SKKN Một số giải pháp quản lý nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm khi thực hiện chương trình phổ thông 2018 ở trường thpt

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lý do chọn đề tài  

• Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo của Đảng, Quốc hội và văn bản pháp luật của nhà nước về định hướng đổi mới phương pháp dạy học 

Thực hiện các Nghị quyết của Đảng (NQ 29/NQ-TW), Quốc hội (NQ 

88/2014/QH13) và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định số 404/QĐ-

TTg), chương trình giáo dục phổ thông 2018 được xây dựng theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh; tạo môi trường học tập và rèn luyện giúp học sinh phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, trở thành người học tích cực, tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực để hoàn chỉnh các tri thức và kĩ năng nền tảng. Kết hợp tốt học đi đôi với hành, học tập gắn liền với lao động sản xuất, thực nghiệm và nghiên cứu khoa học, gắn nhà trường với xã hội. Áp dụng phương pháp dạy học hiện đại để bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy, sáng tạo… Điều này cho thấy để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thì giáo dục đào tạo phải đổi mới về nội dung, phương pháp, phương tiện và thiết bị dạy học. 

• Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đổi mới phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực của chương trình giáo dục phổ thông 2018 

Việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 đòi hỏi phải đổi mới đồng bộ từ mục tiêu, nội dung, phương pháp, phương tiện dạy học đến cách thức đánh giá kết quả dạy học, trong đó khâu đột phá là đổi mới phương pháp dạy học. Phương pháp dạy học cần hướng vào việc tổ chức cho người học học tập trong hoạt động và bằng hoạt động tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo. Trong quá trình thực hiện chương trình luôn nhấn mạnh đến các hoạt động thực tế, thực hành là một trong các phương pháp cơ bản để phát triển năng lực, phẩm chất học sinh, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. 

• Xuất phát từ Thông tư số 14/2020/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 5 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về phòng học bộ môn 

Thông tư quy định đã có nhưng việc triển khai và áp dụng ở các đơn vị giáo dục chưa đồng bộ, nhất là trong bối cảnh thay đổi chương trình dạy học nên việc quản lý phòng học bộ môn phát sinh nhiều vấn đề cần phải xây dựng và hoàn thiện phù hợp với yêu cầu của thông tư. 

• Xuất phát từ thực trạng quản lý dạy học thực hành tại thực tế trường trung học phổ thông Diễn Châu 3 

Thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm hiện nay vẫn còn một số hạn chế và đôi lúc chưa thực sự đem lại hiệu quả trong dạy học. Trang thiết bị không đảm bảo chất lượng cùng với nhận thức chưa đúng của giáo viên khi thực hiện chương trình mới khiến cho việc quản lý, sử dụng thí nghiệm trong dạy học không được diễn ra thường xuyên… Thực trạng đó đặt ra yêu cầu cần phải nhanh chóng đổi mới công tác quản lý dạy học thực hành, thí nghiệm, tìm ra các giải pháp hữu hiệu để khắc phục tồn tại, yếu kém trong công tác quản lý dạy học thực hành, thí nghiệm, từ đó góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển giáo dục đặt ra khi thực hiện chương trình phổ thông 2018. 

• Khảo sát số lượng giáo viên,  phòng thực hành thực tế có ở  trường trung học phổ thông Diễn Châu 3 

• Kết quả khảo sát mức độ sử dụng thí nghiệm trong dạy học thực hành, thí nghiệm năm học 2021 – 2022 

• Khảo sát tình hình dạy thực hành tại trường trung học phổ thông Diễn Châu 3 năm học 

2021- 2022 

Qua khảo sát cho thấy thực trạng hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm hiện nay vẫn còn hạn chế như phòng bộ môn còn ít, số lớp học đông, số giáo viên dạy nhiều nên chồng chéo giữa các tiết dạy thực hành trong mỗi môn; quản lý các phòng bộ môn chưa thực sự khoa học, hồ sơ quản lý còn chưa đầy đủ; các bộ môn trong quá trình dạy học do kỹ năng thực hành còn hạn chế, thiết bị dạy học cũ, thiếu hoặc hỏng không thực hiện được nên nhiều tiết chuyển sang sử dụng thí nghiệm ảo… 

Từ những vấn đề nêu trên, là người làm công tác giảng dạy và quản lý nhà trường, chúng tôi chọn đề tài “ Một số giải pháp quản lý nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm khi thực hiện chương trình phổ thông 2018 ở  trường trung học phổ thông Diễn Châu 3, tỉnh Nghệ An”  

2. Mục tiêu, ý nghĩa, tính mới của đề tài 

a. Mục tiêu đề tài 

Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm ở trường trung học phổ thông. 

Nghiên cứu thực trạng quản lý dạy hoạt động học thực hành, thí nghiệm ở trường trung học phổ thông Diễn Châu 3, tỉnh Nghệ An.  

Đề xuất các giải pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm ở trường trung học phổ thông Diễn Châu 3, tỉnh Nghệ An. b. Ý nghĩa của đề tài 

Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm ở trường trung học phổ thông, các văn bản quy định, các thông tư liên quan và thực trạng quản lý hoạt động học thực hành ở trường trung học phổ thông Diễn Châu 3. 

Đề xuất các giải pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm để nâng cao chất lượng hoạt động quản lý hoạt động dạy học thực hành, thiết bị khi thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018. c. Tính mới của đề tài 

Đánh giá thực trạng, đề xuất một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học thực hành, thí nghiệm nhằm đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở trường trung học phổ thông Diễn Châu 3, tỉnh Nghệ An. 

 Cung cấp một số giải pháp cơ bản trong công tác quản lý để nâng cao chất lượng hoạt động dạy học thực hành ở trường trung học phổ thông Diễn Châu 3 giúp các trường khác có thể tham khảo và áp dụng vào theo thực tế của đơn vị khi thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018.