DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT 

MỤC LỤC 

Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lí do chọn đề tài 

Sự nghiệp đổi mới giáo dục nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập với cộng đồng quốc tế đang đặt ra cho ngành giáo dục đào tạo nhiệm vụ phải nâng cao hơn nữa chất lượng giảng dạy và học tập ở tất cả các bậc đào tạo, trong đó đổi mới giáo dục phổ thông giữ vai trò quan trọng.  

Để thực hiện nội dung mục tiêu về đổi mới căn bản, toàn diện theo Nghị quyết số 29- NQ/ TW, ngành giáo dục đã chỉ đạo mạnh mẽ đổi mới phương pháp tổ chức dạy học nhằm phát triển toàn diện năng lực và có ý thức bảo vệ sự sống chung toàn nhân loại. 

Trong quá trình thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ở nhà trường THPT nói chung và môn sinh học nói riêng còn gặp một số khó khăn như: thói quen của thầy và trò, số lượng học sinh trên một lớp, chương trình sách giáo khoa, ….. Vì thế việc đổi mới trong giảng dạy đạt hiệu quả chưa như mong muốn, nhiều giáo viên còn gặp khó khăn, còn ngại khó, ngại khổ. 

Khi dạy  phần Sinh thái học- Sinh học 12 là lĩnh vực khoa học nghiên cứu mối quan hệ tương hỗ giữa các sinh vật cũng như giữa các sinh vật với môi trường sống. Trong thời đại ngày nay, tri thức sinh thái cần phải trở thành một bộ phận cấu thành dân trí của nhân loại vì trong sản xuất nông nghiệp, trong đời sống hằng ngày, trong chiến lược bảo vệ môi trường đều cần đến tri thức sinh thái. Nắm vững các quy luật sinh thái, con người sẽ biết cách sử dụng hợp lý nguồn tai nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Cũng vì nó đang trở thành yếu tố dân trí của mỗi người mà ngày nay người ta xem giáo dục về sinh thái như là giáo dục nhân văn. 

Tuy nhiên, trong thực tế giảng dạy thì phần Sinh thái học vẫn đang chủ yếu tổ chức dạy học ở lớp xa rời với thực tiễn, học sinh phải tư duy trừu tượng, tiếp thu kiến thức một cách máy móc. Trong khi những vấn đề đó có thể tiếp xúc hàng ngày (đặc biệt các trường ở nông thôn) nếu tổ chức dạy học theo hình thức trải nghiệm đến các hệ sinh thái sẽ giúp các em tự khẳng định mình, thể hiện tính tự giác, tính sáng tạo, biết đánh giá sự cố gắng, sự trưởng thành của bản thân, tạo cơ hội cho các em học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn. Bằng cách hoạt động trải nghiệm sáng tạo của bản thân, mỗi học sinh vừa là người tham gia vừa là người thiết kế và tổ chức các hoạt động cho chính mình nên học sinh sẽ biết cách tích cực hóa bản thân, điều chỉnh bản thân cũng như biết cách tổ chức hoạt động, tổ chức cuộc sống, biết làm việc có kế hoạch, có trách nhiệm,… 

Từ những lý do trên, tôi thực hiện đề tài: Tổ chức dạy học trải nghiệm sáng tạo chủ đề “Hệ sinh thái” – sinh học 12 nhằm phát triển năng lực cho học sinh. 

2. Mục đích nghiên cứu 

• Xây dựng chủ đề dựa trên cơ sở khoa học, đặc điểm của địa phương, chú trọng sử dụng các phương pháp, kỹ thuật, hình thức tổ chức dạy học TNST cho chủ đề “Hệ sinh thái” nhằm tăng hiệu quả dạy học phát triển năng lực cho học sinh, từ đó nâng cao khả năng nhận thức, khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống. 
• Xây dựng các tiêu chí, phương thức đánh giá học sinh trong quá trình học tập chủ đề. 

• Nhiệm vụ nghiên cứu 

Phát triển năng lực của học sinh thông qua tổ chức dạy học trải nghiệm sáng tạo “Chủ đề: Hệ sinh thái – Sinh học 12”. 

• Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu  

Các biện pháp vận dụng tổ chức dạy học trải nghiệm sáng tạo theo định hướng phát triển năng lực trong dạy học “Chủ đề: Hệ sinh thái – Sinh học 12”. 

• Phƣơng pháp nghiên cứu 

5.1. Phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết 

• Nghiên cứu cơ sở lý luận về dạy học trải nghiệm sáng tạo. 
• Cơ sở lý luận phát triển  năng lực cho HS trong dạy học Sinh học. 
• Cơ sở lý luận để đề xuất dạy học trải nghiệm sáng tạo theo định hướng phát triển năng lực  của học sinh. 
• Mục tiêu, cấu trúc, nội dung chủ đề “Hệ sinh thái” Sinh học 12. 

5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn  –  Phương pháp điều tra, tìm hiểu thực tế. 

• Quan sát, phân tích, tổng hợp các phiếu điều tra, thăm dò và đánh giá thực trạng. 

1. Phƣơng pháp quan sát