SKKN Đánh giá giữa kì I môn Ngữ văn khối 10 bằng kết quả thực hiện dự án “Vẻ đẹp của thơ ca” tại trường THPT – GDPT 2018

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lí do chọn đề tài 

Kể từ năm học 2022 – 2023, trên cả nước đã triển khai chương trình giáo dục Phổ thông 2018 đối với khối lớp 10. Để thực hiện thành công Chương trình giáo dục mới, Bộ GD – ĐT và Sở GD – ĐT Nghệ An đã triển khai rất nhiều điểm mới. Trong đó có triển khai đa dạng nhiều hình thức đánh giá, kiểm tra kết quả học tập và rèn luyện của 

HS theo định hướng phát triển năng lực. Ngoài đánh giá sản phẩm học tập còn đánh giá cả hồ sơ học tập của HS. Đây là một trong số những điểm khác biệt rất rõ của quá trình Đổi mới chương trình giáo dục Phổ thông năm 2018. Nếu như trước đây, đánh giá theo phương pháp tiếp cận nội dung, phương pháp đánh giá định kì bằng các bài kiểm tra là chủ yếu (đánh giá sản phẩm học tập) thì hiện nay còn có đánh giá qua hồ sơ học tập (hồ sơ tiến bộ) của HS. Kết hợp được cả 2 phương pháp đánh giá này sẽ giúp người kiểm tra (Giáo viên, các cấp quản lí) và người được kiểm tra (HS) có được kết quả đánh giá khách quan, chính xác, khuyến khích được tiềm năng của người học; khơi dậy được trong các em hứng thú học tập, có ý thức sửa sai và mong muốn được sửa sai để có kết quả như mong muốn. 

Việc kiểm tra, đánh giá cho HS theo thông tư 22/2021 – TT BGD & ĐT về đánh giá HS trong khi dạy học rõ ràng là rất cần thiết. Nhưng trên thực tế dạy học nhiều giáo viên THPT vẫn chưa chú trọng đúng mức vấn đề này, chưa quan tâm đến việc đánh giá HS. Giáo viên THPT hầu như chỉ kiểm tra đánh giá HS theo phương pháp cũ qua bài kiểm tra. Hậu quả của việc này là HS thiếu hứng thú và không có động lực phấn đấu. điều đó đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển phẩm chất, năng lực HS. Đặc biệt không thể vận dụng những kiến thức đã học để ứng dụng vào những tình huống của thực tế đời sống. Việc đánh giá HS chỉ thật sự có ý nghĩa khi HS rèn luyện được kĩ năng và nâng cao được năng lực cho mình, vì vậy việc đánh giá HS bằng kết quả dự án mới giúp HS phát phát huy được phẩm chất và năng lực một cách hiệu quả. 

Trong dạy học theo định hướng phát triển năng lực, hoạt động dạy học và đánh giá luôn song hành cùng nhau. Điều này sẽ giúp cho giáo viên đánh giá HS từ nhiều nguồn với các hình thức khác nhau, trong đó HS cũng tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau. Đánh giá sự tiến bộ của HS nhằm động viên và có những điều chỉnh để HS phát triển tốt hơn. 

Qua thực tiễn dạy học, chúng tôi thấy được rằng, phương pháp dạy học dự án là một trong những phương pháp cấp thiết để đạt được yêu cầu đánh giá mới của Chương trình giáo dục Phổ thông năm 2018. Góp phần đánh giá đúng năng lực phẩm chất của HS. Vì vậy tôi lựa chọn đề tài “Đánh giá giữa kì I môn Ngữ văn khối 10 bằng kết quả thực hiện dự án “Vẻ đẹp của thơ ca” tại trường THPT Đặng Thúc Hứa.” làm đề tài nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm. 

2. Mục đích nghiên cứu 

Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích đưa ra giải pháp thực hiện đánh giá định kì cho HS khối 10 khi học môn Ngữ văn bằng kết quả thực hiện dự án học tập và xây dựng bộ công cụ đánh giá tối ưu nhất. 

