SKKN Một số biện pháp nhằm nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản cho học sinh nữ trường thpt

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lí do chọn đề tài 

Lứa tuổi học sinh trung học phổ thông (THPT) là một giai đoạn đặc biệt của sự phát triển về thể chất, trí tuệ, tâm sinh lí, tâm hồn, nhân sinh quan và các mối quan hệ. Chính vì vậy, đây là giai đoạn quan trọng ảnh hưởng đến cuộc đời mỗi con người. Trong đó, vấn đề sức khỏe sinh sản (SKSS) đối với học sinh nữ có một vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển bản thân từng cá nhân, gia đình và toàn xã hội vì vậy chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc. 

Trong xã hội phát triển ngày nay, học sinh ảnh hưởng nhiều yếu tố khác nhau như chế độ dinh dưỡng, các chất kích thích trong đồ ăn thức uống, cùng với những hình ảnh, video… về giới tính và tình dục tràn lan trên mạng nên nhiều em dậy thì rất sớm. Với đặc điểm của lứa tuổi này rất hay tò mò và hay làm thử nên nhiều học sinh bắt đầu quan hệ tình dục trong khi chưa hiểu biết đúng đắn về SKSS. Do thiếu hiểu biết về kiến thức, lại thiếu sự quan tâm giáo dục từ gia đình, nhà trường nên hiện nay lứa tuổi vị thành niên có hành vi quan hệ tình dục thiếu trách nhiệm, hệ lụy là tình trạng mang thai sớm, tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên ngày một tăng. Hàng năm trên thế giới có khoảng 15 triệu trẻ em gái từ 15-19 sinh con, chiếm 10% tổng số trẻ em sinh ra toàn thế giới. 

Việt Nam hiện nay cũng đang phải đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến nguy cơ về sức khoẻ sinh sản vị thành niên. Là nước có tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên cao nhất Đông Nam Á và xếp thứ 5 trên thế giới, mỗi năm Việt Nam có khoảng 300.000 ca nạo hút thai ở độ tuổi 15 – 19 (Hội thảo “Sức khoẻ sinh sản vị thành niên, thanh niên” 14/12/2021). 

Tại các trường THPT, có tới 1/3 các bạn học sinh chưa được tiếp cận với các biện pháp tránh thai an toàn, đặc biệt chưa biết cách xử lý khi mang thai ngoài ý muốn có đến 90% biết nguy cơ mang thai ngoài ý muốn nhưng có tới 80% các em không dùng biện pháp tránh thai. 

 Ở những vùng nông thôn miền núi, do chất lượng cuộc sống còn thấp, nhận thức còn hạn chế, sự giáo dục tuyên truyền về sức khoẻ sinh sản còn chưa được quan tâm đúng mức, nên tỉ lệ mang thai sớm và nạo phá thai ở lứa tuổi vị thành niên còn cao. Trường THPT Đô lương 2 là một ngôi trường đóng tại địa bàn xã Lam Sơn huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An, học sinh của trường chủ yếu ở các xã miền núi huyện Đô Lương. Nhận thức của học sinh ở đây về hậu quả của quan hệ tình dục không an toàn vẫn chưa cao nên mức độ vận dụng để có tình dục an toàn còn ở mức thấp. Học sinh có biết về quá trình thụ thai nhưng lại chưa nắm được thời điểm mang thai. Các biện pháp tránh thai nằm ở mức độ “chưa biết”, chỉ có một vài biện pháp ở mức độ “biết chút ít” như biện pháp bao cao su, thuốc tránh thai. Khảo sát về sức khoẻ sinh sản tại trường năm 2022 cho thấy mỗi năm có khoảng hơn 20 học sinh bỏ học, trong đó có khoảng 6 học sinh nữ bỏ học vì mang thai ngoài ý muốn. Điều đó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống, khả năng học tập, tương lai của chính các em mà còn tác động lớn đến chất lượng dân số của toàn xã hội.  

  Có một số nguyên nhân dẫn đến thực trạng nhận thức của HS nữ THPT về vấn đề SKSS. Đó là các nguyên nhân về phía chủ quan của các em và một số nguyên nhân khách quan: các em HS khi nói đến những vấn đề liên quan đến giới tính còn khá dè dặt, các em chưa mạnh dạn, chủ động trong quá trình tìm hiểu hay tiếp thu những kiến thức SKSS, thiếu nguồn thông tin, thiếu sự quan tâm của gia đình… Bên cạnh đó, trong chương trình đào tạo của Việt Nam, vấn đề giáo dục giới tính cho HS chưa được quan tâm đúng mức. Chưa hề có môn giáo dục giới tính được đưa vào nội dung giảng dạy. Giáo dục giới tính và SKSS được lồng ghép vào một số nội dung trong môn Sinh học, Giáo dục công dân, Hướng nghiệp… Tuy nhiên, những nội dung đó vẫn còn chung chung, chưa đáp ứng được nhu cầu hiểu biết và sự cần thiết phải nắm vững các kiến thức về giới tính của các em HS. Hơn nữa, đội ngũ giáo viên giảng dạy các bộ môn khi đề cập đến những kiến thức về giới tính – SKSS còn ngượng ngại, không tự tin phân tích cho các em… 

