SKKN Một số biện pháp để từng bước xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong trường tiểu học

PHẦN THỨ NHẤT

ĐẶT VẤN ĐỀ

Trường học là cái nôi đầu tiên cho mỗi học sinh bắt đầu cuộc sống và lao động. Trong nhà trường, học sinh cần phải tiếp thu những tri thức khoa học mộtcách có hệ thống, những kỹ năng, kỹ xảo cần thiết để hình thành và phát triển những phẩm chất tốt đẹp ban đầu của con người mới. Môi trường giáo dục luôn có tác động rất lớn đến sự hình thành và phát triển nhân cách con người thông qua các mối quan hệ xã hội đa dạng.

Trong nhiều thập kỷ qua, phần lớn các trường tiểu học ở nước ta vẫn tồn tại phương pháp giảng dạy và giáo dục mang tính áp đặt, gò bó, chưa quan tâm lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của học sinh. Việc đánh giá, sửa sai học sinh còn có những biểu hiện khắt khe, thiếu dân chủ. Học sinh còn những khiếm khuyết về nhân cách : rụt rè, thụ động, thiếu tự tin vào bản thân, không dám đề đạt ý kiến, không mạnh dạn thể hiện khả năng, …

Tình hình trên đòi hỏi trường tiểu học phải chọn lựa con đường, cách thức giáo dục phù hợp, để chuẩn bị thật tốt cho các em thành những công dân tương lai có đạo đức, trí tuệ và thể lực tốt. Một trong các con đường đó là phải xây dựng cho được môi trường thân thiện trong trường tiểu học. Đó là hệ thống các hoàn cảnh, các điều kiện để tập thể học sinh quan hệ với cộng đồng một cách cởi mở, tích cực, cần thiết cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh theo các mục tiêu giáo dục của trường tiểu học.

Để xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, đầu năm học ……….., Ngành đã ban hành một số văn bản rất quan trọng :

– Chỉ thị ………/CT-BGDĐT ngày ………của Bộ Giáo dục & Đào tạo về việc phát động phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn ……….

• Kế hoạch ………/KH-BGDĐT ngày ………của Bộ GD & ĐT về triển khai phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông năm học ………và giai đoạn ……….
• Kế hoạch liên ngành 7575/KHLN/BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN ngày ………giữa Bộ Giáo dục & Đào tạo, Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch; Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về triển khai phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” giai đoạn ……….
• Công văn số ………/SGD-ĐT-GDTH ngày ………của Sở GD-ĐT Bình Thuận. công văn số ………PGD-ĐT ngày ………của Phòng GD & ĐT huyện Hàm Thuận Bắc hướng dẫn thực hiện phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường tiểu học năm học ………và giai đoạn ……….

Trường tiểu học Hàm Thắng 1 được thành lập vào tháng ………, được Bộ Giáo dục & Đào tạo công nhận là trường tiểu học chuẩn quốc gia mức độ 1 vào tháng ………. Cơ sở vật chất của Trường được xây dựng đúng qui cách và có khá đầy đủ các phòng chức năng. Cảnh quan sư phạm được tu bổ hàng năm. Chất lượng giảng dạy và các hoạt động giáo dục của Trường được Ngành đánh giá cao.Từ ngày thành lập đến nay, Trường luôn đạt Trường tiên tiến xuất sắc, được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen.

Tuy nhiên, đối chiếu với 2 mục tiêu, 5 yêu cầu và 5 nội dung của phong trào “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của Bộ GD & ĐT, Trường tiểu học Hàm Thắng 1 thấy nhiều điểm còn bất cập.

Do vậy, sau khi học tập quán triệt các văn bản nói trên của Ngành, chúng tôi đã chọn đề tài : Một số biện pháp để từng bước xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong trường tiểu học.

