SKKN Ứng dụng các phần mềm hỗ trợ và nền tảng web để thiết kế bài giảng e-learning trong dạy học trực tuyến môn sinh học nhằm phát triển năng lực cho học sinh thpt.

MỤC LỤC 

MỤC LỤC……………………………………………………………………… ii 

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.……………………………………….…… iii 

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………….…..…… 1 

1. Lý do chọn đề tài…………………………………………….…………..……. 1 
2. Mục tiêu và phương pháp nghiên cứu ………………………………………. 2 
3. Tính mới và những đóng góp của đề tài …………………………………….. 3 
4. Kế hoạch thực hiện đề tài ……………………………………………………. 3 

PHẦN II. NỘI DUNG…………………………………………………………. 4 

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ……………. 4 

1. Sơ lược vấn đề nghiên cứu ……………………….………………………… 4 
2. Cơ sở lý luận của đề tài…………………………………….………………. 7 

1. Năng lực tự học…………………………………………………………… 7 
2. Năng lực số và phát triển năng lực số cho học sinh ……………………… 8 
3. Bài giảng E-Learning…………………………………..….……………… 10 

1. Cơ sở thực tiễn của đề tài………………………………………………….. 12 
2. Kết luận chương 1…………………………………………………………. 15 

CHƯƠNG 2. XÂY DỰNG QUY TRÌNH THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ELEARNING TRÊN NỀN TẢNG TÍCH HỢP POWERPOINT VỚI ISPRING 

SUITE …………………………………………………………………………… 15 

1. Xây dựng quy trình chung trong thiết kế bài giảng E-Learning…………….. 15 
2. Xác định phần mềm ứng dụng và kĩ thuật thao tác trong thiết kế bài giảng 

E-Learning …………………………………………………………………….. 18 

1. Sử dụng phần mềm biên tập âm thanh bài giảng………………………… 18 
2. Sử dụng phần mềm biên tập video bài giảng ……………………………. 19 
3. Sử dụng phần mềm iSpring Suite để thiết kế các bài tập và trò chơi tương tác trong bài giảng E-Learning từ bài giảng PowerPoint ………………………. 21 
4. Một số lưu ý quan trọng trong cài đặt điều kiện hoàn thành khi thiết kế các bài tập tương tác trên iSpring Suite khi thiết kế bài giảng E-Learning ………… 27 

2.3. Thiết kế bài giảng E-Learning dạy học thực nghiệm …..…………………. 35 

1. Kế hoạch bài giảng minh họa ……………………………………………. 35 
2. Thiết kế bài giảng E-Learning minh họa ………………………………… 40 CHƯƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM …………………………………… 44 

1. Mục tiêu thực nghiệm sư phạm ……………………………………………. 44 
2. Nội dung thực nghiệm sư phạm ………………..………………………….. 45 
3. Đối tượng thực nghiệm sư phạm …………..………………………………. 45 
4. Kết quả thực nghiệm sư phạm …………………………………………….. 45 

1. Phân tích định lượng …………………………………..………………… 45 
2. Phân tích định tính …………………………………………..…….…….. 46 

PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ……………..………………………. 49 

1. Kết luận …………..…………………………………………………………. 49 
2. Kiến nghị ……………………………………….……………………………. 50 

TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………… 51 

PHỤ LỤC: CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM PHẦN LUYỆN TẬP ……………….. 52 

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 

• Lý do chọn đề tài 

• Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đổi mới phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực của chương trình giáo dục phổ thông 2018. 

Việc thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông đòi hỏi phải đổi mới đồng bộ từ mục tiêu, nội dung, phương pháp, phương tiện dạy học đến cách thức đánh giá kết quả dạy học, trong đó khâu đột phá là đổi mới phương pháp dạy học. Phương pháp dạy học cần hướng vào việc tổ chức cho người học học tập trong hoạt động và bằng hoạt động tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo. Định hướng này có thể gọi tắt là học tập trong hoạt động hóa người học.  

Đổi mới phương pháp dạy học môn Sinh học theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập của HS nhằm khơi dậy và phát triển các phẩm chất và năng lực cốt lõi, hình thành cho HS năng lực tự học, tư duy tích cực độc lập sáng tạo, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS. 

• Xuất phát từ mục tiêu của dạy học trực tuyến tại Thông tư 09/2021/TT-

BGDĐT ngày 30/3/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như các công văn chỉ đạo về xây dựng nội dung, hình thức dạy học trong điều kiện dạy và học trực tuyến nhằm ứng phó đại dịch Covid-19. 

Tại điều 3 của thông tư 09/2021/TT-BGDĐT nêu rõ mục tiêu như sau:  1. Hỗ trợ hoặc thay thế dạy học trực tiếp tại cơ sở giáo dục phổ thông giúp cơ sở giáo dục phổ thông nâng cao chất lượng dạy học và hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông. 

1. Phát triển năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học; thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Giáo dục. 
2. Mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho học sinh, tạo điều kiện để học sinh được học ở mọi nơi, mọi lúc. 

Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng việc chuyển đổi số và dạy học trực tuyến là một trong những hình thức tổ chức dạy học tuy mới nhưng là tất yếu trong giai đoạn phát triển công nghệ 4.0 như hiện nay. 

• Xuất phát từ thực trạng xây dựng và sử dụng học liệu dạy học trực tuyến trên nền tảng lms.vnEdu.vn tại các trường Phổ thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An. 

