SKKN Vận dụng phương pháp Flipper classroom- Lớp học đảo ngược trong dạy học Ngữ văn 11 nhằm phát triển năng lực cho học sinh

 Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến:“Vận dụng phương pháp Flipped classroom- Lớp học đảo ngược trong dạy học Ngữ văn 11 nhằm phát triển năng lực cho học sinh ”  

Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Không. 

 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục (Chuyên ngành Ngữ Văn). 

*Mô tả nội dung sáng kiến:  

  Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn về phương pháp dạy học Flipper classroom- Lớp học đảo ngược, sáng kiến tập trung vào việc đưa ra các giải pháp để áp dụng có hiệu quả phương pháp dạy học mới vào giảng dạy Ngữ văn 11 nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng và đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học của chương trình phổ thông 2018. Qua đó góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Ngữ văn, nâng cao chất lượng hiệu quả dạy học, tăng cường kĩ năng, nghiệp vụ sư phạm cho giáo viên và phát triển các năng lực cần thiết cho học sinh theo thang đánh giá mới: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng, phân tích, đánh giá, sáng tạo.   * Những điểm khác biệt, tính mới và bản chất của sáng kiến: 

 Qua việc nghiên cứu cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của phương pháp Flipper classroom- Lớp học đảo ngược, tôi nhận thấy đây là một phương pháp dạy học hay, hoàn toàn mới và rất phù hợp với việc phát triển năng lực của người học. Điểm mới và tính khác biệt của phương pháp dạy học này là tạo ra một không gian học tập môn Ngữ văn mới mẻ, hiện đại và khác với phương pháp dạy học môn Ngữ văn truyền thống. 

 Một buổi lên lớp truyền thống của môn Văn sẽ bắt đầu với việc giáo viên chuẩn bị bài giảng lên lớp và học sinh chuẩn bị làm bài tập về nhà buổi trước, soạn các bài đã được giáo viên yêu cầu. Bài mới sẽ được giảng trong giờ học, ngay trên lớp và nếu trong quá trình dạy có thừa một chút thời gian thì sẽ sử dụng thời gian đó làm bài tập luyện tập tại lớp. Như vậy, hầu hết việc giảng và nghe giảng ước chừng đã tiêu tốn hết 90% thời gian của một buổi học, 10% còn lại là luyện tập trên lớp của cả giáo viên và học sinh. 

Vậy thì giải pháp mà “Flipped Learning” đưa ra chính là… hãy đảo ngược quá trình này. Nghĩa là học sinh áp dụng Flipped classroom sẽ xem bài giảng của giáo viên trước ở nhà, nắm được nội dung chính và định hướng của bài giảng. Khi vào lớp các em sẽ cùng giáo viên thảo luận, nghiên cứu sâu hơn về chủ đề đó. 

 Lớp học đảo ngược chuyển sự hướng dẫn học tập sang mô hình lấy người học làm trung tâm, trong đó thời gian lên lớp được sử dụng để khám phá sâu hơn các chủ đề. Với 6 cấp độ học tập trong thang Bloom, trong lớp học đảo ngược, người học sẽ chú trọng nhớ và hiểu ngoài lớp học. Khi đến lớp, giáo viên sẽ chú trọng giúp người học ứng dụng, phân tích, đánh giá và sáng tạo. Điều này ngược lại với lớp học truyền thống rất chú trọng giúp người học hiểu và nhớ lý thuyết tại lớp. 

* Về các giải pháp để thực hiện sáng kiến:  

+ Hiểu đúng bản chất của phương pháp dạy học mới Flippped classroom- lớp học đảo ngược trong sự so sánh với phương pháp dạy học truyền thống. 

        + Các bước để tiến hành dạy một tiết học văn theo phương pháp dạy học mới Flipped classroom- Lớp học đảo ngược. 

         + Xây dựng kế hoạch dạy học áp dụng phương pháp mới Flipped classroom- Lớp học đảo ngược và không áp dụng phương pháp mới  với tiết 36- Chí Phèo (Phần một- Tác giả) trong chương trình Ngữ văn 11. 

+ Tiến hành dạy thực nghiệm, phân tích, so sánh kết quả với lớp đối chứng- lớp không dạy thực nghiệm để thấy được hiệu quả của phương pháp dạy học mới. *Về khả năng áp dụng của sáng kiến:  