PHẦN THỨ HAI

NHỮNG BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Sau khi nghiên cứu các văn bản chỉ đạo của Ngành : Chỉ thị ………/CT- BGDĐT ; Kế hoạch số 307/KH-BGDĐT ngày ………của Bộ Giáo dục Đào tạo ; Kế hoạch liên ngành số 7………/KHLN/BGDĐT giữa Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch – Bộ GD-ĐT – Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngày ………về phong trào “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” giai đoạn ………, Trường Tiểu học Hàm Thắng 1 quyết định thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực, tham gia phong trào này ngay từ năm học ………. Dưới đây là các biện pháp được thực hiện:

• Khảo sát thực trạng của Trường:

Tổ chức khảo sát, đánh giá thực trạng của trường bám theo 2 mục tiêu, 5 yêu cầu và 5 nội dung của phong trào “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Việc khảo sát này giúp cho Trường thấy rõ tình hình, điều kiện của mình khi tham gia phong trào. Kết quả khảo sát là căn cứ giúp Trường đề ra kế hoạch xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực (THTT-HSTC) trong năm học ………và 5 năm đến. Trường cũng tổ chức phát phiếu khảo sát đến toàn bộ giáo viên và 80 học sinh các lớp 4, 5 để tìm hiểu thêm về mối quan hệ thầy – thầy, trò – trò và thầy – trò hiện nay. Việc tổ chức khảo sát giáo viên và học sinh giúp Trường xây dựng các quy tắc ứng xử thân thiện đối với thầy và trò.

• Tổ chức quán triệt chủ trương và phối hợp thực hiện:

Sau khi thành lập Ban chỉ đạo, ban hành kế hoạch thực hiện xây dựng THTT-HSTC, trường đã tổ chức 3 cuộc họp để tuyên truyền và đặt yêu cầu phối hợp thực hiện :

Cuộc họp với lãnh đạo Đảng ủy, UBND, MTTQ và các đoàn thể trong xã như : Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Khuyến học và Ban Đại diện cha mẹ học sinh Trường.

Tại cuộc họp này, Trường đã giới thiệu 3 văn bản của TW (chỉ thị 40, kế hoạch 307 của Bộ Giáo dục – Đào tạo, Kế hoạch liên ngành giữa Bộ GD-ĐT, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh), kế hoạch xây dựng THTT-HSTC của Trường năm học ………và đã tranh thủ được sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương để tuyên truyền sâu rộng chủ trương này đến các lực lượng xã hội; Ban đại diện cha mẹ học sinh Trường đã đề ra chủ trương vận động cha mẹ học sinh xây dựng gia đình thân thiện gắn với cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa. Cũng tại cuộc họp, Ban đại diện cha mẹ học sinh đã đề nghị UBND xã cho phép mở rộng khuôn viên trường, tu bổ tường bao và nâng cấp sân trường trong năm học này từ nguồn quỹ vận động trong cha mẹ học sinh để thực hiện nội dung thứ nhất “Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn”.

Cuộc họp với các đoàn thể và giáo viên trong Trường để quán triệt kế hoạch xây dựng THTT-HSTC. Các đoàn thể, giáo viên đã thảo luận sâu kỹ kế hoạch của Trường và đưa 5 yêu cầu, 5 nội dung của phong trào vào kế hoạch công tác năm, hàng tháng của mỗi đoàn thể và cá nhân. Cuộc họp còn tập trung thảo luận các giải pháp thực hiện 3 nội dung “Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh”. “Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh”, “Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương”. Trường còn thông báo kết quả khảo sát giáo viên và học sinh; và tổ chức cho giáo viên góp ý bảng dự thảo các qui tắc ứng xử thân thiện dành cho GV và HS trước khi triển khai thực hiện. Việc khen thưởng cuối năm đối với các tập thể, cá nhân có thành tích xây dựng THTT-HSTC cũng được đặt ra nhằm tạo thêm động lực cho phong trào.

Cuộc họp các tổ trưởng chuyên môn nhằm xây dựng chuyên đề “thân thiện trong giảng dạy và trong công tác chủ nhiệm ” để thực hiện tốt “dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi địa phương, giúp các em tự tin trong học tập”.