Thông qua quá trình điều tra, khảo sát chúng tôi xác định được là hầu hết học liệu của giáo viên các trường đưa lên hệ thống quản lí dạy học trực tuyến lms.vnEdu.vn hiện nay đều chỉ là những học liệu thô như: video (đường link), bài giảng PowerPoint hay hệ thống bài tập giao nhiệm vụ rời rạc. Với các dạng học liệu như vậy đã và đang gây ra rất nhiều khó khăn cho người học, đồng thời hệ thống LMS rất khó quản lí tiến trình học tập nghiêm túc của học sinh được. 

• Xuất phát từ vai trò của bài giảng E-Learning trong dạy học trực tuyến và phong trào thiết kế, sử dụng bài giảng E-Learning trong dạy học trực tuyến của bộ môn Sinh học nói riêng, của giáo viên THPT nói chung trên địa bàn tỉnh Nghệ An và phòng trào tham gia cuộc thi Thiết kế bài giảng E-learning do Bộ GD&ĐT tổ chức của giáo viên THPT tỉnh Nghệ An. 

Học liệu E-Learning trên hệ thống quản lý dạy học trực tuyến là là hoạt động dạy học với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại. Hình thức này hấp dẫn người học bởi các tài liệu được thiết kế sinh động hơn thông qua hệ thống hình ảnh và video và bài tập tương tác để người học có thể tự kiểm tra kiến thức của mình thông qua quá trình tự học tập. Người dạy và người học có thể tương tác, trao đổi, tham khảo tài liệu học mà không cần đến gặp trực tiếp. Lượng kiến thức cũng được dễ dàng truyền tải và tiếp thu một cách nhanh chóng.  

Cũng ngay chính trên hệ thống bài giảng E-Learning luôn có các điều kiện yêu cầu học tập để ràng buộc người học phải hoàn thành đủ yêu cầu của bài giảng mới được ghi nhận kết quả học tập. Thông qua điều kiện hoàn thành đó sẽ tạo ra động lực vô cùng to lớn và kích thích người học luôn có nhu cầu chiếm lĩnh kiến thức, tự kiểm tra đánh giá để hoàn thành nhiệm vụ học tập một cách chủ động. 

Xuất phát từ những lí do trên, thông qua quá trình nghiên cứu ưu điểm của các phần mềm hỗ trợ, thông qua thực nghiệm thực tiễn chúng tôi đi đến thống nhất lựa chọn đề tài: “Ứng dụng các phần mềm hỗ trợ và nền tảng web để thiết kế bài giảng E-Learning trong dạy học trực tuyến môn Sinh học nhằm phát triển năng lực cho học sinh THPT” 

• Mục tiêu, phương pháp nghiên cứu của đề tài – Mục tiêu của đề tài:  

+ Lựa chọn các phần mềm bổ trợ và nền tảng web để thiết kế bài giảng Elearning một cách hiệu quả nhất từ các bài giảng PowerPoint có sẵn của giáo viên. 

+ Xây dựng quy trình xây dựng một bài giảng E-Learning dựa trên nền tảng chính là bài giảng PowerPoint có sẵn được tích hợp với phần mềm iSpring Suite và Viettel AI hiệu quả nhất. 

+ Xây dựng một số bài giảng E-Learning thuộc chương trình Sinh học lớp 10 và 11 để đưa vào giảng dạy làm bải giảng thực nghiệm xác định tính hiệu quả của đề tài trong việc bồi dưỡng và phát triển năng lực tự học, năng lực số cho HS THPT. – Phương pháp nghiên cứu của đê tài: đề tài vận dụng 4 phương pháp nghiên cứu thường quy là: 

+  Nghiên cứu lý thuyết về cơ sở lí luận về phát triển năng lực tự học và năng lực số cho học sinh trong dạy học trực tuyến bằng bài giảng E-Learning. 

+  Phương pháp điều tra về thực trạng sử dụng bài giảng E-Learning trong dạy học trực tuyến và sử dụng các phần mềm để biên soạn bài giảng E-learning của giáo viên trên địa bàn tỉnh Nghệ An. 

+  Phương pháp chuyên gia thông qua việc tham vấn đồng nghiệp có kinh nghiệm, các giảng viên phương pháp dạy học bộ môn nhằm tranh thủ tiếp thu kiến thức lí luận, kĩ thuật biên soạn bài giảng E-Learning hiệu quả. 

+  Phương pháp thực nghiệm sư phạm nhằm đánh giá một cách khách quan các nội dung, giải pháp của đề tài đưa ra, thống kê và xử lí số liệu để rút ra kết luận về mục tiêu bồi dưỡng và phát triển năng lực tự học và năng lực số cho học sinh thông qua các bài bài giảng E-Learning. 

• Tính mới và những đóng góp của đề tài 

Đề tài xây dựng được quy trình sử dụng phần mềm iSpring Suite kết hợp chuyển văn bản thành giọng nói của Viettel AI để thiết kế một bài giảng E-Learning từ nền tảng bài giảng PowerPoint có sẵn. Qua đó thiết kế một số bài giảng ELearning thực tế của bộ môn Sinh học lớp 10 và lớp 11 để bồi dưỡng và phát triển năng lực tự học và năng lực số cho học sinh THPT – một trong những năng lực cốt lõi và tất yếu cần được bồi dưỡng và phát triển cho học sinh trong công nghệ dạy học 4.0. 

• Kế hoạch thực hiện đề tài