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 

3.1. Khách thể nghiên cứu 

Chúng tôi nghiên cứu đề tài của mình tại ba trường THPT trên địa bàn huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Cụ thể đó là HS khối 10: Gồm các lớp 10A1, 10C1, 

Trường THPT Đặng Thúc Hứa; Các lớp 10A1, 10C1 Trường THPT Đặng Thai Mai; 

Các lớp 10A, 10C Trường THPT Nguyễn Sỹ Sách 

3.2. Đối tượng nghiên cứu 

Đánh giá giữa kì I môn Ngữ văn khối 10 bằng kết quả thực hiện dự án “Vẻ đẹp của thơ ca” tại trường THPT Đặng Thúc Hứa. 

4. Giả thuyết khoa học 

Nếu đề xuất và thực hiện đồng bộ các giải pháp có cơ sở khoa học, có tính khả thi này thì đề tài có thể:  

– Được áp dụng để triển khai đánh giá định kì cho tất cả các HS ở các khối lớp nhằm phát triển năng lực HS ở cấp THPT. 

• Dùng làm cơ sở để đánh giá định kì bằng các các phương pháp khác ngoài bài kiểm tra định kì hoặc bằng kết quả thực hiện dự án (như đề tài đã nghiên cứu). 
• Ứng dụng để phát triển thành mô hình sách tham khảo cho giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn. 

5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu. 

1. Nhiệm vụ nghiên cứu:          

Đề tài tập trung vào 03 nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu lí luận; Khảo sát, đánh giá thực trạng; Đề xuất giải pháp 

1. Phạm vi nghiên cứu  

• Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu: 

 Giải pháp đánh giá định kì cho HS THPT được thể hiện như thế nào trong dạy học dự án môn Ngữ văn 10. 

 Bộ công cụ dùng để thực hiện đánh giá định kì nhằm đảm bảo phát triển phẩm chất, năng lực HS lớp 10 THPT 

 Những thuận lợi và khó khăn của giáo viên, HS khi thực hiện đánh giá định kì bằng kết quả thực hiện dự án học tập. 

• Về thời gian nghiên cứu: Trong năm học 2022 – 2023. 

6. Phương pháp nghiên cứu 

• Phương pháp thu thập, nghiên cứu, xử lý tài liệu: Các tài liệu tập huấn chuyên môn của Bộ giáo dục & đào tạo, tài liệu giáo dục thường xuyên, một số sách báo chuyên ngành của nhiều tác giả, một số trang web giáo dục… nhằm thu thập thông tin, số liệu liên quan đến vấn đề đổi mới phương pháp dạy học phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài. 
• Phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh: được sử dụng để xử lý các số liệu phục vụ mục đích nghiên cứu thực trạng đổi mới dạy học môn Ngữ văn ở trường THPT để từ đó áp dụng hiệu quả vào việc sử dụng kết quả đánh giá dự án làm kết quả đánh giá kiểm tra định kì của HS.  
• Phương pháp quan sát: Quan sát khoa học là phương pháp tri giác đối tượng một cách có hệ thống để thu thập thông tin.  
• Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Để khẳng định kết quả của đề tài chúng tôi đã thực nghiệm sư phạm với lớp thực nghiệm và lớp không thực nghiệm. và lấy đó là cơ sở để đánh giá thái độ, ý thức, kiến thức học tập của các em HS. Chính đó là kết quả đánh giá, khẳng định tính hiệu quả của đề tài nghiên cứu. 
• Phương pháp điều tra, khảo sát: nhằm phục vụ cho nghiên cứu đề tài chúng tôi đã sử dụng phương pháp phỏng vấn bằng các cuộc nói chuyện dưới dạng hỏi đáp trực tiếp và lấy phiếu thăm dò của giáo viên và HS lớp 10 về hiệu quả của việc áp dụng phương pháp đánh giá giữa kì I bằng phương pháp dự án. 

7. Những luận điểm cần bảo vệ của đề tài. 

• Lựa chọn, thiết kế công cụ đánh giá 
• Các giải pháp thực hiện kiểm tra, đánh giá 

8. Đóng góp mới của đề tài 

Tìm ra một hướng đi mới góp phần dạy học theo hướng phát huy tính tích cực học tập của HS. 

Đưa ra được một số giải pháp nhằm đánh giá chính xác năng lực của HS  

Đề tài giúp HS ngoài việc đánh giá năng lực về thơ ca còn đánh giá được kỹ năng giao tiếp, kĩ năng mềm, biết vận dụng, giải quyết các tình huống xảy ra trong thực tế đời sống. 

Cung cấp cho giáo viên có thêm công cụ và phương pháp dạy học phát triển năng lực HS hiệu quả