Như vậy, việc giáo dục giới tính và SKSS cho học sinh nữ THPT là vấn đề cần thiết và cấp bách. Chính vì những lí do đó mà chúng tôi chọn đề tài “Một số biện pháp nhằm nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản cho học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2 huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An” với mong muốn góp phần nâng cao nhận thức để có những định hướng và biện pháp chăm sóc sức khỏe sinh sản khoa học và hiệu quả hơn.  

• Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 

2.1. Mục tiêu nghiên cứu 

• Đề xuất một số biện pháp nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản cho học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2 huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An. 

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu 

• Nghiên cứu cơ sở lý luận về sức khỏe sinh sản và tâm lí lứa tuổi vị thành niên.  
• Khảo sát và đánh giá thực trạng nhận thức về sức khoẻ sinh sản cho học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2 huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An. 
• Đề xuất một số phương pháp nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản cho học sinh nữ ở trường THPT Đô Lương 2. 
• Khảo nghiệm tính khả thi của các giải pháp. 

3. Giới hạn nghiên cứu 

• Giới hạn nội dung: Đề tài tập trung vào nghiên cứu thực trạng, nhận thức về sức khoẻ sinh sản của học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2 huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An và một số phương pháp nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản cho các em.  
• Địa bàn nghiên cứu: Học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2, tỉnh Nghệ An. 
• Thời gian nghiên cứu: Trong 2 năm học: 2021- 2022 và 2022 – 2023 

4. Phương pháp nghiên cứu 

4.1. Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết 

Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu lý luận nhận thức về sức khỏe sinh sản cho học sinh THPT để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. 

4.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn 

• Phương pháp dùng phiếu điều tra bằng bảng hỏi (Ankét): Khảo sát thu thập thông tin và đánh giá về thực trạng, nhận thức về sức khoẻ sinh sản của học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2 huyện Đô Lương tỉnh Nghệ An. 
• Phương pháp phỏng vấn sâu cá nhân: Phương pháp này được thực hiện để thu thập những thông tin định tính, nhằm làm phong phú thêm cho những thông tin định An. 
• Các phương pháp đối chiếu so sánh: Sử dụng các phương pháp đối chiếu so sánh các số liệu, kết quả thống kê giữa nhóm thử nghiệm và đối chứng để có được những đánh giá khách quan, chính xác, khoa học. 

lượng nhằm thu thập chi tiết thực trạng và các giải pháp nâng cao nhận thức về SKSS của học sinh. 

4.3. Phương pháp xử lý số liệu  

– Các phương pháp thống kê toán học: Sử dụng các công thức toán thống kê như: số trung bình cộng, số trung bình, hệ số tương quan…để thu thập, xử lý số liệu định lượng kết quả nghiên cứu từ đó đề xuất một số phương pháp nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản của học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2 huyện Đô Lương tỉnh Nghệ  

5. Đóng góp của đề tài 

5. 1. Tính mới của đề tài 

• Về lý luận: Sáng kiến đóng góp những phương pháp nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản của học sinh nữ trường THPT. 
• Về thực tiễn: Đi sâu vào các giải pháp cụ thể, có tính khả thi cao để nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản của học sinh nữ trường THPT. 

5.2. Những đóng góp của đề tài 

• Hệ thống hóa cơ sở lý luận về những kiến thức, kỹ năng sống đầy đủ về giới tính, sức khỏe sinh sản đối với học sinh nữ THPT  
• Làm sáng tỏ thực trạng, nhận thức về sức khỏe sinh sản của học sinh nữ trường THPT Đô Lương 2, tỉnh Nghệ An.  
• Đề xuất được một số phương pháp nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản của học sinh nữ trường THPT nhằm cung cấp cho các em những kiến thức, kỹ năng sống đầy đủ về giới tính, sức khỏe sinh sản để các em chủ động, tích cực bảo vệ  cho chính mình góp phần to lớn, quan trọng trong  việc phát triển thể lực, trí tuệ, giáo dục đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh nữ từ đó  thích ứng tốt trong thời đại hiện nay. 
• Kết quả nghiên cứu đề tài trở thành tài liệu tham khảo cho công tác giáo dục kĩ năng sống trong các trường phổ thông. 

6. Cấu trúc của đề tài Phần I. Đặt vấn đề 

Phần II. Nội dung đề tài  

Phần III. Một số kết luận và khuyến nghị