Do đây là phương pháp mới, tôi tiếp cận trên tinh thần vận dụng thử nghiệm kết hợp điều chỉnh và rút kinh nghiệm, tôi thấy rằng đây là phương pháp có tính đột phá trong việc đổi mới phương pháp dạy học, hướng đến mục tiêu phát triển phẩm chất và năng lực cho HS. Tôi thấy rằng, nếu như GV đầu tư thời gian, công sức, tâm huyết xây dựng kế hoạch bài học phù hợp với mục đích yêu cầu của nội dung kiến thức và thiết kế được những hoạt động tăng cường tính tích cực chủ động trong quá trình lĩnh hội kiến thức của HS, đồng thời có các phương thức quản lí và đánh giá việc tự học ở nhà của HS thì phương pháp Lớp học đảo ngược thực sự mang lại hiệu quả cao, không những đáp ứng được yêu cầu đổi mới PPDH mà còn mang lại cho HS những trải nghiệm đầy hứng thú. Vì vậy, tôi cho rằng mô hình “Lớp học đảo ngược – Flipped classroom” có khả năng được áp dụng rộng rãi cho HS không chỉ ở những lớp tôi giảng dạy mà cho bạn bè đồng nghiệp trong và ngoài trường và có thể sẽ phát triển mở rộng trong tương lai. 

* Những thông tin cần được bảo mật: không. * Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: 

 Để phát triển năng lực cho HS khi vận dụng phương pháp Fipped classroom vào dạy học, GV phải “lấy HS làm trung tâm” và thiết kế hoạt động theo hướng tích cực hoá hoạt động của HS đồng thời hướng dẫn HS những cách thức và phương pháp tự học. Ngoài ra, xây dựng KHBD cần nêu các tình huống có vấn đề để kích thích được hứng thú cũng như năng lực tư duy sáng tạo của HS, từng bước hình thành một thói quen học tập, chủ động và sáng tạo, khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế đời sống. Quá trình dạy học với phương pháp Fipped classroom đòi hỏi GV phải chuẩn bị kế hoạch bài dạy một cách chu đáo, cụ thể, chi tiết. Tùy theo lượng kiến thức của từng phần, từng bài và tùy đối tượng HS mà GV vận dụng một cách có hiệu quả, mỗi HS có một khả năng học tập khác nhau do đó cần khuyến khích động viên các em phát huy hết khả năng của mình, nâng cao năng lực tự học của bản thân. Không phải bất cứ bài học nào cũng áp dụng được phương pháp Fipped classroom và phải có sự chọn lựa, nghiên cứu, trao đổi đồng nghiệp để có hiệu quả cao. Bên cạnh đó, GV cần có sự linh hoạt, tuỳ vào năng lực, thái độ học tập của HS, từng lớp mà GV cần có sự điều chỉnh hợp lí. 

*Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:  

– Kết quả định tính. 

• Ở lớp thực nghiệm: Đối với các em học sinh, dạy học theo mô hình này đã tạo ra một môi trường tự học cá thể hóa, phù hợp với nhu cầu và nhịp độ học tập riêng ở HS. Kiến thức HS tự thu nhận thông qua các hoạt động trở nên sâu sắc, bền  vững, có hệ thống hơn. Nhờ hoạt động nhóm, HS được rèn luyện các kĩ năng cần thiết như tìm kiếm thông tin, hợp tác, phản biện, trình bày trước đám đông giúp HS phát triển thêm cả năng lực hợp tác và năng lực ngôn ngữ. Mặt khác, HS rất hào hứng, tích cực, chủ động và sáng tạo hơn nên kết quả học tập cũng chất lượng hơn. Bên cạnh đó, các em có thêm nhiều thời gian vận dụng những kiến thức lí luận về nhà văn để giải các đề phần luyện tập nâng cao và đề thi học sinh giỏi. Đặc biệt, thông qua mô hình Lớp học đảo ngược giáo viên còn phát hiện thêm được nhiều khả năng còn tiềm ẩn của học sinh, nhất là ở những học sinh có năng khiếu môn văn. 

• Ở lớp đối chứng: Các em tiếp thu kiến thức mà GV giao, không tự mình tìm tòi, khám phá kiến thức mới ở nhà. Trong giờ học, các em không phân tích, tổng hợp, đánh giá và sáng tạo như lớp TN. Vẫn còn tâm lý rụt rè, e ngại khi phát biểu trước lớp. Các hoạt động được yêu cầu làm theo nhóm còn mang tính đối phó, chưa thật sự hiệu quả. Hầu hết các em còn có tâm lí thụ động trong việc tiếp thu kiến thức mới và việc rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. 

-Kết quả định lượng 

• Kết quả bài kiểm tra  nhanh sau khi dạy TN với lớp không dạy TN. 

Từ kết quả xử lý số liệu thực nghiệm sư phạm cho thấy chất lượng học tập của 

HS ở nhóm TN cao hơn nhóm ĐC tương ứng, cụ thể: 

− Tổng tỷ lệ % HS trung bình,yếu, kém của  nhóm TN luôn thấp hơn nhóm đối chứng là 19,5%. 

− Tổng tỷ lệ % HS khá, giỏi của các nhóm TN luôn cao hơn nhóm ĐC là 2,9%. 

− Trong đó, tỉ lệ HS giỏi ở nhóm TN cao hơn hẳn ở nhóm ĐC là 15,6 % và ở lớp TN không có HS yếu kém.