hóa”

1.2. Mục đích nghiên cứu:

   Khi nghiên cứu đề tài này bản thân muốn chia sẻ kinh nghiệm của mình nhằm mục đích giúp giáo viên có những phương pháp hiệu quả trong việc tổ chức một tiết học hóa không nhàm chán cho học sinh. Học sinh hứng thú trong tiết học, biết huy động kiến thức về nhiều mặt: phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo trong việc tiếp thu kiến thức, có kỹ năng vận dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và thấy được hoá học có tác dụng trong đời sống hàng ngày như thế nào từ đó các em yêu thích và say mê nghiên cứu khoa học để vận dụng vào thực tiễn  .

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

  Trong khuôn khổ của một sáng kiến, đối tượng tôi lựa chọn để nghiên cứu là:

  – Sử dụng một số kiến thức hóa học hữu để giải thích các hiện tượng trong thực tiễn nhằm tăng hứng thú học tập cho học sinh lớp 9 ở trường THCS Thiệu Vận,Thiệu Hóa.

 – Đối tượng áp dụng đề tài:Học sinh lớp 9 Trường THCS Thiệu Vận

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

    Để thực hiện đề tài bản thân tôi đã sử dụng các phương pháp sau : phân tích lí thuyết, điều tra cơ bản,tổng kết kinh nghiệm sư phạm và sử dụng một số phương pháp thống kê toán học trong việc phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm…

   Phương pháp trao đổi kinh nghiệm: tiến hành trao đổi,học hỏi từ đồng nghiệp, các tích lũy qua việc dự giờ đồng nghiệp.

   Sưu tầm liệt kê các dạng bài tập thực tiễn áp dụng ở phần hữu cơ lớp 9.

2. NỘI DUNG

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm :

   Môn Hoá học giữ một vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển trí tuệ của học sinh. Mục đích của môn hóa học là giúp cho học sinh hiểu đúng đắn và hoàn chỉnh;  nâng cao những tri thức, hiểu biết về thế giới, về con người thông qua các bài học, các giờ thực hành…

   Học hoá để hiểu, để giải thích được các vấn đề thực tiễn thông qua cơ sở cấu tạo nguyên tử, sự chuyển hoá của các chất bằng các phương trình phản ứng hoá học.

   Học hoá để biết, là góp phần giải tỏa, xoá bỏ hiểu biết sai lệch làm phương hại đến đời sống, tinh thần của con người… 

   Học hoá để làm, là khởi nguồn, là cơ sở để sáng tạo ra những ứng dụng phục vụ trong đời sống của con người.

   Nghị quyết Đại hội XI của Đảng về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo có viết “quán triệt nguyên lý học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn…” [1]. Trong dạy học Hoá học đã khẳng định “không có tri thức thì sẽ không có kỹ năng. Không có việc áp dụng tri thức sẽ không đạt được sự phát triển kỹ năng. Ngược lại nếu chỉ có tri thức mà không có kỹ năng, không biết áp dụng tri thức thì những kiến thức đó cũng trở thành vô dụng…” [2]. 

   Để đạt được mục đích của môn hoá học, ngoài việc phải tiếp thu đầy đủ những kiến thức từ trên lớp, từ sách giáo khoa, từ các thầy cô, học sinh còn tự mình sưu tầm và tìm hiểu những hiện tượng xảy ra trong cuộc sống thường ngày. Vận dụng những kiến thức đã học được để giải thích những hiện tượng đó, nhờ vậy học sinh được củng cố kiến thức sâu sắc hơn. 

    Liên hệ thực tế là một biện pháp gây hứng thú học tập cho học sinh. Cái mới luôn là cái kích thích chúng ta tìm hiểu nhất. Việc liên hệ thực tế sẽ thúc đẩy học sinh học sinh tìm tòi khám phá trong học tập. Các kiến thức hóa học sẽ thu hút sự chú ý lắng